بسیج با ساختار شاخه ای و نفوذ پذیری که دارد می تواند پایگاه های مساجد و یا کانون های محله را به فضایی برای رفع نواقص و کاستی های محله و انعکاس آن به بالادست و مطالبه گری تبدیل نماید.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، ما خواسته و ناخواسته به واسطه سیاست و برنامه های حاکم بر کشور، توسعه را در تغییرات بنیادین کالبدی شهرها و یا داشتن تکنولوژی های نوین جهانی و یا مجهز به سخت افزارها و جنگ افزارهای روز می دانیم و با همین معیار توانایی و عدم توانایی افراد جامعه را می سنجیم و آن را معیار صلاحیت سنجی قرار داده ایم، غافل از این که خلقت انسان مبتنی بر استدراج است. توضیح بیشتر این که جامعه انسانی نیازمند جریان سازی و انس با تغییرات در طول زمان است تا بتواند آنها را هضم و درک کند؛ بدون توجه به این که توسعه های ضربتی و ناگهانی نمی توانند معجزه کنند و اتفاقاً عدم توازن در شهر را دامن می زنند و موجب می شوند سرمایه به صورت متوازن تقسیم نشده و شکاف طبقاتی بیشتر شود. از سوی دیگر شهرها به بالانشین و پایین نشین تقسیم شده، اصالت ها از بین بروند و ...
تسری این نوع نگاه به توسعه را در لایه های زیرین شهرها یعنی تصمیم های اداری، مناسبات اجتماعی، مراودات خانوادگی و اولویت های زندگی هم می توان به وضوح مشاهده کرد.
در واقع تصمیم های اداری نشأت گرفته از این درک از توسعه است؛ مثلاً مدیران و کارشناسان بنیادی جا به جا می شدند. در مناسبات اجتماعی هم همین امر را می بینیم که شامل مهاجرت های دسته جمعی، کوچ های بین شهری و در مقیاس کوچکتر خانواده ها و جدا شدن و اتصال های پی در پی است.
ما کل نظام زندگی خودمان را متأثر از رویکردهای توسعه محورانه و در راستای میل به تغییرات بنیادی چیده ایم، در حالی که هر تغییری از مسیر  جریان سازی می گذرد.
این نوشتار در فهم‌ و درک چنین رویکردی کمک می کند و می خواهد نسبت به شناخت نسبت توسعه و خودمان و همچنین تبعات حاصل از آن آگاه تر باشیم و در نهایت این که تغییر لازم است اما پیچیدگی دارد، چرا که علاوه بر عزم و اراده باید به برنامه ی جایگزین مناسب مجهز بود که در این زمینه هم با صد هزار تاسف، به علت ساختارهای ناکارآمد پژوهشی و تخصصی بسیار فقیر هستیم.
توسعه در بافت تاریخی هم همین خواهد شد؛ هر گونه دلسوزی و خواست مدیران برای توسعه در بافت های تاریخی منجر به ویرانی می شود لذا بهترین کار دورکردن مفهوم توسعه از این بافت هاست.
نمی توان انتظار داشت تحت سیطره چنین مفاهیمی جامعه  به صورت بخشی نگرش خود به توسعه در بافت تاریخی را به جز تخریب و بازسازی ببیند. ما با هر آنچه" ارزشمند" که داریم به همین شکل برخورد می کنیم . شهرهای ما برایشان تفاوتی ندارد این ارزش در بافت تاریخی باشد یا در تفکر یک فرد و یا هنر دست هنرمندان. این ارزش ها هر کجا صلاح باشد در مفهوم توسعه بلعیده می شوند.
تا جامعه متوجه ارزش بافت تاریخی و اقتصاد کلان نهفته در آن شود و سیاست های کلان حکمرانی شهری به ادراک و تغییر نگاه برسد و برنامه های جایگزین اشاعه پیدا کنند، لاجرم‌ زمان زیادی باید طی شود. البته باید توجه داشت که سکوت و سکون هم جایز نیست. نه باید ساکت بود و نه ساکن!
راه حل های میانه ناظر به ایجاد حلقه ها و جریان های مردمی جدای از بدنه سیاست های بالا دست است. شبکه سازی ها مبتنی بر اصالت ها و انجام امور گره خورده به توان مردمی بهترین راهکار برای کشور است و این شیوه را در ادارت هم می توان تسری داد. در این یادداشت هدف بافت تاریخی و راهکار برای حفظ آن و توسعه ارزش های آن است و لذا از این منظر بسیج می تواند راهگشای حفظ ارزش های بافت تاریخی باشد.
بسیج با ساختار شاخه ای و نفوذ پذیری که دارد می تواند پایگاه های مساجد و یا کانون های محله را به فضایی برای رفع نواقص و کاستی های محله و انعکاس آن به بالادست و مطالبه گری تبدیل نماید.
راهکار حفظ و قوام محلات تاریخی در فراگیر کردن فهم‌ اصالت و ارزش آن در بین مردم با نهادهای اجتماعی نظیر بسیج است. با عبور از این مقطع آگاهی بخشی و تقویت محلات تاریخی راه حل ها در دست مردم است که متبلور و متولد خواهند شد.

سیده شبنم‌ فاطمی، دبیر کارگروه مدیریت شهری بسیج

انتهای پیام/150