ذاکر اهل بیت در گفتگو با قم فردا:
مراسم اربعین امسال را در قلب ها و منازلمان برگزار می کنیم
ذاکر اهل بیت با اشاره به اینکه رهبر انقلاب فرمودند حتی اگر شده تنها در منزل بنشینید و برای امام حسین شکوه کنید گفت: اربعین امسال با رعایت پروتکل های بهداشتی همان حال و هوا در شهرهای ایران حاکم است، آتش عشق سید الشهدا و اربعین سید الشهدادر قلب هایمان همیشه گرم است.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، در آیین‌های سوگواری اسلامی به‌خصوص در مذهب تشیع مداحی یکی از پراهمیت‌ترین مقوله‌ها بوده، هست و خواهد بود، با نگاهی اجمالی به تاریخ اسلام از صدر تا امروز، درمی‌یابیم مداحی ریشه‌ای تاریخی در سیره پیامبر و اهل‌بیت دارد.
در تاریخ حکومت تشییع مدح ائمه و اهل‌بیت (ع) بعد از شهادت امام حسین (ع) و بعد از گذران دوران تقیه شدت یافت. امام باقر (ع) امام صادق (ع) مردم را به احیا وزنده نگهداری نام اباعبدالله (ع) و نظم و شعر دربارۀ آن حضرت تشویق می‌کردند.
رهبر معظم انقلاب در خصوص مداحان فرمودند: این نقش، نقش بسیار مهم و حائز اهمیت و حساسی است؛ این را کم نگیرید.
همچنین ایشان فرمودند: کارتان سخت است عزیزان! کار شما برخلاف اینکه بعضی‌ها خیال می‌کنند چهار کلمه حفظ کنیم و یک‌صدای بازی هم داشته باشیم، بس است؛ نه، کار، خیلی سخت است. کار، هنرمندانه، مؤثر، هدایتگر و جهت‌بخش باشد.
در این خصوص با نیما شکوهی یکی از مداحان جوان و خوش‌نام کشورمان که سال 97 مفتخر به دریافت نشان خادمی رضوی شدند به گفتگو نشستیم.
قم فردا: از چه زمانی مداحی را آغاز کردید و در محضر کدام اساتید؟ و کدام‌یک از مداحان تأثیر بیشتری روی شما داشت؟
شکوهی: از سن ۸ سالگی مداحی اهل‌بیت را آغاز کردم از اولین اساتیدی که خدمتشان تلمذ کردم جناب آقای مصطفی هاشمی مشهور به حاج مصطفی نقاش از هیئت محترم زنجیرزنان راسته کوچه تبریز ، همچنین از محضر مداحانی همچون مرحوم حاج حمید طهباز و سایر اساتید تبریز بهره بردم.
سبک مداحی برای علاقه‌مند شدن به مداحی الآن مد شده است که برخی‌ها به خاطر یک سبک خاص به سمت مداحی می‌روند اما درگذشته که ما به مداحی علاقه‌مند شدیم به خاطر سبک‌های مداحی نبود بلکه به خاطر تقوا و سوز دلی که مداحی داشت و اینکه یک مداح اهل‌بیت فرد امین در بین مردم بود به مداحی علاقه‌مند شدیم.
قم فردا: ویژگی‌های مداحی اهل‌بیت ازنظر محتوا و شکل مداحی چیست؟
شکوهی: ویژگی‌های یک مداح را مقام معظم رهبری در دیدار با مداحان چندین بار متذکر شدند که از اشعار سبک در مداحی‌ها استفاده نکنند و سعی کنند اشعاری که به کار می‌برند مضمون دار باشد و پیامی را به مخاطب ارسال کند به اشعار روز هم ورود پیدا کنند و حتی مقام معظم رهبری فرمودند پنج دقیقه مداحی یک مداح می‌تواند به‌اندازه یک ساعت سخنرانی روی مستمع تأثیرگذار باشد.
از نظر من بزرگ‌ترین ویژگی یک مداح داشتن تقوا است بزرگ‌ترین مداحی که در تبریز می‌شناختم فخرالذاکرین مرحوم حاج فیروز زیرک کار بود ایشان نه سبک خاصی داشتند نه صدای خاصی داشتند اما موردقبول عاشقان سیدالشهدا بودند زیرا ایشان فرد باتقوایی بودند. بزرگ‌ترین و بارزترین شخصیت یک مداح در تقوای دل و سوز درونی وی خلاصه می‌شود.
