سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی
رمزگشایی از علت سفر ناگهانی بورل به تهران /میزبانی قطر به دو شرط می‌تواند موثر باشد
در جمهوری اسلامی ایران یک خط تلاش برای مواجهه با فشارهای اقتصادی، فراتر از کارهایی که در حوزه اصلاحات اقتصادی در حال حاضر دنبال می‌شود، تلاش رفع تحریم‌هاست که خواسته اساسی همه قوا از جمله دولت و مجلس شورای اسلامی بوده است و فکر می‌کنیم که اگر توافقی قرار باشد شکل بگیرد باید حتما به نحوی باشد که منفع
عمویی در گفتگو با همشهری آنلاین معتقد است که طرف‌های اروپایی نمی‌خواهند به مانعی برای توافق تبدیل شوند و از این جهت اگر آمریکایی‌ها آمادگی لازم را داشته باشند و در جهت رفع تحریم‌ها انعطاف نشان دهند این‌بار مذاکرات به نتیجه می‌رسد. گفت‌وگوی کامل همشهری آنلاین با سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس را در ادامه بخوانید.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در کنفرانس خبری‌اش در تهران اعلام کرده که مذاکرات بین ایران و آمریکا به «زودی» و در کشوری در حوزه خلیج فارس برگزار خواهد شد. او گفته که مذاکرات بین ایران و آمریکا در چارچوب مذاکرات کشورهای حاضر در برجام برای احیای این توافق در وین برگزار نخواهد شد. با توجه به سبقه رابطه دو کشور، پیش‌بینی شما از روند و سبک مذاکرات تهران و واشنگتن چیست؟ با توجه به اینکه مذاکره مستقیم با واشنگتن همواره به صورت تابو مطرح شده، عامل یا عوامل ایجاد این گفت‌وگو چیست؟ به نظرتان چه فاکتورهایی زمینه‌ساز این مذاکرات احتمالی شده‌اند؟
مذاکراتی که در پی گفت‌وگوهای آقای بورل و امیر عبداللهیان در تهران صورت خواهد گرفت در ادامه مذاکرات وین بوده و به موضوع روابط دوجانبه ارتباطی ندارد، بلکه پیگیری مباحثی است که در وین دنبال شده است. تا پیش از اسفندماه روند مذاکرات در وین رو به جلو بود؛ یک متن پیش‌نویس آماده شد ولی طرف آمریکایی که به صورت غیرمستقیم در مذاکرات وین حضور داشت مقاومت می‌کرد و آماده نبود که تعدادی از تحریم‌های خاص علیه ایران را بردارد و چون جمهوری اسلامی بر رفع جدی تحریم‌ها اصرار دارد، تاکید کرد که مذاکرات تا حصول نتیجه مطلوب ایران به نتیجه نمی‌رسد. این موضوع باعث شد مذاکرات در وین با وقفه مواجه شود اما تبادل نظر بین طرفین از طریق متون غیررسمی ادامه داشت و مذاکرات به صورت غیرحضوری با سرعتی کُند دنبال می‌شد. سفر روز جمعه آقای بورل نشان می‌دهد که طرف غربی نیاز روشنی به همکاری با ایران احساس می‌کند به خصوص با توجه به شرایط خاصی که در اروپا و آمریکا از جهت افزایش تورم و گرانی سوخت به وجود آمده است. امروز گرانی انرژی به چالشی جدی برای اروپایی‌ها تبدیل شده و آنها ایران را به عنوان یکی از ظرفیت‌های افزایش تولید و عرضه انرژی در دنیا می‌شناسند. اتحادیه اروپا بالاترین نرخ تورم، از زمان تاسیس را تجربه می کند. در قالب این چهارچوب، آقای بورل به تهران سفر کرد و پیشنهاد انجام مذاکرات را در مدلی که سرعت عمل در آن بالاتر است ارائه داد و با تایید تهران قرار شد این مذاکرات انجام شود.
