شاید شما یادتان نیاید ولی طبق چیزهایی که شنیدیم یک زمانی بود که دنیای سرگرمی افراد یک تلفن سیمی بود که با گرفتن شماره‌های بالا و پایین و فوت کردن در آن احساس ذوق در شخص به وجود می‌آمد یا حتی تماس گیرنده اینقدر تنها و بی‌کس مانده بود که زنگ می‌زد و فقط می‌خواست یک هم‌صحبت ناآشنا داشته باشد و تلفنی کمی از روزگارش برای کسی صحبت کند. اما چندین سال از این اتفاقات کودکانه گذشت و تکنولوژی‌ها وارد عرصه شدند؛ دیگر جای این بود که خیلی از کاربران با نام تقلبی یک حساب کاربری ایجاد کنند تا بهتر ایجاد ارتباط کنند. حتی زمان‌هایی بود که دوستان با اسمی دیگر ماه‌ها کاربران دیگر را سرکار می‌گذاشتند تا احساس خوبی داشته باشند.

اما جالب است این را بدانید که این نیز گذشت و ارتباطات و تکنولوژی بسیار پیشرفت کرد و مردم با نام حقیقی خود به دنیای مجازی وارد شدند. دنیای مجازی  به سرزمینی پهناور برای تنهایی انسان‌ها تبدیل شد؛ این سرزمین برای این به وجود آمد که دنیای حقیقی را در این دنیای مجازی منعکس کند. همان حرف‌های حقیقی در این دنیای الکتریکی بازتاب داده شد اما فارغ از آنکه این دنیا کم‌کم کاربران را به اتاقی به نام عزلت‌نشینی سوق می‌دهد؛ اتاقی تاریک که قرار است در آن با نگاه به یک صفحه روشن شیشه‌ای، حرف‌های دلت را بزنی، انتقاد کنی، بازخورد بگیری و حتی در این دنیا عاشق شوی.

اگرچه این شبکه‌ها در ابتدای امر تنها به دلیل برقراری ارتباط رایگان و آسان با دیگران تعبیه شده و بسیار هم مورد استقبال کاربران قرار گرفته بود، اما در درازمدت عامل انزوا، تنهایی و افسردگی شد و چه بسا بسیاری از کاربران این شبکه‌ها یا در نیمه راه یا در انتهای مسیر تنهایی قرار می‌گیرند. عمق آسیب شبکه‌های اجتماعی هنوز آن طور که شاید و باید لمس نشده است و این بسان هشداری است که باید آن را بسیار مهم و جدی دانست.

محمدجواد مطهری شریف کارشناس فضای مجازی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص ارتباط مستقیم فضای مجازی و تنهایی اظهار کرد: وابسته به آنکه فضای مجازی چگونه تعریف شود، شبکه‌های اجتماعی دلیلی برای این معضل یعنی تنهایی می‌شوند؛ بدین گونه که اگر شما شبکه‌های پیامرسان مانند توئیتر، اینستاگرام و... را در نظر بگیرید، شرایطی به وجود می‌آید که فرد از ارتباط مستقیم بی‌نیاز می‌شود. بارها در موارد متعددی دیده شد که یک کاربر گوشه‌ای می‌نشیند و به ارتباط با دنیای مجازی  می‌پردازد؛ دنیایی که نیاز نیست رودرروی فردی باشید و به گفتگو بپردازید و این یعنی ارتباطات جمعی در دنیای واقعی با کاهش شدیدی روبرو می‌شود.

وی ادامه داد: این همان موضوعی است که فرد نیازمند می‌شود برای داشتن دیگران مورد تأیید قرار گیرد و این بسان هشداری است که فرد در اجتماع رو به خاموشی خواهد رفت.

گوش به فرمان واژگان در دنیای مجازی

در دنیای حقیقی اگر بخواهید احساساتتان را بیان کنید، کافیست به چهره دیگران نگاه کنید و بگویید دقیقاً چه حس و حالی دارید اما در دنیای مجازی قضیه کمی فرق دارد. ساعت‌ها باید بنشینید و تایپ کنید تا کمی از حس و حالتان را به طرف مقابل منتقل کنید. باید سعی کنید از کلماتی استفاده کنید تا مُعرف حالتان باشد. البته هرچند استیکرهایی نیز هست که کمی کار را راحت‌تر می‌کند.

واژه‌هایی که در فضای مجازی برای ایجاد ارتباط استفاده می‌شود، کم‌ترین توان را در انتقال اطلاعات دارد. در دنیای مجازی تنها ابزار برقراری ارتباط و انتقال پیام، کلمات هستند که روانشناسان معتقدند تنها ۵ الی ۷ درصد تأثیر را کلام دارند.

این بدین معناست که در دنیای مجازی یک کاربر تنها فقط از ۵% توانایی خود برای انتقال احساسات استفاده می‌کند و این یعنی اگر استیکر نباشد، مفهموم به درستی منتقل نمی‌شود و شاید این خود جرقه‌ای برای یک مشاجره باشد.

سارا گلستانی کارشناس ارشد مشاوره خانواده در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: فضای مجازی یک فضای دوسویه است؛ بدین معنا که اگر ارتباطات واقعی رضایت‌بخش نباشد، فرد خود را سرگرم فضای مجازی می‌کند و برای مدتی این فضا را کامل‌تر از دنیای حقیقی می‌بیند.

وی ادامه داد: برای برقراری ارتباطی صحیح در این دنیا و جلوگیری از به وجود آمدن تنهایی، باید آموزش، آزمون و خطا صورت گیرد تا نقطه صحیح ارتباطات میسر شود. هرچند باید دانست که تنهایی یا عدم‌تنهایی به استفاده کاربران از این دنیا بستگی دارد.