چالش‌های دانشجویان با کلاس‌های غیرحضوری/ چرا سامانه آموزش‌های مجازی دچار اختلال شده اند؟

حدود ۴ ترمی می‌شود که به علت شیوع ویروس کرونا تمامی دانشگاه‌های کشور و جهان همچنان از آموزش‌های مجازی استفاده می‌کنند و به نوعی توانسته اند با زیر و بم‌های آن کنار بیایند.

روسای دانشگاهی معتقد هستند که آموزش‌های مجازی حتی می‌توانند در دوران پسا کرونا هم بخشی از آموزش‌های دروس را پوشش دهند و دیگر نیازی نیست که دانشجویان و استادان برای برخی دروس راهی دانشگاه شوند، بلکه از طریق صفحات الکترونیکی دانشگاه می‌توانند در کلاس‌های آنلاین شرکت کرده و از محتوای صحبت‌های استاد بهره ببرند.

اما نباید این موضوع را نادیده گرفت که اگر آموزش‌های مجازی می‌توانند در وقت و پول محصلان و مدرسان صرفه جویی ایجاد کنند، اما در مقابل به علت اختلالاتی که دارند باعث آزار و اذیت آن‌ها در زمان برگزاری کلاس‌ها می‌شوند.

با اینکه مسئولان آموزش عالی برای بهبود زیرساخت‌های مجازی تلاش زیادی کرده اند، اما بازهم مشکلاتی در این زمینه دیده می‌شود که نیازمند اندیشیدن تمهیدات و سیاست‌های بیشتر کارشناسان و مسئولان این حوزه است تا بتوانند با روش‌های نوین و الگوبرداری از سیاست‌های درست و مناسب این نقص‌ها را جبران کنند.

آموزش‌های مجازی برای کاهش ترافیک شهری خوب است

یکی از دانشجویان کارشناسی ارشد رشته کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف درباره آموزش‌های مجازی اظهار کرد: آموزش‌های مجازی به صورت کلی خوب است، چرا که می‌توانیم به مابقی کار‌های خود برسیم و دیگر نیازی نیست زمان زیادی را به تراکم ترافیک شهری، رفت و آمد اختصاص دهیم، بلکه می‌توانیم در هر لحظه وارد سامانه دانشگاهی برای شرکت در کلاس‌ها شویم.

او افزود: در طول ۳ ترم گذشته مجازی بودن کلاس‌ها تا حدودی استادان و دانشجویان را اذیت کرد، اما در ترم جاری اختلالات اینترنتی بیشتر شده و برای ورود به کلاس با تاخیر مواجه هستیم، حتی در طول کلاس‌ها هم چند بار از آن خارج می‌شویم یا با قطعی صدای استاد مواجه هستیم.

اختلالات سامانه دانشگاه آزاد برای شرکت در کلاس‌های مجازی

یکی از دانشجویان کارشناسی برق دانشگاه آزاد بیان کرد: سامانه دانشگاه آزاد به شدت با اختلال مواجه است و حتی بعضی مواقع نمی‌توانیم برخی کلاس‌ها را شرکت کنیم در واقع تعداد غیبت هایمان به اینصورت می‌تواند در پایان ترم دردسر ساز شود.

او تصریح کرد: ترم گذشته برخی از همکلاسی هایم به علت اینکه غیبتشان بیش از ۳ جلسه شده بود استاد درس را برایشان حذف کرد و همین موضوع باعث شد تا آن‌ها بیش از ۸ ترم در دانشگاه حضور یابند و مدرک کارشناسی خود را با تاخیر دریافت کنند و همان شهریه واحد درسی را مجدد پرداخت کنند.

آموزش عالی باید اختلالات اینترنتی را به حداقل برساند

یکی دیگر از دانشجویان کارشناسی ارشد رشته روان شناسی دانشگاه تهران گفت: گاهی اوقات اختلالات اینترنتی باعث می‌شوند تا نتوانیم در کلاس‌ها حاضر شویم، حتی ترم گذشته برای ارائه کنفرانس پایان نامه هم با مشکل مواجه شدیم، اما استادان با دست و دل بازی نمره ما را دادند و برخی دیگر خیر.

شبنم اضافه کرد: آموزش عالی باید بتواند با اندیشیدن تمهیدات و سیاست‌های مناسب به گونه‌ای سامانه‌های مجازی را ارتقا دهد تا اختلالات موجود در آن به حداقل برسد.

ثبت نام نودانشجویان باعث اختلال در سامانه‌های آموزشی شده است

علی اکبر صفوی، مدیر کارگروه تخصصی آموزش‌های الکترونیکی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری  درباره اختلالات سامانه‌های مجازی دانشگاه‌ها در ترم جاری اظهار کرد: بعد از اعلام نتایج کنکور هر دانشگاهی چند هزار دانشجوی نو ورود را ثبت نام می‌کند.

او افزود: آپلود کردن و بارگذاری مدارک و مشاده اطلاعیه‌ها از سوی دانشجویان نو ورود در سامانه‌های دانشگاهی طی مدت زمان محدودی باعث می‌شود تا دانشجویان دیگری که کلاس دارند با کندی و اختلال در سیستم آموزشی مواجه شوند.