امام حسین برای ورود به قلب‌ها نیاز به دخل و تصرف ندارد
قم فردا: یک مداح در ذکر مصیبت و در ذکر شادی اهل‌بیت باید چه اصول و قواعد دینی و تاریخی را رعایت کند آیا تنها ایجاد شور و هیجان در مراسم‌های عزاداری سیدالشهدا کافی است؟
شکوهی: تنها ایجاد شور و هیجان در مراسم عزاداری سیدالشهدا کافی نیست مداحان در حدود سی یا چهل سال پیش با منبری‌هایی که آن زمان در هیئت حضور داشتند رابطه خوبی داشتند و به قولی، خود مداحان پامنبری بودند و اکثراً به علت اینکه نسبت سواد در آن دوران به زمان حاضر کمتر بود مداحان معمولاً سواد فکری خودشان را از اهل علم ازجمله علما دریافت می‌کردند البته در کنار این منابع خودشان نیز مطالعاتی داشتند.
هر مداحی باید تاریخ اسلام و مقتل امام حسین علیه‌السلام را بلد باشد تا خدایی نکرده دچار گزافه‌گویی نشود امام حسین علیه‌السلام برای مقام امام بودنش نیاز به جنگ و معجزات خاصی ندارد امام حسین علیه‌السلام امام و معصوم است حرکت، عمل و حرف ایشان و به‌طورکلی سیره معصوم برای همه سند است پس لزومی ندارد در این سیره دخل و تصرف کنیم ، هرچقدر سیره امام را بدون دخل و تصرف به مخاطب برسانیم کار خودش را برای اصلاح جامعه بیشتر انجام می‌دهد.
سیدالشهدا علیه‌السلام می‌فرمایند من برای اصلاح امت جدم و احیای امربه‌معروف و نهی از منکر قیام کردم به نظرم همین یک خط جمله ایشان اگر بدون در نظر گرفتن شرایط جامعه و بدون در نظر گرفتن جایگاه افراد جایگاه شخصی خود افراد اجرا شود ما مدینه فاضله را خواهیم داشت اما متأسفانه افراد در جایگاه‌های مختلف برای حفظ مقام و منزلت خود امربه‌معروف و نهی از منکر را انجام نمی‌دهند و همین باعث می‌شود که به فرمایش حضرات معصومین جای منکر و معروف عوض شود.
قم فردا: نظر شما راجع سبک‌های جدید مداحی که برگرفته از موسیقی‌های غربی است چیست؟ چرا برخی از مداحان از این سبک استفاده می‌کنند؟
شکوهی: برخی از مداحان برای خودشان سندی ساختند و آن‌هم جوان‌گرایی است تا با برخی از سبک‌ها و شرایط جوان‌ها را به سمت هیئت‌های عزاداری سیدالشهدا سوق دهند هیچ‌کس مشکلی با این سند ندارد اما باید بدانیم سبک‌هایی که استفاده می‌کنیم باید در شأن اهل‌بیت باشد به‌قدری پهنه وسیعی از موسیقی و لحن برای استفاده در مداحی‌ها وجود دارد که نیازی نیست به سمت موسیقی‌های غربی و غیرمجاز برویم.
ارادت ویژه ترک‌زبانان به اهل‌بیت
قم فردا: باوجود ارادت همه مردم از همه زبان‌ها و قومیت‌ها اما به اذعان همه مداحان و مداحی‌های ترکی مورد استقبال غیر ترک‌زبانان هم قرارگرفته علت خاص بودن مداحی ترکی چیست؟
شکوهی: از بزرگانمان یک روایتی نقل‌شده که حضرت زهرا سلام‌الله علیها مداحی ترک‌زبانان را پسندیده است یک بزرگی در عالم رؤیا خانم حضرت زهرا سلام‌الله علیها را می‌بینند که حضرت می‌فرمایند ترک‌زبان‌ها مانند مادران فرزند مرده و کسانی که عزیز خود را از دست دادند برای امام حسین علیه‌السلام گریه می‌کنند.
تنها علتی که مداحی ترکی را متمایز و خاص می‌کند اشعار قدیمی ترکی است که سنگین و در شأن اهل‌بیت سروده شده ، شاعران ترک‌زبان اهل‌بیت درگذشته ساعت‌ها روی این سروده‌ها تمرکز می‌کردند و با عالمان و کارشناسان مشورت می‌کردند.و این مسئله باعث می‌شد شعرهای وزین سروده شود تا جایی که امروز هم تازگی خودشان را حفظ کرده‌اند این سروده‌ها باتقوا و خلوص قلبی نوشته می‌شد از طرفی با رعایت تمامی جوانب سروده می‌شد به همین خاطر تا امروز هم شعرها تازگی دارند و هرزمانی که خوانده و اجرا می‌شود طراوت جذابیت خود رادارند.همچنین آذری‌زبان ها عاطفه ،غیرت و غرور زیادی دارند و بیشتر برای اهل‌بیت اشک می‌ریزند به همین خاطر است که سوز مداحی‌های ترکی بیشتر است.
