قم فردا گزارش می‌دهد؛
نبود برق هسته‌ای در سبد انرژی کشور
برق هسته‌ای یکی از مطالبات مهم رهبر معظم انقلاب از دولت‌ها است؛ اما تاکنون ایران در حوزه بهره‌گیری از نیروی هسته‌ای در تولید برق نتوانسته از ظرفیت‌های موجود بهره ببرد درحالی‌که این موضوع در دنیا از اهمیت بسیاری برخوردار است.
کمبود برق در ایران، تنها یک مشکل فنی نیست و این بحران، تبعات گسترده‌ای بر زندگی روزمره مردم، بخش تولید و اقتصاد کشور داشته است. از تعطیلی کارخانه‌ها و کاهش تولید گرفته تا افزایش هزینه‌های زندگی، همه‌وهمه نشان از اهمیت این مسئله دارد. البته کارشناسان معتقدند که افزایش بی‌رویه مصرف، فرسودگی تجهیزات شبکه برق و محدودیت‌های تولید، ازجمله دلایل اصلی این بحران است.
دولت‌ها در طول سال‌های گذشته، تلاش‌های مختلفی برای حل مشکل ناترازی برق انجام داده‌اند؛ اما این تلاش‌ها تاکنون نتوانسته‌اند به طور کامل این بحران را مهار کنند.
عدم توازن در تولید و مصرف برق
مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل شرکت توانیر در گردهمایی مدیران دفاتر حقوقی شرکت‌های برق منطقه‌ای و توزیع نیرو به ناترازی صنعت برق در ۳ بخش مالی، سوخت و تولید و مصرف برق اشاره کرد که به طور مستقیم یا غیرمستقیم عملکرد بخش‌های تولید، انتقال و توزیع برق را تحت‌تأثیر قرار داده است.
وی رشد شتابان مصرف (۵.۷ درصد در سال گذشته) را از دیگر چالش‌های صنعت برق عنوان کرد که باتوجه‌به رشد یک تا ۲ درصدی مصرف در کشورهای توسعه‌یافته، نیازمند تدبیر است.
به گفته وی، بخشی از رشد مصرف برق نامتعارف است که به پدیده‌های نوظهوری مانند ماینرهای غیرمجاز یا استفاده از کولرهای گازی در مناطق عادی اختصاص دارد.
اما یکی از راه کارهای بسیار خوب در جهت تأمین برق که یکی از مطالبات مهم رهبری هم است تولید برق از انرژی هسته‌ای است. یکی از مهم‌ترین موارد استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای، تولید برق از طریق نیروگاه‌های اتمی است.
برق هسته‌ای از مطالبات مهم رهبری
یکی از مطالبات رهبری انقلاب سهم ۳۳ هزار مگاواتی برق هسته‌ای در سبد صنعت برق کشور است که ابعاد مختلف آن نیاز به بررسی دارد. ایران هر ساله چند هزار مگاوات برق نیاز دارد. نیروگاه اتمی بوشهر ۱۰۰۰ مگاوات برق را در صورت راه‌اندازی تأمین می‌نماید و احداث نیروگاه‌های دیگر برای رفع این نیازی ضروری است. این در حالی است که صنعت برق کشور یکی از بدهکارترین و عملاً از نظر اقتصادی، ورشکسته‌ترین صنعت کشور به شمار می‌رود.
باید گفت که کشورمان در حوزه بهره‌گیری از نیروی هسته‌ای در تولید برق نتوانسته از ظرفیت‌های موجود بهره چندانی ببرد درحالی‌که این موضوع در دنیا از اهمیت بسیاری برخوردار است و حتی کشورهای فقیر در این عرصه ورود جدی دارند.
آمار تولید برق از نیروگاه‌های هسته‌ای؛ در سال ۲۰۲۳ کدام کشورها عملکرد بهتری داشته‌اند؟
با نگاه‌کردن به فهرست منتشر شده می‌بینیم که کشور فرانسه از تلاش‌هایی که در ابتدای دهه ۱۹۶۰ میلادی برای گسترش نیروگاه‌های هسته‌ای انجام داد، جواب گرفته و امروز بیش از ۶۳ درصد از برق موردنیاز این کشور توسط نیروگاه‌های هسته‌ای تأمین می‌شود.
در جایگاه دوم، کشور بلژیک با ۴۶ درصد حضور دارد که رقم در خور توجه‌ای است. توجه داشته باشید که تولید برق را با غنی‌سازی اشتباه نگیرید.
روسیه و آمریکا به‌عنوان موفق‌ترین کشورها در غنی‌سازی هسته‌ای، به ترتیب با ۱۹ و ۱۸ درصد در رده‌های هفتم و هشتم در زمینه تولید برق قرار دارند.
اما در کشور ما باوجود تمام تلاش‌های صورت‌گرفته برای ارتقای زیرساخت‌های هسته‌ای، ایران در این امر چندان موفق نبوده و تنها با تولید ۱.۷ درصد از نیروی الکتریکی موردنیاز کشور، در جایگاه ۳۰ دنیا قرار گرفته است.