صفوی تصریح کرد: این موارد به معنای توجیه و تایید کردن ضعف سیستم‌های آموزشی دانشگاه نیست، بلکه ریشه اختلالات به علت تراکم و استفاده زیاد جمعیت دانشجویی از یک سامانه است؛ بنابراین سامانه تمامی دانشگاه‌های کشور به علت اینکه باید همزمان با برگزاری کلاس‌های دیگر دانشجویان به ثبت نام دانشجویان نو ورود اقدام کنند دچار اختلالاتی خواهند شد.

مدیر کارگروه تخصصی آموزش‌های الکترونیکی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ادامه داد: از آن جایی که هم اکنون تمامی دانشگاه‌های کشور باید به ثبت نام دانشجویان نو ورود اقدام کنند و همین عامل باعث می‌شود تا اختلالاتی در سامانه دیده شود؛ بنابراین انتظار می‌رود تا دانشگاه‌ها تمهیداتی را برای رفع مشکل بیندیشند.

صفوی گفت: همیشه در ابتدای مهر با اختلالات سامانه‌ای به علت ثبت نام کنکوری‌ها در دانشگاه مواجه می‌شویم که دانشگاه‌ها می‌توانند این موضوع را به خوبی مدیریت کنند. برای مثال، زمان رسیدگی به فعالیت‌های دانشجویان نو ورود را به بعد از ظهر همان روز انجام دهند تا دانشجویان دیگر بتوانند در کلاس‌ها بدون دغدغه شرکت کنند.

مدیر کارگروه تخصصی آموزش‌های الکترونیکی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بیان کرد: پیشنهاد بنده این است که با توجه به حجم بالای محتوا‌های آموزشی دانشگاه‌ها می‌توان میزان حضور آنلاین و همزمان استادان و دانشجویان را برای کلاس‌های دانشگاهی کاهش داد.

صفوی ادامه داد: این موضوع فشار سنگین روی آموزش‌های مجازی دانشگاه‌ها و کشور را کاهش می‌دهد و می‌تواند کیفیت را مدیریت کند.

صفوی با بیان اینکه مدیریت دانشگاه‌ها باید با تمرین زیاد بتوانند زیرساخت‌های موجود را در زمینه بستر‌های مجازی بهبود بخشند، تاکید کرد: دانشگاه‌ها باید از روش‌های گوناگون چگونگی تقویت زیرساخت‌ها را فرا بگیرند و با ابتکارات داخلی کارآمدی بستر‌ها را بالا ببرند.

او درباره تفاوت زیرساخت‌های مجازی دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی گفت: بیش از ۲۵۰۰ مرکز آموزشی عالی در کشور داریم، برای مثال دانشگاه‌های پیام نور و آزاد دارای ۴۰۰ شعبه بوده و دانشگاه‌های علمی کاربردی دارای ۶۰۰ واحد هستند و دانشگاه‌های معمولی دولتی متمرکز شیراز، تهران، شریف، اصفهان و ... حدود ۱۵۰ عدد هستند؛ بنابراین نمی‌توان گفت که زیرساخت تمامی آن‌ها و بستر‌های مورد استفاده شده مشابه و کیفیت‌هایی یکسان دارند.

رئیس تحقیقات و فناوری کارگروه تخصصی آموزش‌های الکترونیکی وزارت علوم ادامه داد: برخی از زیرساخت‌ها در گروه‌های مختلف مانند دانشگاه‌های علمی کاربردی خوب است و یا  احتمال دارد که دانشگاه آزاد در برخی از شهر‌ها دارای زیرساخت‌های قوی باشد و در برخی از شهر‌های دیگر چنین نباشد و استادان ترجیح دهند کلاس‌های مجازی را از طریق فضای مجازی برگزار کنند بنابراین دانشگاه‌ها باید زیرساخت‌های آموزشی را به صورت قوی در همه مکان‌ها بسط و گسترش دهند تا آموزش بهتری صورت بگیرد.

بهره گیری از آموزش تلفیقی در دوران پسا کرونا

علی خاکی صدیق، معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری  اظهار کرد: در دوران همه‌گیری ویروس کرونا تجربیات نابی به دست آمد و علی‌رغم همه مشکلاتی که این بیماری به وجود آورد، برکاتی در آموزش عالی کشور ایجاد شد.

او افزود: در این راستا با هدف انعطاف‌پذیری و شیوه‌های جدید آموزشی، بازنگری‌هایی در مقررات آموزشی به عمل آمد که عمدتاً بر مبنای آموزش الکترونیکی بود.

خاکی صدیق تصریح کرد: در دوران پساکرونا نیز یادگیری الکترونیکی باید جزئی از سیستم آموزشی دانشگاه‌ها باشد و تلفیقی از دو سیستم حضوری و مجازی در آموزش‌های دانشگاه‌ها به کار گرفته شود.

معاون آموزشی وزیر علوم با اشاره به مزایای آموزش حضوری تصریح کرد: آنچه متخصصان امر بر آن تأکید دارند این است که آموزش چهره به چهره و حضوری بسیار مهم و مفید است؛ اما دستاورد‌های این مدت به ما نشان داد که باید در کنار آموزش حضوری از آموزش الکترونیکی نیز بهره‌مند شویم. مهم‌ترین موضوع این است که آموزش دانشجویان حتی یک روز هم تعطیل نباشد.

مسئولان وزارت علوم موظف هستند با در نظر گرفتن تمهیدات و سیاست های مناسب سامانه های مجازی را ارتقا دهند تا به اینصورت دانشجویان و دانش آموزان دیگر مشکلی برای شرکت در سامتنه