قم فردا: راز ماندگاری مداحانی همچون مرحوم سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی و حاج فیروز زیرک کار را در چه می‌بینید؟
شکوهی: حاج سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی افتخار ایران و ایرانی بودند و هستند و به خاطر تقوایی که داشتند ماندگار شدند در زندگی‌نامه ایشان مشاهده می‌کنیم که ایشان می‌توانستند در همه جای دنیا با توجه به صدا و علم موسیقی که داشتند مطرح شوند اما راه اهل‌بیت را انتخاب کردند و به عشق اهل‌بیت زندگی کردند و به پشتوانه اهل‌بیت ماندگار شدند.
همچنین حاج فیروز زیرک کار که ملقب به فخرالذاکرین هستند ایشان به‌قدری ماندگار و محبوب هستند که از هر مداحی سؤال کنید یکی از باتقواترین مداحان را حاج فیروز زیرک کار می‌دانند ایشان علم موسیقی هم بلد نبود و با دکلمه نوحه می‌خواند اما تنها برای سیدالشهدا می‌خواند راز ماندگاری یک مداح بعد از رحلت ایشان مشخص می‌شود که چقدر اسم‌ورسمشان زنده نگه‌داشته می‌شود که همه این‌ها به تقوا و خلوص درونی یک مداح بازمی‌گردد.
فضای مجازی و شهرت‌طلبی آفت مداحی
قم فردا: توصیه شما به نوجوانان و جوانان علاقه‌مند به مداحی چیست؟
شکوهی: بزرگان ما توصیه می‌کنند که سعی کنید مطالعه زیادی داشته باشید و از مجلس بزرگان بهره ببرید و برای خواندن و مداحی و مطرح‌شدن عجله نداشته باشید آفت مداحی امروزی دنیای مجازی و شهرت‌طلبی است که باعث می‌شود مداح رشد و نمو هیئتی خود را از دست بدهد پیش‌ازاین مداحان توسط هیئتی‌ها شناخته و معرفی می‌شد این شناخته شدن بر اساس تقوا و نفس حق و عرض ارادت به اهل‌بیت بود از طرفی برای این معرفی شدن، کارنامه این شخص در جامعه بسیار مهم بود که این مداح یک فرد خوش‌نام وامانت دار و چشم و دل‌پاک باشد اما متأسفانه با ورود بیش‌ازاندازه تکنولوژی در این عرصه امکان شناخت واقعی مداحان وجود ندارد و تنها بر اساس فیلمی که از یک مداح در فضای مجازی مشاهده می‌کنیم از وی شناخت پیدا می‌کنیم.
اگر در کنار علم و فناوری و تکنولوژی تقوای درونی مداح به وی کمک نکند این عزت‌ها مدت کوتاهی خواهد ماند.
قم فردا: گاهی دشمنان برای ضربه به اسلام مداحان رو مورد هجمه قرار می‌دهند علت اینکه دشمنان به مداحان اهل‌بیت حساسیت نشان می‌دهند ازنظر شما چیست؟
شکوهی: مداح و مداحی نشئت‌گرفته از نهضت امام حسین علیه‌السلام است نهضت امام حسین علیه‌السلام یعنی همه انقلاب، یعنی همه جامعه ما، یعنی قشر خاکستری جامعه ما که این کار دشمن را واقعاً سخت می‌کند به همین خاطر است که حضرت امام خمینی علیه‌السلام می‌فرمایند که این محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه‌داشته است.
دشمن 10 ماه برای ضربه زدن به اسلام برنامه‌ریزی می‌کند اما وقتی محرم و صفر فرامی‌رسد دل‌ها برای امام حسین علیه‌السلام می‌لرزد و نقشه دشمنان را نقش بر آب می‌کند اینجا است که نقش مداحان برجسته می‌شود، دشمنان نمی‌توانند امام حسین علیه‌السلام را از مردم بگیرند زیرا امام حسین علیه‌السلام با گوشت و خون مردم از هر قشر و سلیقه‌ای عجین شده است.
برخی‌ها تنها تصور می‌کنند که برای امام حسین مداحی می‌کنند
به همین خاطر بر اساس قاعده "دفاع بد" عمل می‌کنند؛ دشمنان افرادی را تطمیع می‌کنند و اطلاعات غلطی را در اختیارشان قرار می‌دهند و به آن‌ها این باور را می‌دهند که آن‌ها برای امام حسین علیه‌السلام مداحی می‌کند اما در اصل به بیراهه می‌رود که این بزرگ‌ترین نقش دشمنان ما در این چند سال اخیر است که مداحانمان را از راه راست حسینی منحرف کنند.
