اهمیت صبحانه در سلامت دانش آموزان کلاس اولی/ رژیم غذایی چه تأثیری بر سلامت سیستم ایمنی بدن دارد؟

با توجه به احتمال بازگشایی مدارس، رعایت نکات تغذیه ای در این شرایط خاص که با پاندمی کرونا مواجه هستیم، نقش مهمی در ارتقا سلامت و تقویت سیستم ایمنی بدن و در نتیجه توان مواجهه و مقابله کودکان با کرونا را دارد.

فریبا کوهدانی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی ،  اظهار کرد: کودکانی که قرار است به مدرسه بروند به این دلیل که در مقطعی هستند که در سن رشد سریع به سر می‌برند نیاز به توجهات تغذیه خاص تری دارند تا بتوانند هم رشد بهتری داشته باشند و هم از نظر وضعیت تحصیلی شرایطی داشته باشند تا روی افزایش قدرت تمرکز آن‌ها تأثیر بگذارد.

کوهدانی افزود: اصولا ما در تغذیه کودکانی که در سنین ابتداییِ ورود به مدرسه هستند با بزرگسالان تفاوت‌هایی را قائل می‌شویم. این تفاوت در کیفیت پروتئین مصرفی آنهاست یعنی میزان مصرف پروتئین‌های با کیفیت بالا در کودکان باید بیش از بزرگسالان باشد به همین دلیل مصرف انواع پروتئین‌های حیوانی مثل انواع گوشتها، تخم مرغ و لبنیات می‌تواند در تامین این پروتئین مورد نیاز بسیار موثر و مفید باشد.

او ادامه داد: اصولاً کودکانی که در این سنین به سر می‌برند باید برنامه تغذیه شان به شکلی تنظیم شود که وزن متعادلی داشته باشند یعنی نه به کم وزنی مبتلا شوند و نه از اضافه وزن رنج ببرند که این مسئله با یک برنامه ریزی صحیح غذایی قابل اجراست.

او ادامه داد: از نظر ما برنامه غذایی مفید است که دارای ترکیبی از همه گروه‌های غذایی به ویژه پروتئین حیوانی و مواد غذایی که سرشار از املاح و مواد مفید و ویتامین‌ها باشد. رعایت چنین رژیم غذایی می‌تواند تا حد زیادی به تعادل وزن کودکان در سن ورود به مدرسه کمک کند. همچنین منجر به افزایش قدرت تمرکز و افزایش سیستم ایمنی بدنشان خواهد شد.

این متخصص تغذیه بیان کرد: بعضی از مواد غذایی در افزایش تمرکز کودکان نقش بسیار موثری دارند. به طور کلی خوراکی‌هایی که مانع کم خونی و فقرآهن در کودکان می‌شوند می‌توانند به افزایش تمرکز کودکان کمک کنند. باتوجه به شایع بودن فقر آهن و کم خونی در کودکانی که در این سن به سر می‌برند لازم است از منابع غذایی که حاوی آهن بالایی هستند در برنامه غذایی کودکان استفاده شود. انواع گوشت‌های قرمز، جگر و منابعی مثل حبوبات و خشکبار می‌تواند به تأمین آهن مورد نیاز کودکان در این مقطع سنی کمک کند.

کوهدانی گفت: ما امسال با همه گیری کرونا نیز مواجه هستیم و باید با توجه به بازگشایی مدارس از مواد غذایی برای کودکان استفاده کنیم که به تقویت سیستم ایمنی بدن آن‌ها کمک کند تا بتوانند در مقابله با این بیماری عملکرد مناسبی داشته باشند.

مهمترین وعده غذایی برای دانش آموزان، صبحانه است

این متخصص تغذیه اظهار کرد: به طور کلی به خانواده‌ها توصیه می‌شود در مورد بازگشایی مدارس با توجه به شیوع کرونا، حتماً بر خوردن صبحانه در کودکشان، جدیت داشته باشند، زیرا صرف صبحانه باعث دریافت مواد مغذی مختلفی برای کودک می‌شود که به افزایش تمرکز و یادگیری درس هایش کمک می‌کند. همچنین نقش موثری در تقویت سیستم ایمنی بدن کودک دارد.

