در گفتگو با قم فردا بررسی شد:
عید نوروز در فرهنگ اسلام
عید نوروز نزدیک است و برخی از آداب عید نوروز مانند خانه تکانی، دیدوبازدید،توزیع شیرینی و شکلات بین مردم از آداب حسنه اسلام به حساب می رود و باید در این عید باستانی آداب‌ورسوم خود را به‌گونه‌ای برپا کنیم که هماهنگ با فرهنگ اسلامی باشد تا برخی رسوم غلط از بین برود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید جواد نورموسوی در گفتگو با خبرنگار قم فردا با اشاره به عید از نگاه روایات و آیات، اظهار داشت: عید به معنی جشن، روز جشن و هرروزی که در آن شادی برای مردم باشد.
وی ادامه داد: ما ایرانیان سه عید داریم؛ عید اوّل، عید اسلامی است که مسلمانان دیگر هم دارند مثل عید فطر وعید قربان که در این دو عید نماز عید هم خوانده می‌شود البته باید عید مبعث را هم به آن اضافه کرد که نماز ندارد.
این محقق و پژوهشگر بیان کرد: عید دوم، عید مذهبی است؛ همان عیدهایی است که شیعه دارد و عمده این عیدها ،عید غدیر خم و نیمه شعبان است البته همه اعیاد مذهبی ، مهم است اما عید غدیر و میلاد باسعادت حضرت ولی‌عصر (عج) اهمیت خاصی دارد.
وی اضافه کرد: عید سوم ما ایرانی‌ها ،عید نوروز هست که یک عید ملی است. به غیر از کشور ایران کشورهای دیگر همچون افغانستان، تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان این عید را عید ملی می‌دانند.
حجت الاسلام نورموسوی افزود: امروز از هر ایرانی،یا هرکسی با هر ملیتی که متأثر از فرهنگ ایرانی باشد؛ تاجیک، افغانی، پاکستانی، اُزبک، قزاق، ترک،کرد، عراقی و.... بپرسید «نوروز» چیست، بلافاصله پاسخ خواهد داد نوروز عید بزرگ است که در اوّل سال شمسی یا اوّل بهار برگزار می‌شود و درباره آداب و بایسته‌های جشن نوروز هم هر یک توضیحاتی خواهند داد که تفاوت چندانی با جواب دیگران نخواهد داشت.
وی خاطرنشان کرد: خوب است بدانیم که «نوروز» در دوران‌های باستان به هنگام آغاز فصل گرما یعنی تابستان برگزار می‌شد، چون اوّل سال را تابستان می‌دانستند و از طرفی ایرانیان آن زمان چهارفصل را نمی‌شناختند بلکه سال را به دونیمه تقسیم می‌کردند که نیمه اوّلش با نوروز آغاز می‌شد و نیمه دیگرش با «مهرگان»که سرآغاز فصل سرما یا«زمستان» بود.
این مبلغ بین المللی عنوان کرد: غیر از نام، زمان و پیوستگی‌های نوروز با طبیعت که جلوه‌ای از ذوق لطیف نیاکان ماست و گذشته از آدابی نظیر پختن غذاهای مخصوص ، پرداختن به پاکیزگی تن و محیط زندگی، اهمیت دادن به آب روان «که از دوران باستان عنصری مقدس شمرده می‌شد» چیدن «هفت‌سین» که می‌گویند هفت شین بوده و آخر کار دادن هدایا، در حال حاضر رسومی همراه مراسم نوروزی هست که قطعاً «جدید» تلقی می‌شود و در دوران باستان دست کم به صورت فعلی معمول نبوده است.
وی ادامه داد: حتی همان هدایایی که ردوبدل می‌شود تغییر جهت داده، زیرا در ادوار پیش اسلام و سده‌های نخستین اسلامی، هدیه نوروزی از جانب «رعیت» به شاه یا خلیفه تقدیم می‌گشت و امروز این بزرگ‌ترها هستند که به کوچک‌ترها و زیردستان هدیه و به اصطلاح «عیدی» می‌دهند و همین امر،نشان تأثیر فرهنگ اسلامی و قرآنی دریک سنت دیرینه ایرانی است.
حجت الاسلام نورموسوی بیان کرد: البته تحولات دیگری هم تحت تأثیر فرهنگ اسلام در آداب برگزاری جشن نوروزی حاصل‌شده است مانند: حضور قرآن به‌صورت ثابت و گسترده در سفره هفت‌سین و خواندن آن در هنگام تحویل سال و قرار دادن پول عیدی در قرآن؛ اجتماع در مکان‌های مذهبی مانند حرم، مساجد و... برای انجام برخی آداب تحویل سال؛ خواندن دعای تحویل سال؛ رفتن به دیدار سادات و علما برای عرض تبریک؛ دادن لباس نو و گوشت و... به نیازمندان و فقرا؛ صله‌رحم و..