قم فردا: رهبر انقلاب پرداختن مداحان به مسائل روز جامعه را مثبت ارزیابی کردند اما عده‌ای بر این باورند که مداحان فقط به ذکر مصیبت بپردازند و کاری به مسائل سیاسی و اجتماعی جامعه نداشته باشند.نظر شما چیست؟
شکوهی: اینکه مداحان به مسائل سیاسی و اجتماعی ورود نکنند غلط‌ترین نگرش است زیرا امام حسین علیه‌السلام سیاسی‌ترین فرد زمان خودشان بودند امام حسین علیه‌السلام با ۷۲ نفربر علیه یزیدی که جامعه را به فساد کشیده بود قیام کردند جواب همه این‌هایی را که اعتقاددارند هیئت‌ها نباید به مسائل سیاسی و اجتماعی ورود کنند امام حسین علیه‌السلام در روز عاشورا با این جمله که من برای اصلاح دین امت جدم و احیای امربه‌معروف و نهی از منکر قیام کردم داده‌اند این‌یکی از تحریف‌هایی است که می‌خواهند هیئت‌ها سکولار باشند درحالی‌که رهبر معظم انقلاب فرمودند ما هیئت سکولار نداریم.
این آدرس غلطی است که می‌گویند در هیئت‌ها فقط باید به گریه و عزاداری و سینه‌زنی و زنجیرزنی بپردازند، دین شیعه یک دین پویا است و برای هرروز و هر مسئله‌ای مطلب دارد ائمه ما برای همه مسائل راه را نشان داده‌اند.
وقتی امام حسین علیه‌السلام در روز عاشورا از امربه‌معروف و نهی از منکر سخن به میان می‌آورند یعنی تا قیام قیامت هر شخصی ازجمله مداحان اگر اجحاف و نا عدالتی دید باید فریاد بزنند اگر منکر دیدند باید تذکر دهند.
قم فردا: نظر شما در خصوص شهر قم چیست؟
شکوهی: شهر قم به برکت حرم حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها و مسجد مقدس جمکران کانون توجه همه شیعیان است زبان قاصر است از این جلال و جبروت سخن به میان بیاورد همچنین مردم قم تاریخ درخشانی دارند ازجمله زمان ورود حضرت معصومه علیها اسلام سلام‌الله علیها به قم که مورد استقبال بی‌نظیر مردم قرار گرفتند و همه‌ساله مردم قم به‌صورت نمادین این روز را جشن گرفته و با شاخه‌های گل به سمت حرم حضرت معصومه سلام‌الله علیها حرکت می‌کنند که نشان از قدرشناسی مردم قم است، مردم قم یکی از ولایتمدار‌ترین مردمان کشورمان هستند.
آتش عشق امام حسین همیشه گرم و روشن خواهد بود
قم فردا: با توجه به شرایط جهانی ویروس کرونا که پیاده‌روی اربعین را تحت‌الشعاع قرار داده به علاقه‌مندان پیاده‌روی اربعین که امکان حضور در این اجتماع عظیم را ندارند چه توصیه‌ای دارید؟
شکوهی: یک نکته ویژه در رفتار و صحبت‌های مقام معظم رهبری وجود داشت ایشان دو کار مهم انجام دادند، برای مراسم محرم که هرسال توسط رهبر معظم انقلاب گرفته می‌شود امسال تنها یک مداح حضور داشت و تنها مهمان مراسم هم خود حضرت آقا بودند و تنهای تنها برای امام حسین علیه‌السلام اشک ریختند که این اتفاق چندین پیام برای مخاطب داشت اولین و مهم‌ترین پیام این حرکت این بود که نشان دهد امام حسین علیه‌السلام در دل شیعیان جادارند شاید یک مدت نتوانیم برای برگزاری مراسم‌های عزاداری تجمع کنیم اما در دل‌هایمان یاد امام حسین و عشق امام حسین وجود دارد و همیشه آتش این عشق گرم و روشن خواهد ماند شیعه هر زمان که لازم باشد وارد میدان می‌شود و هر زمان که لازم باشد از جانش مایه می‌گذارد.
حضرت آقا فرمایش ویژه برای اربعین داشتند که حتی اگر شده تنها در منزل بنشینید و برای امام حسین علیه‌السلام شکوه کنید و برای هیئتی‌ها یک نکته ویژه را فرمودند و آن اینکه از دعا غافل نشویم این هیاهوی این روزها هیئتی‌ها را از دعا غافل نکند اربعین امسال همان حال و هوا در شهرهای ایران حاکم است و همه با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای امام حسین علیه‌السلام اقامه عزا می‌کنند به فرمایش حضرت آقا در روز اربعین در داخل منازل زیارت اربعین قرائت شود.
