یادداشت؛
ذهن‌های ناآرام با حضور در فضای مجازی
مشاهده زندگی دیگران در فضای مجازی می‌تواند منجر به مقایسه اجتماعی و احساس ناکامی شود. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که این مقایسه‌ها می‌توانند نارضایتی و افسردگی را افزایش دهند.
تحقیقات نشان می‌دهند که استفاده مداوم از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند منجر به افزایش اضطراب، افسردگی و اختلالات خواب شود به‌عنوان‌مثال، یک مطالعه در دانشگاه هاروارد نشان داد که افرادی که زمان زیادی را در شبکه‌های اجتماعی سپری می‌کنند، بیشتر در معرض نشانه‌های اضطراب و افسردگی قرار دارند.
متخصصان روان‌شناسی اظهار کرده‌اند که حضور مداوم در دنیای دیجیتال می‌تواند به ذهن‌های ناآرام اضافه‌باری بدهد و به‌صورت مستقیم روی سلامت روحی این افراد تأثیر بگذارد، علاوه بر این، برخی افراد با افکار سمی نیز در فضای مجازی حضور دارند که اقدام به انتشار محتوای منفی و اضطراب‌آور می‌کنند که ممکن است به‌صورت غیرمستقیم یا مستقیم در معرض دید همه افراد قرار بگیرد و دیگر افراد با مشاهده آن محتوا، برانگیخته شوند و برای آنان رنج‌آور باشد که موجب اختلالات روحی و روانی در افراد می‌شود.
بر اساس برخی گزارش‌ها، بیش از ۵۰ درصد از کاربران شبکه‌های اجتماعی در ایران از اختلالات خوابی و اضطراب اجتماعی شکایت دارند که بخش قابل‌توجهی از آن به استفاده بی‌رویه از این فضای مجازی برمی‌گردد.
مطالعات نشان می‌دهند که استفاده مکرر از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به افزایش علائم اضطراب و افسردگی منجر شود. به‌عنوان‌مثال، تحقیقی که در سال ۲۰۲۰ در یکی از مجلات خارجی منتشر شد، نشان داد که کاهش استفاده از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به کاهش علائم افسردگی و اضطراب کمک کند.
از طرف دیگر فضای مجازی به کاربران این امکان را می‌دهد که زندگی دیگران را مشاهده کنند و این می‌تواند منجر به مقایسه اجتماعی و احساس ناکامی شود. پژوهشی که در نشریه «Psychological Science» منتشر شد، نشان داد که مشاهده برخی محتوا در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند احساس نارضایتی و افسردگی را افزایش دهد، البته محتواها می‌تواند قالب‌های گوناگونی داشته باشند به‌عنوان‌مثال برخی به‌عنوان بلاگر و لایف‌استایل و غیره در زمینه‌های مختلف اقدام به خودنمایی می‌کنند که این اقدامات می‌تواند به‌صورت ذهنی بر روی افراد اثرگذار باشد و افراد را دچار اختلال و حتی مقایسه زندگی خود با شکل ظاهری فردی که یک محتوا را در فضای مجازی منتشر می‌کند شود.
همچنین استفاده از تلفن‌های همراه و شبکه‌های اجتماعی قبل از خواب می‌تواند به اختلال در خواب منجر شود، یک مطالعه نشان داد که استفاده از دستگاه‌های دیجیتال در ساعات قبل از خواب باکیفیت خواب ضعیف‌تر مرتبط است، از طرف دیگر فضای مجازی به دلیل حجم بالای اطلاعات و اخبار منفی می‌تواند باعث افزایش استرس شود. به‌عنوان‌مثال، تحقیقی نشان داد که دریافت مداوم اخبار منفی در فضای مجازی می‌تواند به احساس استرس و اضطراب دامن بزند.
در دنیای دیجیتال امروز، فضای مجازی به‌عنوان یک ابزار ارتباطی و اطلاعاتی شناخته می‌شود، اما برای بسیاری از افراد، به‌ویژه کسانی که از مشکلات روانی رنج می‌برند، این فضا می‌تواند به منبعی از اضطراب و تنش تبدیل شود.
برای مقابله با این چالش‌ها، لازم است که افراد و خانواده‌ها به آموزش مهارت‌های مدیریت زمان و استفاده بهینه از فضای مجازی بپردازند. همچنین، نهادهای آموزشی و روان‌شناختی باید به ارائه مشاوره‌های لازم در این زمینه توجه کنند تا جوانان بتوانند از مزایای فضای مجازی بهره‌مند شوند بدون اینکه به سلامت روانی خود آسیب برسانند.
تنظیم زمان استفاده از سبکه‌های اجتماعی، توجه به محتوای مصرفی و استفاده از محتوای مثبت و الهام‌بخش، همچنین اجتناب از محتوای منفی و اضطراب‌آور، تعیین زمان‌هایی در طول روز که بدون استفاده از تلفن همراه یا کامپیوتر باشید، به اشتراک گذاشتن احساسات و تجربیات خود با دوستان و خانواده می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند از جمله مواردی است که عموماً در دسترس همه ما قرار دارد و باید افراد برای آن برنامه‌ریزی کنند که همین موارد ساده می‌تواند موجب آرامش ذهنی افراد شود.
حسن غلامپور فعال رسانه
انتهای خبر /
نظرات شما