کوهدانی اظهار کرد؛ در کودکانی که وعده صبحانه را حذف می‌کنند میزان دریافت میان وعده‌ها و مواد غذایی ناسالم مثل چیپس، پفک، بیسکویت، کیک و ... افزایش پیدا می‌کند و شاهد چاقی و اضافه وزن در این گروه از بچه‌ها خواهیم بود. همچنین کودکانی که دارای چاقی و اضافه وزن هستند عملکرد سیستم ایمنی بدنشان ضعیف‌تر از سایر کودکان است. در نتیجه استعداد ابتلا به بیماری‌ها در آن‌ها افزایش پیدا می‌کند.

او گفت: توصیه ما به خانواده‌ها این است که وعده‌ای هم به عنوان ناهار در اختیار کودکان قرار بدهند تا در زمان مشخص مصرف کنند. بهتر است در وعده ناهار کودکان از غلات سبوس دار استفاده شود همچنین از میوه و سبزیجات تازه و لبنیات در وعده‌های غذایی کودکان استفاده شود. خانواده‌ها به عنوان میان وعده شیر‌های کوچک کم چرب در اختیار کودک قرار بدهند و یا دسر ساده برای او فراهم کنند تا کودک از مواد غذایی فرآوری شده مضر در اوقات گرسنگی استفاده نکند.

او بیان کرد: کودکان تمایل زیادی به مصرف فست فود‌ها و نوشیدنی‌های شیرین و گازدار و مواد غذایی فرآوری شده دارند این در حالی است که مصرف این نوع مواد غذایی می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد سیستم ایمنی کودکان شود پس بهتر است خانواده‌ها توجه زیادی بر مواد غذایی مصرفی کودکانشان داشته باشند و به جای این نوع مواد غذایی از میوه‌ها سبزیجات خشکبار آجیل‌ها و مغز جات برای میان وعده‌های کودکان شان بهره بگیرند.

وی گفت: خانواده‌ها توجه داشته باشند اگر فرزندشان از هر نوع اختلال وزن مثل کم وزنی و یا اضافه وزن رنج می‌برد اقدام صحیح برای قرار گرفتن کودکشان در طیف صحیح وزنی انجام بدهند و توجه داشته باشند که کودکان در سنین رشد نباید از رژیم‌های سخت برای چاقی یا لاغری استفاده کنند و صرفاً با داشتن یک رژیم متعادل با همراهی برنامه‌های ورزشی و تحرک کافی می‌توانند به وزن ایده آل دست یابند.

تغذیه مناسب، تحرک و خواب کافی، در افزایش تمرکز دانش آمزوان موثر است

دانشمندان پس از مطالعات مختلف متوجه شدند، کودکان تمایل دارند غذا‌هایی را به مدرسه ببرند که حمل و نقل آن‌ها آسان و هضم آن‌ها سنگین نباشد. همچنین مصرف صبحانه‌های مغزی مثل چایی شیرین، عسل، کره و مربا ،بهترین صبحانه برای آماده‌سازی مغز دانش‌آموزان قبل از ورود به دبستان است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد خوردن آب میوه های فصل در میان وعده های قبل از ظهر به یادگیری مطالب سخت عملی در کودکان کمک می‌کند به همین دلیل والدین می‌توانند با تهیه آبمیوه‌های خانگی برای فرزندان خود، مغزشان را همیشه فعال نگه داشته و از خستگی و بی‌حوصلگی و کسالت‌های آن‌ها در کلاس‌های درس جلوگیری کنند.

کورش صمدپور متخصص تغذیه و رژیم درمانی  اظهار کرد: یکی از این گروه‌های سنی که سلامتشان از اهمیت ویژه ای برخوردار است، دانش آموزان هستند به ویژه کلاس اولی‌ها که امسال وارد مرحله جدیدی از زندگی خواهند شد و ممکن است به صورت حضوری در مدارس شرکت داشته باشند و حتی در صورت مجازی بودن تحصیلشان نیز به تغذیه نیاز دارند که بتوانند تمرکز کافی برای یادگیری مطالب درسی داشته باشند.