این حال دعا وصف همان شعر است که می‌گوید
کعبه یک سنگ نشان است که ره گم نشود
حاجی احرام دگر بند ببین یار کجاست
پس با توجه به شرایط این روزها بنا به گفته رهبر انقلاب از دعا غافل نشویم در ایام کرونا تنها چیزی که می‌تواند این ویروس منحوس را از زندگی ما بیرون کند همین دعا به درگاه حضرت حق است.
قم فردا: از اینکه وقت خود را در اختیار ما دادید تشکر می‌کنیم.
شکوهی: من هم از شما سپاسگزارم.
گفتگو از مرضیه مهدیلو
انتهای پیام/170
در تاریخ حکومت تشییع مدح ائمه و اهل‌بیت (ع) بعد از شهادت امام حسین (ع) و بعد از گذران دوران تقیه شدت یافت. امام باقر (ع) امام صادق (ع) مردم را به احیا وزنده نگهداری نام اباعبدالله (ع) و نظم و شعر دربارۀ آن حضرت تشویق می‌کردند.
رهبر معظم انقلاب در خصوص مداحان فرمودند: این نقش، نقش بسیار مهم و حائز اهمیت و حساسی است؛ این را کم نگیرید.
همچنین ایشان فرمودند: کارتان سخت است عزیزان! کار شما برخلاف اینکه بعضی‌ها خیال می‌کنند چهار کلمه حفظ کنیم و یک‌صدای بازی هم داشته باشیم، بس است؛ نه، کار، خیلی سخت است. کار، هنرمندانه، مؤثر، هدایتگر و جهت‌بخش باشد.
در این خصوص با نیما شکوهی یکی از مداحان جوان و خوش‌نام کشورمان که سال 97 مفتخر به دریافت نشان خادمی رضوی شدند به گفتگو نشستیم.
قم فردا: از چه زمانی مداحی را آغاز کردید و در محضر کدام اساتید؟ و کدام‌یک از مداحان تأثیر بیشتری روی شما داشت؟
شکوهی: از سن ۸ سالگی مداحی اهل‌بیت را آغاز کردم از اولین اساتیدی که خدمتشان تلمذ کردم جناب آقای مصطفی هاشمی مشهور به حاج مصطفی نقاش از هیئت محترم زنجیرزنان راسته کوچه تبریز ، همچنین از محضر مداحانی همچون مرحوم حاج حمید طهباز و سایر اساتید تبریز بهره بردم.
سبک مداحی برای علاقه‌مند شدن به مداحی الآن مد شده است که برخی‌ها به خاطر یک سبک خاص به سمت مداحی می‌روند اما درگذشته که ما به مداحی علاقه‌مند شدیم به خاطر سبک‌های مداحی نبود بلکه به خاطر تقوا و سوز دلی که مداحی داشت و اینکه یک مداح اهل‌بیت فرد امین در بین مردم بود به مداحی علاقه‌مند شدیم.
قم فردا: ویژگی‌های مداحی اهل‌بیت ازنظر محتوا و شکل مداحی چیست؟
شکوهی: ویژگی‌های یک مداح را مقام معظم رهبری در دیدار با مداحان چندین بار متذکر شدند که از اشعار سبک در مداحی‌ها استفاده نکنند و سعی کنند اشعاری که به کار می‌برند مضمون دار باشد و پیامی را به مخاطب ارسال کند به اشعار روز هم ورود پیدا کنند و حتی مقام معظم رهبری فرمودند پنج دقیقه مداحی یک مداح می‌تواند به‌اندازه یک ساعت سخنرانی روی مستمع تأثیرگذار باشد.
از نظر من بزرگ‌ترین ویژگی یک مداح داشتن تقوا است بزرگ‌ترین مداحی که در تبریز می‌شناختم فخرالذاکرین مرحوم حاج فیروز زیرک کار بود ایشان نه سبک خاصی داشتند نه صدای خاصی داشتند اما موردقبول عاشقان سیدالشهدا بودند زیرا ایشان فرد باتقوایی بودند. بزرگ‌ترین و بارزترین شخصیت یک مداح در تقوای دل و سوز درونی وی خلاصه می‌شود.
امام حسین برای ورود به قلب‌ها نیاز به دخل و تصرف ندارد
قم فردا: یک مداح در ذکر مصیبت و در ذکر شادی اهل‌بیت باید چه اصول و قواعد دینی و تاریخی را رعایت کند آیا تنها ایجاد شور و هیجان در مراسم‌های عزاداری سیدالشهدا کافی است؟
شکوهی: تنها ایجاد شور و هیجان در مراسم عزاداری سیدالشهدا کافی نیست مداحان در حدود سی یا چهل سال پیش با منبری‌هایی که آن زمان در هیئت حضور داشتند رابطه خوبی داشتند و به قولی، خود مداحان پامنبری بودند و اکثراً به علت اینکه نسبت سواد در آن دوران به زمان حاضر کمتر بود مداحان معمولاً سواد فکری خودشان را از اهل علم ازجمله علما دریافت می‌کردند البته در کنار این منابع خودشان نیز مطالعاتی داشتند.
