استاد دانشگاه تهران با بیان این که شعار نه شرقی، نه غربی باید محور اصلی سیاست خارجی کشورمان باشد، گفت: بیانیه چین و عربستان نشان داد ملاک ارتباطات در عرصه‌های بین‌المللی منافع اقتصادی و سیاسی است.

شاهین صادقی نسب در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، با اشاره به  بیانیه اخیر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس که به امضای رئیس‌جمهور چین نیز رسید، اظهار داشت: به‌طوری کلی یک دستگاه دیپلماسی که مسئولیت اجرای سیاست‌های خارجی یک کشور را دارد و مسلماً در تهیه آن سیاست‌ها هم مشارکت دارد بایستی اقداماتش واضح، شفاف و مشخص باشد.
وی ادامه داد: علاوه بر این، مأموریت دستگاه دیپلماسی کشور باید تأمین منافع ملی در بیرون از کشور باشد. به‌خصوص منافع امنیتی، اقتصادی و حمایت از شهروندان ایرانی در خارج از مرزها باید به‌عنوان اولویت اصلی در دستور کار باشد.
صادقی نسب ابراز داشت: باید به این موضوع هم اشاره کنم که شرح مأموریت درستی در دستگاه دیپلماسی نداریم و به همین دلیل همواره کنش‌های آشفته‌ای را شاهد بوده‌ایم. آشفتگی که گواه ناکارآمدی ساختارهایی است که در سردرگمی شکل‌گرفته‌اند.
وی تأکید کرد: در این زمینه انتظار می‌رود با کمک‌گرفتن از نخبگان، دولت بتواند تغییرات موردنیاز در دستگاه دیپلماسی را اعمال کند.
استاد دانشگاه تهران با بیان این که در روابط بین‌الملل این که ما گمان کنیم واقعیتی به‌عنوان روابط راهبردی وجود دارد غلط و اشتباه است، ابراز داشت: یادمان نرفته درگذشته زمانی که ما از رابطه راهبردی با روسیه صحبت می‌کردیم مقام روسی این رابطه را در آن زمان قویاً رد کرد. اساساً آن سبک از روابط راهبردی مختص زمان جنگ‌های بزرگ است و در همان شرایط هم کاربرد دارد. در زمان جنگ جهانی دوم شوروی در یک رابطه راهبردی با آمریکا دنبال جنگ با آلمان نازی بودند و بالاترین سطح همکاری‌ها را داشتند. اما امروز این دو کشور با یکدیگر دشمنی سختی دارند.
وی افزود: یک رابطه راهبردی آن‌هم با سوءبرداشت‌های اغراق‌آمیز به معنای محروم‌کردن کشور از منابع عظیمی است که در عرصه بین‌المللی وجود دارد.
صادقی نسب تصریح کرد: ما با کشور چین یک قرارداد ۲۵ساله را منعقد کردیم؛ اما آن زمان هم گفتیم که روابط راهبردی نداریم و بیان کردیم که نباید این‌گونه القا کنیم که ما به این رابطه نیاز مبرم داریم و نه پیوند اخوتی وجود دارد؛ چون این القا طرف مقابل را نه‌تنها دچار اشتباهات محاسباتی می‌کند، بلکه زمینه‌ساز سوءاستفاده‌های مختلف را فراهم می‌کند.
وی ادامه داد: اتفاقاتی که در بیانیه اخیر چین و عربستان رخ داد بار دیگر نشان داد که کشورها بر اساس منافع ملی خودشان با یکدیگر در سطوح مختلف ارتباط برقرار می‌کنند.
کارشناس مسائل سیاسی تأکید کرد: ما در زمینه سیاست خارجی بایستی به مرامنامه‌ها و تعهدات خودمان پایبند باشیم و با بی‌عدالتی‌ها مقابله کنیم و همواره از این مهم آگاه باشیم که کشورهای دیگر از آمریکا گرفته تا چین و روسیه همواره بر اساس منافع خودشان تصمیم می‌گیرند و تا زمانی که منافع خودشان اقتضا می‌کند با کشورهای دیگر همکاری می‌کنند.
