مجلس چه آشی برای خدمت سربازی خواهد پخت؟

مجلسی‌ها بر این باورند که وضعیت فعلی خدمت سربازی دیگر قابلیت اجرایی ندارد، چرا که مدل فعلی به هیچ عنوان با نیازهای کشور منطبق نیست،  بنابراین  باید  مدلی ترسیم شود که هم امنیت کشور تأمین شود و هم افراد با رغبت و جانفشانی به خدمت سربازی اعزام شوند و نه به صورت اجباری.

ابولفضل ابوترابی، عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مجلس به عنوان یکی از طراحان اصلی این طرح  اظهار کرد: «قانون نظام وظیفه ما از سال ۱۳۰۴ تاکنون تغییرات اساسی نداشته، در حالی که شرایط اجتماعی و سبک زندگی‌ها کاملا تغییر کرده است و قانون موجود به هیچ‌وجه پاسخگوی وضعیت فعلی ما نیست. ما جزو ۸ کشور دنیا هستیم که در آنها نظام وظیفه اجباری است، همچنین جزو ۶ کشوری هستیم که طی ۵۰ سال اخیر قانون سربازی آنها تغییر اساسی نداشته است. علاوه بر آن در اکثر کشورهای جهان دوره سربازی یک‌ساله است و ضوابط متفاوتی دارند.

وی افزود: می‌گوییم خدمت سربازی مقدس است، اما اگر به آن باور داریم چرا برای برخی افراد معافیت‌های خاص پیش‌بینی شده، یا اگر مقدس است چرا بسیاری از مسئولان ما پیگیر معافیت سربازی فرزندان‌شان هستند. مقدس‌بودن سربازی نباید فقط به کلمه و زبان باشد، نیاز به باور اجتماعی دارد، اما مشخص است که جامعه این باور را نپذیرفته است و ما معتقدیم دلیل آن اجباری‌بودن سربازی و ایرادهای قانون است. علاوه بر آن باید موضوع مهم کاهش جمعیت و تک‌فرزند ذکور داشتن بسیاری از خانواده‌ها را هم مدنظر داشته باشیم که با این شرایط و قانون فعلی، قطعا با مشکلات بیشتری مواجه خواهیم شد.

ابوترابی همچنین گفته بود که بر اساس طرح جدید مجلس که با الگو گیری از تجربیات سپاه در مناطق مرزی تدوین شده است، سربازی به صورت داوطلب و حرفه‌ای در می‌آید و می‌تواند تا ۵ سال به طول بیانجامد. البته کسانی که می‌خواهند در دستگاه‌های دولتی استخدام شوند و سربازی هم نروند، می‌بایست سه برابر مبلغی را که ستاد کل نیروهای مسلح برای یک سرباز هزینه می‌کند، پرداخت کنند.

 همچنین  مجتبی رضا خواه نماینده مردم تهران در مجلس در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به لزوم اصلاح ساختار سربازی  گفت: لازم است شأن سرباز در نظر گرفته شود و کشور در برهه کنونی آنقدر به تخصص‌های مختلف نیاز دارد که به راحتی می‌شود افراد را در موقعیت‌های مناسبی به کار گرفت، همچنین تأمین مالی سرباز باید درنظر گرفته شود و شیوه‌ای که اکنون انجام می‌شود قطعا در شأن سربازان نیست و اگر فردی متأهل باشد دچار مشکل می‌شود.

البته بدیهی است که بر اساس اصل ۱۱۰  قانون اساسی تصمیم‌گیری در خصوص نیروهای مسلح مانند اصلاح ساختار سربازی باید به تأیید و موافقت فرمانده معظم کل قوا برسد. بنابراین هر طرح و ایده‌ای که بخواهد در قانون سربازی مطرح شود ابتدا باید به تایید رهبر انقلاب  رسیده و پس از آن در مجلس تصویب شود.

سردار مطهر معاون حقوقی و امور مجلس  ستاد کل نیروهای مسلح  با اشاره به برخی از پیشنهادات مطرح شده در مورد سربازی تصریح کرد:‌ در برخی از موارد پیشنهاداتی از سوی نمایندگان و دیگر گروه‌ها مطرح می‌شود که این پیشنهادات در قانون فعلی وجود دارد، اما به دلیل نبود اعتبارات اجرایی نشده است. بنابراین درخواست ما از نمایندگان این است که کمک کنند تا اعتبارات مربوط تامین شده و به مانند اجرای قانون فعلی افزایش یابد.

مطهر از نمایندگان مجلس و دیگر گروه‌ها و نهادهایی که پیشنهاداتی را برای اصلاح و بهبود کیفیت خدمت سربازی دارند خواست تا این موارد را به ستاد کل نیروهای مسلح منتقل کنند تا اقدامات و بررسی‌های کارشناسی لازم بر روی آن انجام شود.

 البته به نظر می‌رسد طرح مجلسی‌ها کیفیت لازم را برای تغییر موثر خدمت سربازی را نداشته و این روزها کمیته ای ویژه کار تغییر شیوه‌نامه این خدمت مقدس را به دست گرفته است.

حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنوری، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با باشگاه  خبرنگاران جوان، از بررسی طرحی جدید برای اصلاح ساختار خدمت سربازی در کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی خبر داد.

وی تأکید کرد: طرح  جدید مجلس برای اصلاحات ساختاری سربازی که آقای ابوترابی از طراحان اصلی آن است، نمی‌تواند نیازهای کشور را در این حوزه مرتفع کند، چرا که نقایص بسیاری دارد، بنابراین  ما این طرح را کنار گذاشته و از دستور کار خارج کردیم.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بیان کرد: همچنین طرحی برای اصلاح ساختار خدمت سربازی چهار دوره است که در مجلس معطل مانده و توسط هیئت رئیسه مجلس یازدهم به کمیسیون امنیت ارجاع شد، اما  اکنون  باتوجه به شرایط کنونی کشور قابلیت اجرایی ندارد، بنابراین بررسی آن دردی از کشور درمان نخواهد کرد به همین دلیل آن را نیز از دستور کار خارج کردیم.

تشکیل کمیته‌ای ویژه برای تدوین نظام سربازی متناسب با شرایط جدید کشور

ذوالنوری تصریح کرد: به تازگی کمیته‌ای ویژه متشکل از نمایندگان دستگاه‌های سازمان نظام وظیفه، ستاد کل نیروهای مسلح، سازمان برنامه و بودجه، اعضای کمیسیون شوراها و امنیت ملی و اجتماعی شکل گرفته است تا یک نظام جامع متناسب با نیازهای نیروهای مسلح و کشور تدوین شود.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: سربازان ما مشکلات زیادی دارند که باید مسائل آنها برطرف شود، بنابراین ما به صورت کاملا فعالانه در حال تدوین طرح اصلاح ساختار سربازی هستیم  و هر هفته جلسات مداوم برگزار می‌کنیم و به زودی خروجی آن مشخص خواهد شد.

حالا باید منتظر ماند و دید که بهارستان نشینان چه آشی برای تغییر رویه فعلی خدمت سربازی خواهند پخت، آیا خواهند توانست خدمت سربازی را از حالت اجباری بودن خارج کرده و آن را متناسب با شرایط روز کشور تغییر دهند این سوالی است که باید چندی دیگر به دنبال جواب آن بود.