آیا فعالان واقعی بخش تولید خصوصی کشور در اقتصاد ایران اتاق بازرگانی را پارلمان خود می‌دانند؛ آیا دغدغه اتاق‌های بازرگانی حل مشکلات بخش تولیدی و فعالان اقتصادی است؛ این سؤالاتی است که ظاهراً پاسخ "نه" دارند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فردا،به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ اقتصاد ایران بر اساس سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی باید به سه بخش دولتی، خصوصی و تعاون تقسیم شود یعنی نقش بخش خصوصی برجسته است؛ آن‌هم در اقتصادی که پیش‌ازاین قانون، دولتی و شبه‌دولتی بود اما قرار بود رویکرد کلان کشور امور اقتصادی را به بخش خصوصی بسپارد و نقش دولت در اقتصاد را کاهش هد.

تحقق این هدف مهم نیازمند فعال شدن نقش بخش خصوصی و تولید و فعالان اقتصادی است. از سوی دیگر اقتصاد ایران همواره با چالش‌هایی روبه‌رو بوده و در این میان بخش خصوصی در توسعه اقتصادی ایران نقشی انکارناپذیر بر عهده داشته و دارد. امروز تولید در کشور و اقتصادی که واردات محور است و شاهد قاچاق کالا هستیم به‌سختی نفس می‌کشد و برای تأمین نقدینگی و مالی خودش باید تن به نرخ‌های بسیار بالای بانکی بدهد و شاهد بودیم بانک‌ها در سال‌های گذشته هزاران واحد تولید را مصادره و تعطیل کردند.

در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی به‌عنوان نماینده بخش خصوصی در حوزه‌ اقتصاد معرفی‌شده و از جایگاه مشورتی با قوای سه‌گانه‌ نظام نیز برخوردار است. از اتاق بازرگانی به‌عنوان پارلمان بخش خصوصی یاد می‌شود. اتاق بازرگانی باید منعکس‌کننده مشکلات و مسائل بخش تجارت، صنعت و معدن کشور باشد و به معنای واقعی حامی بخش خصوصی باشد.

کشور برای رسیدن به آنچه در چشم‌انداز خود متصور شده باید حضور بخش خصوصی را در اقتصاد کشور پررنگ‌تر کرده تا به رشد اقتصادی موردنظر دست یابد. اینجاست که نقش اتاق‌های بازرگانی در اقتصاد ایران به‌عنوان یک تشکل تأثیرگذار مهم است.

اتاق بازرگانی باید محفل فعالان واقعی است و تولید باشد. مهم‌ترین نقش اتاق بازرگانی استفاده بیشتر از امکانات و مزیت‌های نسبی داخل کشور برای رشد و توسعه اقتصادی و کسب درآمدهای ارزی از صادرات محصولات تولیدشده داخل است. 

بر اساس این گزارش، این سوال مطرح می شود که آیا به‌راستی اتاق بازرگانی توانسته است در راستای اهداف فوق قدم بردار و مشکلات تولید و فعالان واقعی اقتصاد را حل کند؟

فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان، اتاق‌های بازرگانی را محفلی دورهمی عنوان می‌کنند که کاری به فعالیت آن‌ها ندارد. این فعالان واقعی، اتاق بازرگانی را حامی واردات و صادرات عده‌ای خاص عنوان می‌کنند که به رانت اطلاعاتی دسترسی دارند.

پرسش تولیدکنندگان از اعضای اتاق بازرگانی این است که تا کنون کدام مشکل بخش تولید را حل کردند؛ آیا آن‌ها حامی تولید هستند یا واردات. آیا طرفدار بخش خصوصی هستند یا دولت.

اتاق بازرگانی به‌عنوان یک‌نهاد مشورتی عضو شوراهای مهم تصمیم گیر مانند شورای پول و اعتبار است و ظاهراً جز حضور و نشستن در این جلسات اقدام خاصی نمی‌کنند؛ البته مشاهده‌شده بارها در سخنرانی‌ها و جلسات لب به انتقاد مثلاً از نظام بانکی باز می‌کنند اما آیا وظیفه‌شان فقط سخن گفتن است یا اینکه و پیگیر حل مشکلات اقتصادی باشند و خروجی حاصل شود که حداقل تولید را راهگشا باشد.

برخی فعالان اقتصادی کشور پیش از این به نقش و وظیفه اتاق بازرگانی انتقاد جدی داشتند و می‌گویند اعضای اتاق فقط مشکلات خودشان را پیگیری می‌کنند و اصلاً پارلمان بخش خصوصی نیستند و آن‌ها را عده‌ای تاجر معرفی می‌کنند که فقط دنبال کسب سود بیشتر هستند.

تولیدکنندگان ایرانی با انتقاد از نحوه انتخابات اتاق بازرگانی می‌گویند فقط برخی افراد خاص که سالیان سال است در اتاق‌های بازرگانی حضور دارند؛ فقط می‌توانند را انتخابات شرکت کنند و رأی بیاورند؛ آن‌هایی که دولت حمایت می‌کند.

اتاق بازرگانی یا محفل دورهمی برای توزیع رانت

عطا بهرامی کارشناس مسائل اقتصادی دراین‌باره به خبرنگار راه دانا؛ می‌گوید: اتاق پاتوق تبعیض کاران است و اصلاً پارلمان بخش خصوصی نیست.

وی افزود: فعالان بخش خصوصی اصلاً در مورد اتاق صحبت نمی‌کنند و آن را قبول ندارند. اتاق‌های بازرگانی چه خدماتی به آن‌ها (تولیدکنندگان و فعالان بخش خصوصی) ارائه می‌دهد. 

این کارشناس اقتصادی گفت: عده‌ای در اتاق بازرگانی به‌صورت طولانی‌مدت و انحصاری دورهم جمع شدند و  فقط با شرکت در جلسات متعدد، جا برای خودشان باز کردند مانند شورای پول و اعتبار و... و به انبوهی از اطلاعات و رانت اطلاعاتی دست می‌یابند و از آن به‌عنوان ابزاری برای ثروت‌اندوزی استفاده می‌کنند.

بهرامی می‌گوید: اعضای اتاق بازرگانی درگذشته به بخش دولتی فشار وارد می‌کردند و در دولت آقای روحانی هم فعالیت این افراد بازتر شده؛ یعنی بخشی از کارهایی که در دولت نمی‌توان انجام داد را انجام می‌دهند و یک‌پایشان در دولت است و پای دیگرشان در اتاق بازگانی است.

وی ادامه داد: اعضای اتاق از ظرفیت بخش دولتی برای پیشبرد اهداف خودشان استفاده می‌کنند و جایی که نمی‌توانند از ظرفیت اتاق استفاده خواهند کرد و اصلاً ارتباطی بین بخش خصوصی و اتاق بازرگانی وجود ندارد.

بنابراین گزارش؛به نظر می رسد اتاق بازرگانی با آنچه برایش به‌عنوان مأموریت تعریف‌شده بوده فاصله بسیار دارد و جایی که می‌تواند در بهبود فضای کسب‌وکار راهگشا باشد امروز به ساختمان‌های چندطبقه تبدیل شده که تولید و رشد بخش بخصوصی برایش دارای اهمیت چندانی نیست لذا با توجه به این وضعیت باید یک تحول اساسی در این مجموعه شکل بگیرد و کرسی های آن باید به فعالان واقعی اقتصاد ایران و تولیدکنندگان برسد.

انتهای پیام/