هر مداحی باید تاریخ اسلام و مقتل امام حسین علیه‌السلام را بلد باشد تا خدایی نکرده دچار گزافه‌گویی نشود امام حسین علیه‌السلام برای مقام امام بودنش نیاز به جنگ و معجزات خاصی ندارد امام حسین علیه‌السلام امام و معصوم است حرکت، عمل و حرف ایشان و به‌طورکلی سیره معصوم برای همه سند است پس لزومی ندارد در این سیره دخل و تصرف کنیم ، هرچقدر سیره امام را بدون دخل و تصرف به مخاطب برسانیم کار خودش را برای اصلاح جامعه بیشتر انجام می‌دهد.
سیدالشهدا علیه‌السلام می‌فرمایند من برای اصلاح امت جدم و احیای امربه‌معروف و نهی از منکر قیام کردم به نظرم همین یک خط جمله ایشان اگر بدون در نظر گرفتن شرایط جامعه و بدون در نظر گرفتن جایگاه افراد جایگاه شخصی خود افراد اجرا شود ما مدینه فاضله را خواهیم داشت اما متأسفانه افراد در جایگاه‌های مختلف برای حفظ مقام و منزلت خود امربه‌معروف و نهی از منکر را انجام نمی‌دهند و همین باعث می‌شود که به فرمایش حضرات معصومین جای منکر و معروف عوض شود.
قم فردا: نظر شما راجع سبک‌های جدید مداحی که برگرفته از موسیقی‌های غربی است چیست؟ چرا برخی از مداحان از این سبک استفاده می‌کنند؟
شکوهی: برخی از مداحان برای خودشان سندی ساختند و آن‌هم جوان‌گرایی است تا با برخی از سبک‌ها و شرایط جوان‌ها را به سمت هیئت‌های عزاداری سیدالشهدا سوق دهند هیچ‌کس مشکلی با این سند ندارد اما باید بدانیم سبک‌هایی که استفاده می‌کنیم باید در شأن اهل‌بیت باشد به‌قدری پهنه وسیعی از موسیقی و لحن برای استفاده در مداحی‌ها وجود دارد که نیازی نیست به سمت موسیقی‌های غربی و غیرمجاز برویم.
ارادت ویژه ترک‌زبانان به اهل‌بیت
قم فردا: باوجود ارادت همه مردم از همه زبان‌ها و قومیت‌ها اما به اذعان همه مداحان و مداحی‌های ترکی مورد استقبال غیر ترک‌زبانان هم قرارگرفته علت خاص بودن مداحی ترکی چیست؟
شکوهی: از بزرگانمان یک روایتی نقل‌شده که حضرت زهرا سلام‌الله علیها مداحی ترک‌زبانان را پسندیده است یک بزرگی در عالم رؤیا خانم حضرت زهرا سلام‌الله علیها را می‌بینند که حضرت می‌فرمایند ترک‌زبان‌ها مانند مادران فرزند مرده و کسانی که عزیز خود را از دست دادند برای امام حسین علیه‌السلام گریه می‌کنند.
تنها علتی که مداحی ترکی را متمایز و خاص می‌کند اشعار قدیمی ترکی است که سنگین و در شأن اهل‌بیت سروده شده ، شاعران ترک‌زبان اهل‌بیت درگذشته ساعت‌ها روی این سروده‌ها تمرکز می‌کردند و با عالمان و کارشناسان مشورت می‌کردند.و این مسئله باعث می‌شد شعرهای وزین سروده شود تا جایی که امروز هم تازگی خودشان را حفظ کرده‌اند این سروده‌ها باتقوا و خلوص قلبی نوشته می‌شد از طرفی با رعایت تمامی جوانب سروده می‌شد به همین خاطر تا امروز هم شعرها تازگی دارند و هرزمانی که خوانده و اجرا می‌شود طراوت جذابیت خود رادارند.همچنین آذری‌زبان ها عاطفه ،غیرت و غرور زیادی دارند و بیشتر برای اهل‌بیت اشک می‌ریزند به همین خاطر است که سوز مداحی‌های ترکی بیشتر است.
قم فردا: راز ماندگاری مداحانی همچون مرحوم سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی و حاج فیروز زیرک کار را در چه می‌بینید؟
شکوهی: حاج سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی افتخار ایران و ایرانی بودند و هستند و به خاطر تقوایی که داشتند ماندگار شدند در زندگی‌نامه ایشان مشاهده می‌کنیم که ایشان می‌توانستند در همه جای دنیا با توجه به صدا و علم موسیقی که داشتند مطرح شوند اما راه اهل‌بیت را انتخاب کردند و به عشق اهل‌بیت زندگی کردند و به پشتوانه اهل‌بیت ماندگار شدند.