این پژوهشگر دین با اشاره به اعمال عید نوروز از منظر روایات و اهلبیت(ع)، گفت: در ایام خواندن دعای فرج امام زمان و خواندن سوره‌های دخان، روم، انسان و یس بسیار خوب است.
وی اضافه کرد: از روایت فهمیده می‌شود که ائمه اطهار(ع)این عید را نه‌تنها رد نکرده‌اند بلکه تائید هم نموده‌اند .مرحوم شیخ عباس قمی از امام صادق (ع) چنین نقل می‌کند: آن حضرت به مُعلی بن خُنیس فرمود: وقتی عید نوروز شد ،غسل کن ،لباس نو بپوش ،خضاب کن ، حمام برو، بوی خوش استفاده کن. بعد می‌فرماید، مستحب است روزه بگیرید و بعد از نماز ظهر و عصر چهار رکعت نماز بخوان ،دوتا دورکعتی .در رکعت اول بعد از حمد ده مرتبه سوره قدر، و در رکعت دوم ده مرتبه سوره کافرون، در رکعت سوم ده مرتبه سوره اخلاص، و در رکعت چهارم ده مرتبه سوره فلق، و ده مرتبه سوره ناس .
حجت الاسلام نورموسوی افزود: بعد دعایی نقل می کند که جزء نماز نیست ومی توان درسجده وغیر سجده خواند . این دعا عبارتی دارد که می فرماید: «فضلة وکرمته » یعنی خدایا این عید را تو فضیلت دادی و تو بزرگ شمردی؛ معلوم می شود که امامان معصوم (ع) این عید را به نام عیدملی تائید کرده اند .
وی ادامه داد: شاید تاکید ائمه(ع) برای دلیل دیگری باشد دربعضی از روایات دارد که عیدغدیر با عید نوروز مصادف بوده است یعنی روزی که پیامبر اکرم(ص) امیرالمومنین را به خلافت منصوب کردند با عید نوروز مصادف بوده است. عید نوروز نیز چون دیگر اعیاد اسلامی با نزول برکات و آیات الهی همراه بوده است. تأکید بر قرائت سوره‌های کافرون، توحید، معوذتین نیز می‌تواند اشاره به درخواست دفع انواع شر و بدی‌ها داشته باشد.
حسین حیدری
انتهای پیام/
وی ادامه داد: ما ایرانیان سه عید داریم؛ عید اوّل، عید اسلامی است که مسلمانان دیگر هم دارند مثل عید فطر وعید قربان که در این دو عید نماز عید هم خوانده می‌شود البته باید عید مبعث را هم به آن اضافه کرد که نماز ندارد.
این محقق و پژوهشگر بیان کرد: عید دوم، عید مذهبی است؛ همان عیدهایی است که شیعه دارد و عمده این عیدها ،عید غدیر خم و نیمه شعبان است البته همه اعیاد مذهبی ، مهم است اما عید غدیر و میلاد باسعادت حضرت ولی‌عصر (عج) اهمیت خاصی دارد.
وی اضافه کرد: عید سوم ما ایرانی‌ها ،عید نوروز هست که یک عید ملی است. به غیر از کشور ایران کشورهای دیگر همچون افغانستان، تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان این عید را عید ملی می‌دانند.
حجت الاسلام نورموسوی افزود: امروز از هر ایرانی،یا هرکسی با هر ملیتی که متأثر از فرهنگ ایرانی باشد؛ تاجیک، افغانی، پاکستانی، اُزبک، قزاق، ترک،کرد، عراقی و.... بپرسید «نوروز» چیست، بلافاصله پاسخ خواهد داد نوروز عید بزرگ است که در اوّل سال شمسی یا اوّل بهار برگزار می‌شود و درباره آداب و بایسته‌های جشن نوروز هم هر یک توضیحاتی خواهند داد که تفاوت چندانی با جواب دیگران نخواهد داشت.
وی خاطرنشان کرد: خوب است بدانیم که «نوروز» در دوران‌های باستان به هنگام آغاز فصل گرما یعنی تابستان برگزار می‌شد، چون اوّل سال را تابستان می‌دانستند و از طرفی ایرانیان آن زمان چهارفصل را نمی‌شناختند بلکه سال را به دونیمه تقسیم می‌کردند که نیمه اوّلش با نوروز آغاز می‌شد و نیمه دیگرش با «مهرگان»که سرآغاز فصل سرما یا«زمستان» بود.
