رسانه‌ها نقش مهمی در کنترل کیفی انتخابات دارند/ رسانه نباید اجازه رویافروشی و طرح ایده‌های ژول ورنی به کاندیدا‌ها بدهد

پدرام پاک آئین نماینده مدیران مسئول رسانه‌ها در هیئت نظارت بر مطبوعات درباره نقش رسانه‌ها در آگاهی بخشی به مردم در ایام انتخابات گفت: رسانه‌ها نقش مهمی در کنترل کیفی انتخابات دارند. کیفیت انتخابات به شاخص‌هایی مثل تحلیل سوابق، تجارب، افکار و برنامه‌های کاندیدا‌ها و ارزیابی گفتمانی کاندیدا‌ها بستگی دارد. در واقع رسانه می‌تواند مثل یک دستگاه سنجشی، وزن و خاستگاه گفتمان هر کاندیدا را تعیین کند. رسانه در نقد برنامه هر کاندیدا باید از «چرا» شروع کند و به «چگونه» برسد.

وی افزود: اینجاست که جلوی شعار، وعده و کلی گویی گرفته می‌شود و جای آن را استراتژی و برنامه می‌گیرد. رسانه نباید اجازه رویافروشی و طرح ایده‌های ژول ورنی را به کاندیدا‌ها بدهد. بلکه باید با واقع نگری، برنامه‌های کاندیدا‌ها را با مطالبات مغفول مانده مردم تطبیق دهد و مانع از سوق پیدا کردن کنش‌های سیاسی به سوی رادیکالیسم یا انفعال شوند.

این فعال رسانه‌ای در خصوص نقش رسانه‌های داخلی برای مقابله با رسانه‌های خارجی در تضعیف شور انتخابات بیان کرد: رسانه‌های داخلی در برابر شبه رسانه‌هایی که قصد تضعیف مشارکت مردم در انتخابات را دارند، می‌توانند به گفتگویی شدن فضای جامعه کمک کنند. لازمه این گفتگویی شدن هم عقلانی شدن عرصه عمومی و فراهم آوردن ابزارها، ظرفیت‌ها و مهارت‌های گفتگویی بین کاندید‌اها باهم، بین کاندید‌اها با نخبگان، بین نخبگان با یکدیگر و بین کاندید‌اها و نخبگان با مردم است. گفتگو باعث می شود که حرف‌های درگوشی مردم به ویژه اقشار خاموش و نیرو‌های حاشیه‌ای با صدای بلندتری در عرصه عمومی بازتاب پیدا کند و انعکاس این نجوا‌ها با فرکانس بالا، رسانه را به عرصه مطالبات انتقادی تبدیل می کند و موجب می شود حس انفعال، انزوا و طردشدگی فروکش و مردم به مشارکت در انتخابات ترغیب شوند.

وی ادامه داد: کار مهم دیگر یادآوری حقوق اساسی و اجتماعی مردم به آنهاست، هرقدر شهروندان از ظرفیت‌های مشارکت و انواع آزادی‌های خود مطلع شوند، شهروندان مسئول‌تر و متعهدتری خواهند بود؛ لذا عرصه انتخابات فرصتی برای پرداختن به حق آزادی‌های مردم و یادآوری میزان تاثیرگذاری و تعیین کنندگی آنهاست. رسانه‌ها باید از این فرصت به بهترین نحو استفاده کنند تا مردم با واقع نگری حاصل از تحلیل محیط اجتماعی و اولویت بندی خاستگاه‌های خود در فضای گفتگو شده و عقلانی دست به انتخاب بزنند.

پاک آئین گفت: رسانه‌ها حق دارند گرایش خود را نسبت به هریک از کاندیدا‌های حاضر در انتخابات راحت اعلام کنند؛ اما فراموش نکنیم که رسانه پایانه نخبگان و مهمترین سرمایه آن اعتماد مخاطبانش است. در نتیجه صرف زنده باد و تحسین و آفرین نثار آن کاندیدا کردن، در شأن رسانه نیست بلکه باید چرایی و دلایل عقلی حمایت خود را از کاندیدا به صراحت و وضوح برای مردم بازگو کند. اگر رسانه بتواند با تحلیل روش مند، برنامه کاندیدای مورد نظر خود را به مطالبه مخاطبان خود تبدیل کند، هم به افزایش مشارکت و هم کیفیت انتخابات و ارتقای اعتماد عمومی افزوده است.

وی افزود: در هریک از انتخابات گذشته طیف‌های مختلف رسانه‌ای عملکرد مختلفی داشتند، بعضی از آن‌ها توانستند مسئولیت اجتماعی خود را در انتخابات ایفا و به سرمایه اجتماعی نظام اسلامی بیفزایند. هرگاه رسانه‌های ما به تحلیل روش‌مند دیدگاه‌ها روی آوردند و از دامن زدن به کلی گویی ها، شعارگری‌ها و افشاگری دوری گزیدند، هم بر انتخابات و هم بر نتیجه آن اثر مثبتی داشته اند.