مذاکرات ایران و امریکا آنهم به میزبانی دوحه، چه تاثیر بر روابط در منطقه خواهد گذاشت؟
ما از اینکه کشوری بخواهد روند مذاکرات را تسهیل کند استقبال می‌کنیم اما حتما یکی از نکاتی که مد نظر است این است که در واقع میزبان باید چند ویژگی داشته باشد: اول اینکه اراده مثبتی برای پیگیری کار داشته باشد؛ دوم اینکه دخالتی در روند کار نکند و سعی کند که بی‌طرفی خود را حفظ کند و جز تسهیل روند مذاکرات نخواهد نتیجه‌ای بگیرد. ما از جهت اینکه مکان مذاکرات نزدیک جمهوری اسلامی ایران باشد مشکلی نداریم و فکر می‌کنیم که ممکن است مسیر تردد و تسهیلات کار را بهتر کند اما این موضوع به مباحثی غیر از مذاکرات بین جمهوری اسلامی ایران و در موضوع هسته‌ای با طرف‌های برجام ارتباطی ندارد. قطر کشوری است که تلاش می‌کند در موضوعات بین‌المللی نقش‌آفرینی داشته باشد و در روند فعلی مذاکرات هم تا الان سعی کرده است با ابلاغ پیام ها، برای خودش نقش یک واسطه را تعریف کند. از این جهت که طرف‌های قطری آمادگی خود را برای میزبانی اعلام کرده‌اند احتمال میزبانی دوحه بالاست و من فکر می‌کنم از این جهت که کشور همسایه ایران است و به موقعیت جمهوری اسلامی در منطقه واقف است می‌تواند نقش موثری داشته باشد. در عین حال تاکید اصلی بر این است که میزبان مذاکرات باید کشوری باشد که در رفتار خودش بی‌طرفی و عدم سوگیری را کاملا لحاظ کند و انتظار داشته باشد، غیر از مباحث مورد توجه طرفین، افزونه ای بر مباحث داشته باشد.
بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته است که اعضای گروه او به عنوان مذاکره‌کنندگان اتحادیه اروپا «تسهیلگر حل آخرین اختلافات باشند». چشم‌انداز مذاکرات جدید را چگونه می‌بینید؟ به نظرتان آیا منجر به رفع اختلافات و رسیدن به توافق جدید در قالب برجام خواهد شد؟
موضوع مذاکرات تلاش برای احیای توافق سال ۲۰۱۵ است و در این چهارچوب مسئله اصلی این است که طرف آمریکایی آماده باشد در جهت رفع تحریم‌هایی که تا الان برای حفظ آنها تلاش کرده است انعطاف نشان دهد. واقعیت این است که طرف‌های اروپایی دیگر و اعضای ۱+۴ می دانند که مقاومت آمریکا باعث شده است که مذاکرات جلو نرود و آنها نمی‌خواهند به مانعی برای توافق تبدیل شوند ولی از این جهت اگر آمریکایی‌ها آمادگی خود را کسب کنند حتما مذاکرات می‌تواند به نتیجه برسد. از این جهت است که آقای بورل تلاش می‌کند در مسیر تسهیل‌شده‌ای گفت‌وگوها را به پیش ببرد، هرچند به نتیجه رسیدن این گفت‌وگوها منوط به این است که واقعا آمریکایی‌ها اراده جدی‌ای برای رفع تحریم‌ها داشته باشند.
پیش‌تر امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه اعلام کرده بود که «آنچه که برای ایران مهم است این است که نفع کامل اقتصادی از توافقی که در سال ۲۰۱۵ ایجاد شده به‌دست بیاورد و چرخه انتفاع اقتصادی ایران از این توافق کامل شود.» با توجه به سابقه مذاکرات و رفتار قبل در قبال ایران چگونه می‌توان انتفاع اقتصادی ایران از توافق مجدد را تضمین کرد؟
در جمهوری اسلامی ایران یک خط تلاش برای مواجهه با فشارهای اقتصادی، فراتر از کارهایی که در حوزه اصلاحات اقتصادی در حال حاضر دنبال می‌شود، تلاش رفع تحریم‌هاست که خواسته اساسی همه قوا از جمله دولت و مجلس شورای اسلامی بوده است و فکر می‌کنیم که اگر توافقی قرار باشد شکل بگیرد باید حتما به نحوی باشد که منفعت اقتصادی مردم ایران مد نظر باشد. ملاک اصلی مجلس شورای اسلامی هم برای ارزیابی توافقی که احتمالا شکل خواهد گرفت این خواهد بود که منافع مردم ایران به چه نفعی تامین می‌شود. در جهت منفعت مردم ایران حتما باید تحریم‌ها به عنوان مانع تجارت خارجی ایران رفع شود و در قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها که مصوب مجلس یازدهم است و در واقع نقشه راه مجلس برای ارزیابی توافق پیش رو است به آن اشاره شده است.
نگاه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به این اتفاق جدید در سیاست خارجی کشور چیست و آیا نماینده‌ای در این زمینه خواهد داشت و برای اطلاع از جزئیات این روند و داشتن نقش نظارتی یا مشورتی در این مهم چه اقدامی خواهد کرد؟
کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی بنا به نقش نظارتی خود، حتما از مسئولان درگیری مذاکرات اخیر دعوت خواهد کرد با حضور در کمیسیون نمایندگان را در جریان روند مذاکرات قرار دهد. نمایندگان در این مسیر حتما با توجه به سیاست های نظام جمهوری اسلامی و بر اساس منافع مردم و مصالح نظام ناظر روند گفتگو ها خواهند بود.
انتهای پیام/
نظرات شما