این مبلغ بین المللی عنوان کرد: غیر از نام، زمان و پیوستگی‌های نوروز با طبیعت که جلوه‌ای از ذوق لطیف نیاکان ماست و گذشته از آدابی نظیر پختن غذاهای مخصوص ، پرداختن به پاکیزگی تن و محیط زندگی، اهمیت دادن به آب روان «که از دوران باستان عنصری مقدس شمرده می‌شد» چیدن «هفت‌سین» که می‌گویند هفت شین بوده و آخر کار دادن هدایا، در حال حاضر رسومی همراه مراسم نوروزی هست که قطعاً «جدید» تلقی می‌شود و در دوران باستان دست کم به صورت فعلی معمول نبوده است.
وی ادامه داد: حتی همان هدایایی که ردوبدل می‌شود تغییر جهت داده، زیرا در ادوار پیش اسلام و سده‌های نخستین اسلامی، هدیه نوروزی از جانب «رعیت» به شاه یا خلیفه تقدیم می‌گشت و امروز این بزرگ‌ترها هستند که به کوچک‌ترها و زیردستان هدیه و به اصطلاح «عیدی» می‌دهند و همین امر،نشان تأثیر فرهنگ اسلامی و قرآنی دریک سنت دیرینه ایرانی است.
حجت الاسلام نورموسوی بیان کرد: البته تحولات دیگری هم تحت تأثیر فرهنگ اسلام در آداب برگزاری جشن نوروزی حاصل‌شده است مانند: حضور قرآن به‌صورت ثابت و گسترده در سفره هفت‌سین و خواندن آن در هنگام تحویل سال و قرار دادن پول عیدی در قرآن؛ اجتماع در مکان‌های مذهبی مانند حرم، مساجد و... برای انجام برخی آداب تحویل سال؛ خواندن دعای تحویل سال؛ رفتن به دیدار سادات و علما برای عرض تبریک؛ دادن لباس نو و گوشت و... به نیازمندان و فقرا؛ صله‌رحم و..
این پژوهشگر دین با اشاره به اعمال عید نوروز از منظر روایات و اهلبیت(ع)، گفت: در ایام خواندن دعای فرج امام زمان و خواندن سوره‌های دخان، روم، انسان و یس بسیار خوب است.
وی اضافه کرد: از روایت فهمیده می‌شود که ائمه اطهار(ع)این عید را نه‌تنها رد نکرده‌اند بلکه تائید هم نموده‌اند .مرحوم شیخ عباس قمی از امام صادق (ع) چنین نقل می‌کند: آن حضرت به مُعلی بن خُنیس فرمود: وقتی عید نوروز شد ،غسل کن ،لباس نو بپوش ،خضاب کن ، حمام برو، بوی خوش استفاده کن. بعد می‌فرماید، مستحب است روزه بگیرید و بعد از نماز ظهر و عصر چهار رکعت نماز بخوان ،دوتا دورکعتی .در رکعت اول بعد از حمد ده مرتبه سوره قدر، و در رکعت دوم ده مرتبه سوره کافرون، در رکعت سوم ده مرتبه سوره اخلاص، و در رکعت چهارم ده مرتبه سوره فلق، و ده مرتبه سوره ناس .
حجت الاسلام نورموسوی افزود: بعد دعایی نقل می کند که جزء نماز نیست ومی توان درسجده وغیر سجده خواند . این دعا عبارتی دارد که می فرماید: «فضلة وکرمته » یعنی خدایا این عید را تو فضیلت دادی و تو بزرگ شمردی؛ معلوم می شود که امامان معصوم (ع) این عید را به نام عیدملی تائید کرده اند .
وی ادامه داد: شاید تاکید ائمه(ع) برای دلیل دیگری باشد دربعضی از روایات دارد که عیدغدیر با عید نوروز مصادف بوده است یعنی روزی که پیامبر اکرم(ص) امیرالمومنین را به خلافت منصوب کردند با عید نوروز مصادف بوده است. عید نوروز نیز چون دیگر اعیاد اسلامی با نزول برکات و آیات الهی همراه بوده است. تأکید بر قرائت سوره‌های کافرون، توحید، معوذتین نیز می‌تواند اشاره به درخواست دفع انواع شر و بدی‌ها داشته باشد.
حسین حیدری
انتهای پیام/
نظرات شما