پرورش گیاهان زینتی، صنعتی نوپا اما روبهرشد در استان قم است که باوجود آبوهوای گرم و خشک، توانسته جای خود را در بازارهای داخلی و حتی خارجی باز کند.
به گزارشپایگاه خبری تحلیلی «قم فردا» قم، شهری با پیشینهای مذهبی و فرهنگی که همواره بهعنوان یکی از قطبهای مهم زیارتی ایران شناخته میشود، امروز در حال تجربهٔ تحولی سبز در عرصه کشاورزی است. پرورش گیاهان زینتی، صنعتی نوپا اما روبهرشد در این استان است که باوجود آبوهوای گرم و خشک، توانسته جای خود را در بازارهای داخلی و حتی خارجی باز کند. گیاهان زینتی نهتنها به دلیل زیبایی و کاربردهای تزیینی، بلکه بهعنوان منبعی برای اشتغالزایی و درآمدزایی مورد توجه قرار گرفتهاند. استان قم با محدودیت منابع آبی و خاکی روبهروست، اما کشاورزان و گلخانهداران این منطقه با بهرهگیری از روشهای نوین آبیاری و مدیریت بهینه منابع، توانستهاند به تولید انبوه گیاهان زینتی بپردازند. گیاهانی مانند کاکتوسهای زینتی، بنفشه آفریقایی، شمعدانی، فیکوس، و انواع ساکولنتها در گلخانههای قم پرورش داده میشوند و به بازارهای تهران و دیگر شهرها صادر میگردند. رونق پرورش گیاهان زینتی در قم
محمدحسین بیرانوند کارشناس و پرورشدهنده گیاهان زینتی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی قم فردا با اشاره به وضعیت فعلی پرورش گیاهان زینتی در قم اظهار داشت: پرورش گیاهان زینتی در قم در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته است. با وجود شرایط نامساعد آبوهوایی، استفاده از گلخانههای مجهز و سیستمهای آبیاری تحتفشار، امکان کشت این گیاهان فراهم شده است. البته هنوز چالشهایی مانند کمبود آب، نوسانات قیمت نهادهها، و نیاز به آموزش بیشتر کشاورزان وجود دارد. وی با اشاره به مهمترین گیاهان زینتی که در قم پرورش داده میشوند، گفت: کاکتوسها و ساکولنتها به دلیل مقاومت بالا در برابر کمآبی، بیشترین سهم را در تولید گیاهان زینتی قم دارند. همچنین گیاهانی مانند پتوس و برگانجیری که نیاز آبی متوسطی دارند، در گلخانههای این استان کشت میشوند. کارشناس و پرورشدهنده گیاهان زینتی با اشاره به مشکلات فنی پرورش گیاهان زینتی در قم بیان داشت: برخی مشکلات فنی مانند کنترل آفات و بیماریها در محیط گلخانه، تنظیم دما و رطوبت، و همچنین تأمین خاک مناسب وجود دارد. اما با آموزش کشاورزان و استفاده از مشاوران متخصص، این مشکلات قابلحل هستند. وی با اشاره به آینده این صنعت را در قم گفت: اگر حمایتهای دولتی افزایش یابد و بازارهای صادراتی بهویژه به کشورهای همسایه توسعه پیدا کند، پرورش گیاهان زینتی میتواند به یکی از منابع اصلی درآمد استان تبدیل شود. صرفه اقتصادی پرورش گیاهان زینتی در قم در سالهای اخیر، پرورش گیاهان زینتی بهعنوان یک کسبوکار پرسود در مناطق مختلف ایران مورد توجه قرار گرفته است. قم نیز با وجود محدودیتهای طبیعی، توانسته است با استفاده از فناوریهای مدرن کشاورزی، سهمی از این بازار را به خود اختصاص دهد. از نظر اقتصادی، گیاهان زینتی به دلیل ارزش افزوده بالا و تقاضای روزافزون در بازارهای داخلی و خارجی، گزینه مناسبی برای سرمایهگذاری هستند. برخلاف محصولات کشاورزی سنتی که با نوسانات قیمت مواجهاند، گیاهان زینتی معمولاً حاشیه سود بالاتری دارند. بهویژه گونههای کمیاب و وارداتی که در ایران تولید میشوند، میتوانند سودآوری قابلتوجهی داشته باشند. علاوه بر این، اشتغالزایی این صنعت قابلتوجه است. از کشت و نگهداری گیاهان تا بستهبندی و فروش آنها، فرصتهای شغلی متعددی ایجاد میشود. در قم، چندین واحد گلخانهای فعالاند که هر کدام به طور مستقیم و غیرمستقیم برای دهها نفر اشتغال ایجاد کردهاند. با این حال، مشکلاتی مانند نبود برندسازی مناسب، رقابت با تولیدکنندگان بزرگ در استانهای دیگر، و دشواری در تأمین مالی برای توسعه گلخانهها، از موانع اصلی رشد این صنعت در قم هستند. گلدانی پر از سود محمد شهاب یاری کارشناس کشاورزی و پرورشدهنده گیاهان تزیینی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی قم فردا با اشاره بهصرفه اقتصادی پرورش گیاهان زینتی در قم اظهار داشت: با توجه به ارزش افزوده بالا و تقاضای روبهرشد بازار، این صنعت بسیار سودآور است. البته باید هزینههای اولیه مانند احداث گلخانه و سیستمهای آبیاری را نیز در نظر گرفت. وی با اشاره به مهمترین عوامل مؤثر بر سودآوری این کسبوکار گفت: کیفیت محصول، بازاریابی صحیح، کاهش هزینههای تولید از طریق استفاده از روشهای نوین، و دسترسی به بازارهای صادراتی از عوامل کلیدی هستند. کارشناس کشاورزی و پرورشدهنده گیاهان تزیینی با اشاره به حمایت دولت از این صنعت بیان داشت: تا حدی تسهیلات بانکی و مشاورههای فنی ارائه میشود، اما برای رشد بیشتر، نیاز به حمایتهای جدیتر مانند معافیتهای مالیاتی و کمک به بازاریابی بینالمللی وجود دارد. وی با اشاره به آینده صنعت پرورش گیاهان تزیینی در قم گفت: اگر زیرساختها بهبود یابد و تولیدکنندگان به فناوریهای روز دنیا مجهز شوند، قم میتواند به یکی از قطبهای تولید گیاهان زینتی در ایران تبدیل شود. قم، آیندهای سبز در انتظار صنعت گیاهان زینتی پرورش گیاهان زینتی در قم، اگرچه با چالشهایی همراه است، اما پتانسیل بالایی برای تبدیلشدن به یک صنعت پایدار و سودآور دارد. با برنامهریزی صحیح، حمایتهای دولتی، و استفاده از روشهای نوین کشاورزی، میتوان این صنعت را توسعه داد و حتی به بازارهای جهانی راه یافت. قم که روزی تنها با حرم مطهرش شناخته میشد، امروز میتواند با گلدانهای رنگارنگ گیاهان زینتی، تصویری جدید از خود به نمایش بگذارد. این تحول نهتنها به اقتصاد منطقه کمک میکند، بلکه میتواند نمادی از سازگاری با طبیعت و توسعه پایدار باشد.