چشم انسان، اندامی کروی به قطر ۲/۵ سانتیمتر است که بهوسیله تعدادی رباط در حدقه استخوانی آویزان میشود. بیش از ۸۰ درصد اطلاعاتی که از محیط اطراف حاصل میشود از راه چشم است، از این رو بینایی مهمترین حس آدمی است. بنابراین مراقبت از چشمها به منزله حفظ یکی از منابع اطلاعاتی مهم مغز خواهد بود.
علی حسینی متخصص چشم در گفتوگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: 6 ماهیچه بیرونی، حرکت کره چشم را به عهده دارند؛ غده اشکی بطور مرتب، سطح جلویی چشم را مرطوب نگه میدارند، اعصاب و رگهای خونی چشم و بافت چربی و بافت پیوندی، قسمتهای دیگر حدقه چشم است، پلکها روی چشم را میپوشانند و یک سیستم مجرایی بطور مداوم ترشحات غدد اشکی را به درون حفره بینی میریزد.
این متخصص چشم درباره آب سیاه، بیان کرد: آبسیاه یا گلوکوما اصطلاحی برای توصیف گروهی از اختلالات چشمی با علل متفاوت، اما اثری بالینی و مشترک بر روی چشم و بینایی وابسته به فشار نوروپاتی است، این مشکل میتواند به بینایی چشم مبتلا، بصورت ماندگار آسیب برساند و در صورت عدم درمان حتی منجر به کوری میشود، به زبانی ساده علت آن افزایش شدید فشار زلالیه یا همان مایع درون چشم است، اشکال در خروج این مایع از منافذ بسیار کوچکی در پیرامون عنبیه (دایره رنگی چشم) است.
حسینی ادامه داد: در برخی موارد منافذ چشم بطور مادرزادی تنگ هستند؛ در مورد دیگر، با جلو آمدن عنبیه یا مسدود شدن این منافذ با رنگدانههای عنبیه یا یاختههای خون پس از خونریزی داخل چشم، مسیر تخلیه مایع داخل چشم تقریباً مسدود خواهد شد.
وی درباره علائم شایع بروز آب سیاه، اظهار کرد: از دست رفتن دید محیطی در نواحی کوچک از میدان دید، تاری دیدی در یک طرف در سمت بینی میدان دید، بزرگتر شدن نواحی از دست رفتن دید (معمولاً در هر دو چشم)، سفت شدن کره چشم، وجود نقاط کور در میدان دید، نامناسب بودن دید در شب از علائم بروز آب سیاه است.
این متخصص چشم درباره علل بروز آب سیاه، گفت: تغذیه و رژیمهای غذایی نامطلوب، نژاد و جنس، عوامل ژنتیک و سابقه خانوادگی آب سیاه حاد یا مزمن چشم، سن بالای ۶۰ سال، دیابت از علل بروز آب سیاه هستند؛ بسیاری از داروها نیز فشار داخل چشم را بالا برده و موجب بدتر شدن بیماری میشوند، داروهایی مانند قرصهای سرماخوردگی و آلرژی، آنتی هیستامین ها، آرامبخشها، داروهای کورتیکواستروئیدی و برخی داروهای معده و روده.
حسینی سن بالای ۶۰ سال را از عوامل افزایش خطر بروز بیماری آب سیاه دانست و گفت: سابقه خانوادگی آب سیاه یا دوربینی، استفاده از بعضی داروها که باعث مهار سیستم کولینرژیک (پاراسمپاتیک) میشوند از عوامل افزایش خطر بروز بیماری سیاه است.
وی گفت: با انجام برخی کارها میتوان از بروز آب سیاه پیشگیری کرد؛ این عوامل شامل انجام معاینات مداوم از چشم مانند آزمون میدان دید٬ تونومتری یا فشارسنجی و افتالموسکوپی است.