وی ادامه داد: بیانیه چین و عربستان نشان داد که ما نباید دچار این خطا بشویم که اینها با ما روابط عقیدتی و برادرانه دارند بلکه بر اساس منافع ملی‌شان تصمیم می‌گیرند و لزوماً تعهدی به اصول اخلاقی ندارند. به‌عنوان‌مثال در جنگ آذربایجان و ارمنستان هم به‌اشتباه برخی‌ها سخن از که پاره تن اسلام بودن قره داغ می‌کردند درحالی‌که موضوع اساساً خطر ماهیت اسلامی قره داغ نبود؛ بلکه رفتارهای این کشور یک نوع پایگاه سازی برای اسرائیل و بستن مرزهای ارمنستان با ایران بود.
صادقی نسب افزود: ملاک ارتباطات در عرصه‌های بین‌المللی منافع اقتصادی و سیاسی است و هیچ کشوری پیوند اخوت با ما ندارد.
وی خاطرنشان کرد: صدور بیانیه‌های تند و سیاسی علیه چین هم در مقطع کنونی کارساز نیست چرا که ما دچار سوءتفاهم دررابطه‌با چین شده بودیم و باید این سوءتفاهم‌ها را کنار بگذاریم  و ما بر نیز بر اساس منافع اقتصادی با این کشور رابطه داشته باشیم و حتی در این زمینه روابط خودمان را تقویت کنیم.
استاد دانشگاه تهران با اشاره به شعار اساسی نه شرقی نه غربی کشورمان در سیاست خارجی اظهار داشت: این شعار به این معنی نبود که ما با کشورهای دیگر دشمنی داریم؛ بلکه به این معنا بود که ما مستقل هستیم. مسلماً معنای استقلال لزوماً دشمنی با شرق و غرب نیست.
وی افزود: امروز این شعار باید بیش از هر زمانی باید موردتوجه قرار بگیرد و بایستی بپذیریم که برقراری روابط اقتصادی، تجاری و فرهنگی با دنیا مسلماً باعث تقویت امنیت کشورمان و بهبود وضعیت اقتصادی می‌شود.
صادقی نسب گفت: سیاست‌های ما باید به‌گونه‌ای باشد که کشورهای عربی همسایه را از خودمان دور نکنیم و این‌ها را به دامان بیگانگان سوق ندهیم و در عوض از برقراری روابط دوستانه و عزتمندانه با این کشورها برای سرزمین مان فرصت‌سازی کنیم. بدون تردید کشورهای حاشیه خلیج‌فارس می‌توانند بهترین سرمایه‌گذاران بالقوه در اقتصاد ما باشند.

وی بیان داشت: ایران در تاریخ همواره از امنیت کشورهای عربی خلیج‌فارس حمایت کرده است و باید این مهم در مقطع کنونی نیز ظهور و بروز کند.
استاد دانشگاه تهران با بیان این که تبادل تجاری و اقتصادی با همسایگان باید به اولویت اصلی کشورمان در سیاست خارجی تبدیل شود، تأکید کرد: این که در تغییرات در شیوه حکمرانی صحبت می‌کنیم به تغییر مبناها و معیارها اشاره می‌کنیم. در واقع تغییرات در مبناهای سیاست‌گذاری خارجی کشورمان است که باید اصلاح شود و برداشت ما از دنیا دقیق‌تر باشد؛ بله باید همواره عدالت‌خواه و ظلم‌ستیز باشیم؛ اما این‌ها هیچ منافاتی با جذب سرمایه‌های خارجی و رفتارهای هوشمندانه در عرصه بین‌المللی ندارد.
وی خاطرنشان کرد: برای تحقق این موارد نیازمند شایسته‌سالاری و حضور نخبگان در نظام حکمرانی کشور هستیم.

انتهای پیام/110