همان‌طور که می‌دانید، در ایران و به‌خصوص در فصل تابستان، مشکلات زیادی برای تأمین انرژی برق داریم؛ تا جایی که وزارت نیرو از اعطای جایزه ماشین به مشترکان کم‌مصرف خبر داده است. با این اوصاف، می‌توان از انرژی هسته‌ای بهره بیشتر و بهتری برد و انتظار می‌رود سهم بیشتری از برق موردنیاز کشور را از نیروگاه‌های اتمی تأمین کنیم.
سهم تولید برق از انرژی هسته‌ای در برخی از کشورها
کشور تولید برق در نیروگاه‌های هسته‌ای
فرانسه ۶۳ درصد (رتبه اول دنیا)
بلژیک ۴۶ درصد
سوئیس ۳۶ درصد
ارمنستان ۳۱ درصد
کره جنوبی ۳۰ درصد
سوئد ۲۹ درصد
اسپانیا ۲۰ درصد
روسیه ۱۹ درصد
آمریکا ۱۸ درصد
ژاپن ۶ درصد
آلمان ۶ درصد
ایران ۱.۷ درصد (رتبه ۳۰ دنیا)
خالی بودن سبد انرژی کشور از برق هسته‌ای
از همین رو مهدی صدیقی، کارشناس حوزه انرژی ضمن تأکید بر جایگاه برق هسته‌ای در سبد برق کشور، گفت: در ایالات متحده آمریکا با ظرفیت تولید ۹۷ گیگاوات برق هسته‌ای، ۶۰ میلیارد دلار از تولید ناخالص داخلی، صدهزار شغل مستقیم پایدار و ۴۷۵ هزار شغل غیرمستقیم پایدار به واسطه صنعت انرژی هسته‌ای ایجاد شده است.
وی ادامه داد: فرانسه با ثبت رکورد دریافت ۷۰ الی ۸۵ درصد برق از انرژی هسته‌ای رکورددار هسته‌ای‌ترین کشور دنیاست. اما در سال‌های اخیر چند کشور دیگر از موضع خود نسبت به افزایش ظرفیت هسته‌ای را مثبت کرده‌اند. از جمله این کشورها می‌توان به هلند، بریتانیا و کره جنوبی اشاره کرد.
این کارشناس حوزه انرژی بیان داشت: امارات متحده عربی با یک ورود شکوهمند به باشگاه هسته‌ای، تا پایان سال ۲۰۲۱ میلادی ۲۵ درصد برق خود را از انرژی هسته‌ای به دست می‌آورد. از سویی دیگر عربستان سعودی برنامه‌ای برای تولید ۱۷ گیگاوات برق هسته‌ای تا سال ۲۰۴۰ میلادی دارد. این در حالی است که ترکیه نیز در حال ساخت هم‌زمان ۴ راکتور هسته‌ای ۱۲۰۰ مگاواتی است. از میان کشورهای فقیر دنیا، بنگلادش هم با همکاری روسیه و هند پا در عرصه تولید برق هسته‌ای گذاشته است.
چین بازیگری مهم در صنعت هسته‌ای
صدیقی با تأکید بر نقش چین به‌عنوان یکی از بازیگران مهم در صنعت هسته‌ای، تصریح کرد: ظرفیت تولید برق هسته‌ای این کشور تا ۲۰۲۵ میلادی به ۷۰ گیگاوات می‌رسد و با رشد نمایی در ۲۰۵۰ میلادی این رقم به ۳۲۷ گیگاوات می‌رساند. کشور چین با استانداردسازی مدلی بومی از راکتور به بازیگر جدید در صنعت هسته‌ای جهان تبدیل شده است. چندی پیش راکتور ۱۱۰۰ مگاواتی کراچی که توسط چین طراحی و ساخته شده است در پاکستان وارد مدار شد و ۴ راکتور مشابه نیز هم‌زمان در حال ساخت است. چین همچنین قرارداد مشابهی برای ساخت چندین نیروگاه هسته‌ای در آرژانتین امضا کرده است که مبلغ آن تا ۱۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود.
با توجه با این توضیحات باید گفت که انرژی هسته‌ای حداقل ۱۰ درصد از برق جهان و حدود ۲۰ درصد از برق آمریکا را به طور ثابت و پایدار تأمین می‌کند.
اعداد و ارقام به‌روشنی نشان می‌دهد باوجوداینکه ایران دارای منابع غنی اورانیوم است و همچنین پیشرفت‌های بسیار مطلوبی در این فناوری به دست آورده، اما متأسفانه نتوانسته‌ایم به طور شایسته‌ای به بخش اقتصادی و برقی این فناوری، ورود عملیاتی داشته باشیم پس لازم است با یک راهبرد و برنامه دقیق در تولید برق هسته‌ای گام مؤثری برداریم.
انتهای خبر /160
نظرات شما