این متخصص چشم با اشاره به اینکه آب مروارید در اثر کدر شدن عدسی چشم ایجاد میشود، گفت: عدسی چشم یک ساختار شفاف و انعطافپذیر در نزدیکی جلوی کره چشم است. عدسی کمک میکند تا اشیایی که چشم به آنها نگاه میکند، تار به نظر نرسد، همچنین در شکست و تمرکز نور روی شبکیه نقش دارد.
وی افزود: عدسی رگ خونی ندارد و توسط زجاجیه که در اطراف آن قرار دارد تغذیه میشود، اگر تصلب شرایین موجب عدم تغذیه مناسب زجاجیه شود، عدسی چشم نیز منبع تغذیه خود را از دست خواهد داد، در مرحله بعدی شفافیت و انعطاف پذیری عدسی کم شده و آب مروارید اتفاق میافتد. آب مروارید ممکن است در یک یا هر 2 چشم تشکیل شود البته در این حالت، سرعت رشد آب مروارید در 2 چشم ممکن است متفاوت باشد.
این متخصص چشم درباره علائم بروز آب مروارید، گفت: بد شدن تاری دید در نور، گاهی 2 تا دیدن اشیا، کدر شدن و به رنگ سفید شیری در آمدن مردمکها (تنها در مراحل پیشرفته) از علائم بروز آب مروارید است.
وی افزود: علل بروز آب مروارید شامل روند طبیعی پیری، آسیب به چشم، در بیماریهای که قند خون بالاست، مانند دیابت، التهاب، مثل اووئیت (التهاب آن قسمتهایی از چشم که عنبیه را میسازد)، داروها، به خصوص کورتیزون و مشتقات آن، قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس، امواج میکرو ویو و اشعه مادون قرمز، علل ارثی، اثرات سرخجه روی چشم جنینی که مادرش در اوایل حاملگی مبتلا به این بیماری میشود و گالاکتوزمی است.
این متخصص چشم افزود: خانمهایی که در سنین باروری هستند، در صورتی که سرخجه نگرفتهاند یا واکسن آن را نزدهاند، باید علیه آن واکسینه شوند، مصرف داروهای کورتیزونی یا هرگونه داروی دیگری که بر عدسی تأثیر میگذارد، باید به دقت تحتنظر قرار داشته باشد، بیماریهای چشمی که ممکن است باعث آب مروارید شوند، مانند ایریت (التهاب خود عنبیه) و اووئیت، باید سریعاً درمان شوند، به طور منظم از عینک آفتابی مناسب استفاده کنید و رژیم غذایی با مقادیر مناسب از ویتامین A و بتا کاروتن داشته باشید.
حسینی درباره گل مژه، گفت: گل مژه یکی از بیماریهای شایع پلک است که میتواند افراد را در سنین مختلف گرفتار کند، گل مژه به صورت یک توده متورم، حساس و دردناک و قرمز رنگ در لبه یا نزدیکی لبه پلک تظاهر میکند، این توده در حقیقت یک آبسه کوچک است که در اثر عفونت یا التهاب ریشه مژهها یا غدد ترشح کننده چربی پلک ایجاد میشود.
وی تصریح کرد: علائم و نشانههای بروز گل مژه شامل احساس سنگینی و درد پلک، ایجاد یک توده برجسته قرمز رنگ دردناک در لبه یا نزدیکی لبه پلک، سوزش و خارش و اشکریزش، گاهی خروج ترشحات چرکی از ضایعه، تاری دید است؛ علل بروز گل مژه شامل مشکلات زمینهای چشم مانند بلفاریت، مشکلات غدد ترشح کننده چربی و تماس دست آلوده با چشم است.
حسینی درباره راههای پیشگیری از بروز گل مژه گفت: از تماس دست آلوده با چشم جلوگیری کنید؛ بهداشت پلک را رعایت کنید، شستشوی منظم پلکها با آب ولرم یا شستشو و ماساژ لبه پلکها با شامپو بچه رقیق شده میتواند به جلوگیری از عود گل مژه کمک کند، دقت کنید که در صورت بروز گل مژههای مکرر، حتماً به چشم پزشک مراجعه کنید.
لینک مطلب: | http://javaneparsi.ir/News/item/952 |