همچنین حاج فیروز زیرک کار که ملقب به فخرالذاکرین هستند ایشان به‌قدری ماندگار و محبوب هستند که از هر مداحی سؤال کنید یکی از باتقواترین مداحان را حاج فیروز زیرک کار می‌دانند ایشان علم موسیقی هم بلد نبود و با دکلمه نوحه می‌خواند اما تنها برای سیدالشهدا می‌خواند راز ماندگاری یک مداح بعد از رحلت ایشان مشخص می‌شود که چقدر اسم‌ورسمشان زنده نگه‌داشته می‌شود که همه این‌ها به تقوا و خلوص درونی یک مداح بازمی‌گردد.
فضای مجازی و شهرت‌طلبی آفت مداحی
قم فردا: توصیه شما به نوجوانان و جوانان علاقه‌مند به مداحی چیست؟
شکوهی: بزرگان ما توصیه می‌کنند که سعی کنید مطالعه زیادی داشته باشید و از مجلس بزرگان بهره ببرید و برای خواندن و مداحی و مطرح‌شدن عجله نداشته باشید آفت مداحی امروزی دنیای مجازی و شهرت‌طلبی است که باعث می‌شود مداح رشد و نمو هیئتی خود را از دست بدهد پیش‌ازاین مداحان توسط هیئتی‌ها شناخته و معرفی می‌شد این شناخته شدن بر اساس تقوا و نفس حق و عرض ارادت به اهل‌بیت بود از طرفی برای این معرفی شدن، کارنامه این شخص در جامعه بسیار مهم بود که این مداح یک فرد خوش‌نام وامانت دار و چشم و دل‌پاک باشد اما متأسفانه با ورود بیش‌ازاندازه تکنولوژی در این عرصه امکان شناخت واقعی مداحان وجود ندارد و تنها بر اساس فیلمی که از یک مداح در فضای مجازی مشاهده می‌کنیم از وی شناخت پیدا می‌کنیم.
اگر در کنار علم و فناوری و تکنولوژی تقوای درونی مداح به وی کمک نکند این عزت‌ها مدت کوتاهی خواهد ماند.
قم فردا: گاهی دشمنان برای ضربه به اسلام مداحان رو مورد هجمه قرار می‌دهند علت اینکه دشمنان به مداحان اهل‌بیت حساسیت نشان می‌دهند ازنظر شما چیست؟
شکوهی: مداح و مداحی نشئت‌گرفته از نهضت امام حسین علیه‌السلام است نهضت امام حسین علیه‌السلام یعنی همه انقلاب، یعنی همه جامعه ما، یعنی قشر خاکستری جامعه ما که این کار دشمن را واقعاً سخت می‌کند به همین خاطر است که حضرت امام خمینی علیه‌السلام می‌فرمایند که این محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه‌داشته است.
دشمن 10 ماه برای ضربه زدن به اسلام برنامه‌ریزی می‌کند اما وقتی محرم و صفر فرامی‌رسد دل‌ها برای امام حسین علیه‌السلام می‌لرزد و نقشه دشمنان را نقش بر آب می‌کند اینجا است که نقش مداحان برجسته می‌شود، دشمنان نمی‌توانند امام حسین علیه‌السلام را از مردم بگیرند زیرا امام حسین علیه‌السلام با گوشت و خون مردم از هر قشر و سلیقه‌ای عجین شده است.
برخی‌ها تنها تصور می‌کنند که برای امام حسین مداحی می‌کنند
به همین خاطر بر اساس قاعده "دفاع بد" عمل می‌کنند؛ دشمنان افرادی را تطمیع می‌کنند و اطلاعات غلطی را در اختیارشان قرار می‌دهند و به آن‌ها این باور را می‌دهند که آن‌ها برای امام حسین علیه‌السلام مداحی می‌کند اما در اصل به بیراهه می‌رود که این بزرگ‌ترین نقش دشمنان ما در این چند سال اخیر است که مداحانمان را از راه راست حسینی منحرف کنند.
قم فردا: رهبر انقلاب پرداختن مداحان به مسائل روز جامعه را مثبت ارزیابی کردند اما عده‌ای بر این باورند که مداحان فقط به ذکر مصیبت بپردازند و کاری به مسائل سیاسی و اجتماعی جامعه نداشته باشند.نظر شما چیست؟
شکوهی: اینکه مداحان به مسائل سیاسی و اجتماعی ورود نکنند غلط‌ترین نگرش است زیرا امام حسین علیه‌السلام سیاسی‌ترین فرد زمان خودشان بودند امام حسین علیه‌السلام با ۷۲ نفربر علیه یزیدی که جامعه را به فساد کشیده بود قیام کردند جواب همه این‌هایی را که اعتقاددارند هیئت‌ها نباید به مسائل سیاسی و اجتماعی ورود کنند امام حسین علیه‌السلام در روز عاشورا با این جمله که من برای اصلاح دین امت جدم و احیای امربه‌معروف و نهی از منکر قیام کردم داده‌اند این‌یکی از تحریف‌هایی است که می‌خواهند هیئت‌ها سکولار باشند درحالی‌که رهبر معظم انقلاب فرمودند ما هیئت سکولار نداریم.