صمدپور افزود: اولین توصیه ما این است که دانش آموزان در طول روز از تمام گروه‌های غذایی مثل میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌ها، غلات و لبنیات به اندازه استفاده کنند. نکته حائز اهمیت است برای دانش آموزان مصرف صبحانه است برخی از کودکان به دلیل عدم تنوع مواد مصرفی در وعده صبحانه علاقه‌ای به خوردن صبحانه ندارند و خانواده‌ها باید تنوع غذایی در وعده صبحانه را برای بچه‌ها را رعایت کنند و چه بهتر که صبحانه ترکیبی از غلات باشد. همچنین مصرف پروتئین‌هایی مثل تخم مرغ در وعده صبحانه برای کودکان بسیار موثر و مفید است. مصرف گروه لبنیات و مغزیجات در وعده صبحانه برای دانش آموزان بسیار حائز اهمیت  است.

او ادامه داد: خانواده‌ها توجه داشته باشند از غذا‌های آماده و فست فود‌ها و غذا‌های فرآوری شده در وعده صبحانه استفاده نکنند.

این متخصص تغذیه اظهار کرد: نکته حائز اهمیت در تغذیه دانش آموزان، تامین ویتامین‌های مورد نیاز از طریق مصرف مواد غذایی است. توصیه ما این است که دانش آموزان به صورت ماهانه یک قرص ویتامین دی ۵۰ هزار واحدی مصرف کنند و در صورت امکان چند ماه یکبار میزان ویتامین دی بدن را بررسی کنیم همچنین مصرف مواد غذایی که حاوی ویتامین دی هستند می‌تواند به تامین ویتامین کمک کند.

او افزود: ویتامین دی جزو ویتامین‌هایی است که از طریق مواد غذایی تامین می‌شود و باید با مکمل‌ها وارد بدن شوند.

صمدپور گفت: از دیگر املاح مهم که دانش آموزان باید مصرف کنند مواد غذایی سرشار از آهن است که معمولاً در گوشت و حبوبات و تخم مرغ به فراوانی یافت می‌شود و باید در وعده‌های غذایی دانش آموزان گنجانده شود. از دیگر املاحی که روی رشد قد و افزایش تمرکز کودکان نقش موثری دارد روی است . مواد غذایی که آهن دارند حاوی روی نیز هستند بنابراین استفاده از آجیل‌ها و خشکبار و حبوبات و میوه‌های خشک شده می‌توان در میان وعده کودکان به عنوان منابع غنی حاوی روی استفاده کرد.

او ادامه داد: مصرف مواد غذایی مثل سبزیجات و میوه جات که سرشار از ویتامین آ و سی هستند نقش موثری در سلامت کودکان دارد. داشتن خواب کافی برای کودکان در افزایش تمرکز و یادگیری نقش بسیار موثری دارد و خانواده‌ها باید به این نکته برای رشد مناسب کودکشان توجه ویژه‌ای داشته باشند.

این متخصص تغذیه بیان کرد: مشکلی که در حال حاضر کودکان با آن مواجه هستند کاهش و یا عدم تحرک به دلیل بروز پاندمی کرونا است، زیرا بچه‌ها مدام در منزل هستند یا با فضای مجازی سر و کار دارند و دچار اضافه وزن شده‌اند. این اضافه وزن اگر در همراهی با فصل‌ها و غذا‌های فرآوری شده باشد می‌تواند در طولانی مدت مشکلات عمده‌ای برای سلامت آن‌ها به وجود بیاورد.

صمدپور گفت: استفاده از همه گروه‌های غذایی مصرف صبحانه تامین ویتامین دی از طریق منابع غذایی که سرشار از ویتامین دی هستند و است. همچنین استفاده مداوم از منابع غذایی حاوی آهن و ویتامین c در کودکان دانش آموزان بسیار موثر است. خواب کافی و تحرک لازم نیز منجر به افزایش قدرت تمرکز و یادگیری دانش آموزان می‌شود.