این آدرس غلطی است که می‌گویند در هیئت‌ها فقط باید به گریه و عزاداری و سینه‌زنی و زنجیرزنی بپردازند، دین شیعه یک دین پویا است و برای هرروز و هر مسئله‌ای مطلب دارد ائمه ما برای همه مسائل راه را نشان داده‌اند.
وقتی امام حسین علیه‌السلام در روز عاشورا از امربه‌معروف و نهی از منکر سخن به میان می‌آورند یعنی تا قیام قیامت هر شخصی ازجمله مداحان اگر اجحاف و نا عدالتی دید باید فریاد بزنند اگر منکر دیدند باید تذکر دهند.
قم فردا: نظر شما در خصوص شهر قم چیست؟
شکوهی: شهر قم به برکت حرم حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها و مسجد مقدس جمکران کانون توجه همه شیعیان است زبان قاصر است از این جلال و جبروت سخن به میان بیاورد همچنین مردم قم تاریخ درخشانی دارند ازجمله زمان ورود حضرت معصومه علیها اسلام سلام‌الله علیها به قم که مورد استقبال بی‌نظیر مردم قرار گرفتند و همه‌ساله مردم قم به‌صورت نمادین این روز را جشن گرفته و با شاخه‌های گل به سمت حرم حضرت معصومه سلام‌الله علیها حرکت می‌کنند که نشان از قدرشناسی مردم قم است، مردم قم یکی از ولایتمدار‌ترین مردمان کشورمان هستند.
آتش عشق امام حسین همیشه گرم و روشن خواهد بود
قم فردا: با توجه به شرایط جهانی ویروس کرونا که پیاده‌روی اربعین را تحت‌الشعاع قرار داده به علاقه‌مندان پیاده‌روی اربعین که امکان حضور در این اجتماع عظیم را ندارند چه توصیه‌ای دارید؟
شکوهی: یک نکته ویژه در رفتار و صحبت‌های مقام معظم رهبری وجود داشت ایشان دو کار مهم انجام دادند، برای مراسم محرم که هرسال توسط رهبر معظم انقلاب گرفته می‌شود امسال تنها یک مداح حضور داشت و تنها مهمان مراسم هم خود حضرت آقا بودند و تنهای تنها برای امام حسین علیه‌السلام اشک ریختند که این اتفاق چندین پیام برای مخاطب داشت اولین و مهم‌ترین پیام این حرکت این بود که نشان دهد امام حسین علیه‌السلام در دل شیعیان جادارند شاید یک مدت نتوانیم برای برگزاری مراسم‌های عزاداری تجمع کنیم اما در دل‌هایمان یاد امام حسین و عشق امام حسین وجود دارد و همیشه آتش این عشق گرم و روشن خواهد ماند شیعه هر زمان که لازم باشد وارد میدان می‌شود و هر زمان که لازم باشد از جانش مایه می‌گذارد.
حضرت آقا فرمایش ویژه برای اربعین داشتند که حتی اگر شده تنها در منزل بنشینید و برای امام حسین علیه‌السلام شکوه کنید و برای هیئتی‌ها یک نکته ویژه را فرمودند و آن اینکه از دعا غافل نشویم این هیاهوی این روزها هیئتی‌ها را از دعا غافل نکند اربعین امسال همان حال و هوا در شهرهای ایران حاکم است و همه با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای امام حسین علیه‌السلام اقامه عزا می‌کنند به فرمایش حضرت آقا در روز اربعین در داخل منازل زیارت اربعین قرائت شود.
این حال دعا وصف همان شعر است که می‌گوید
کعبه یک سنگ نشان است که ره گم نشود
حاجی احرام دگر بند ببین یار کجاست
پس با توجه به شرایط این روزها بنا به گفته رهبر انقلاب از دعا غافل نشویم در ایام کرونا تنها چیزی که می‌تواند این ویروس منحوس را از زندگی ما بیرون کند همین دعا به درگاه حضرت حق است.
قم فردا: از اینکه وقت خود را در اختیار ما دادید تشکر می‌کنیم.
شکوهی: من هم از شما سپاسگزارم.
گفتگو از مرضیه مهدیلو
انتهای پیام/170
نظرات شما