با گسترش شهرها و بالارفتن آمار شهرنشینی، ساخت و سازها و تخریب منابع طبیعی به قصد ساخت برجها و آپارتمانهای مسکونی و تجاری برای فضای بیشتر زندگی در شهرها زیاد شد و این بهتنهایی یکی از معضلات بزرگ پیشرفت بود. ممکن است چندان به چشم نیاید اما دیگر در شهرها، مانند قبل باغها و فضاهای سبز به چشم نمیخورد. درست است انسان در حل بسیاری از نیازهای خود موفق بود اما ناگفته نماند که با حل دیگر مشکلات، بذر نیازهای جدیدی را برای خود ساخت که از مشهودترین آنها میتوان به نیاز به تفریح و گردش اشاره کرد.
کارهای اداری را تصور کنید و یا یک رفت و آمد عادی در سطح شهر، مدارس و نحوه تحصیل کودکان امروز را ببینید، تقریبا انسان امروزی با تکنولوژی در حال خفهشدن است و زمان اندکی را که به تفریح اختصاص میدهد یا در رستورانها و یا در مجتمعهای تجاری که آنها هم در حصار پیشرفت و تکنولوژی گیر افتادهاند میگذراند. گردش در فضای باز، در طبیعت، پیکنیک خانوادگی بین درختان، تماشای حیوانات و نشستن کنار جوی آب برای انسان امروزی یک نیاز اساسی بهشمار میرود. در غیر این صورت بایستی در انتظار بیماریهای روحی و روانی و حتی جسمیای که تکنولوژی برای ما در نظر گرفتهاست، بنشینیم.
کشور ما، اگرچه کشوری چهارفصل، سرسبز و سرشار از فضاهای تفریحی طبیعی بهشمار میرود اما متاسفانه باید گفت در بسیاری از مناطق آن اینطور نیست و گردش در طبیعت برای ساکنین آن مناطق به اتفاقی نادر تبدیل شدهاست.
شهر قم، یکی از همان مناطقیاست که در حق شهروندان آن کملطفی شده است و آنچنان که باید فضای تفریحی و طبیعی در آن وجود ندارد؛ نکتهای مهم که نیاز تمام افراد جامعه، چه خردسالان چه جوانان و چه افراد میانسال است. توجه به این نکته که قم یکی از شهرهای توریستی ایران محسوب میشود و سالانه میلیونها گردشگر از نقاط مختلف جهان دارد، اوضاع را سختتر میکند؛ شهری توریستی با حدود ۱.۵ میلیون جمعیت که با مشکل کمبود فضای تفریحی و طبیعی روبهرو است.
ناگفته نماند که شهرداری قم برای حل این نیاز اساسی نیز، چارههایی مانند ساخت و افزایش فضاهای تفریحی و بوستانها پیدا کرده که از جمله آن میتوان به احداث باغ پرندگان اشاره کرد. مجموعهای به وسعت ۱۲ هکتار محصور در میان کوهها که از این بین ۶ هکتار فنس کشی شده و داخل آن طرح باغ پرندگان اجرا شده است. این فضا که جانمایی آن از سال ۱۳۹۵ شروع شد تا این لحظه ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و به زودی دربهای آن به روی عموم مردم باز خواهد شد.
ایجاد فضا و محیط متفاوت برای گذراندن اوقات فراغت سالم، آشنایی و نزدیکی بیشتر شهروندان با محیط زیست جانوری و برقراری ارتباط صمیمیتر با محیط زیست و ایجاد جذابیت گردشگری برای زائرین شهر مقدس قم را جزو اهداف پروژه باغ پرندگان قم از جمله اهدافی است که مدیریت شهری را به این فکر انداخته تا گام بلندی در مسیر احداث این پروژه بردارد.
احداث دومین باغ پرندگان کشور از لحاظ وسعت در دل پارک هزار هکتاری قم
مسعود بخشی مدیرکل نظارت بر پروژههای عمرانی شهرداری قم در این خصوص گفت: در ابتدا با اهدافی که مد نظر شهرداری در راستای توسعه فضاهای تفریحی و گردشگری بود، گزینههای مختلفی برای راهاندازی این باغ مطرح شد و با توجه به توپوگرافی خاص و دیدنی کوههای صفاشهر تا شهرک قدس و به سمت کوه خضر این محدوده تا شهرک قدس در مجاورت بلوار شهیدآوینی به عنوان محل پروژه در نظر گرفته شد.
وی با تاکید بر اینکه این پروژه در مساحتی بالغ بر ۶ هکتار طراحی شده است، افزود: با توجه به ظرفیتهای طبیعی جذابیتهای خاصی در طراحی آن در نظر گرفته شد. البته پروژه باغ پرندگان در حال حاضر بخشی از پروژه عظیم پارک هزارهکتاری شهر قم است که از بوستان کوثر در مجاورت میدان مفید و بلوار شهید آوینی آغاز شده و در ادامه باغ پرندگان، بوستان زائر، خضر نبی، شهدای گمنام، مرجعیت و… را تا کوه دو برادران در بر میگیرد.
مدیرکل نظارت بر پروژههای عمرانی شهرداری قم با بیان اینکه پروژه باغ پرندگان قم به لحاظ وسعت دومین پروژه کشور است، گفت: نخستین پروژه باغ پرندگان کشور از لحاظ وسعت در استان تهران قرار گرفته و پس از آن پروژههای قم، اصفهان و… است.
وی با اذعان به اینکه در مرحله نخست ۲۰۰ گونه پرنده و جانوری در این باغ در معرض دید عموم گذاشته خواهد شد، خاطرنشان کرد: این گونهها شامل پرندههای آبچر، طوطیسانان و… شامل ۵ هزار پرنده است.
طراحی باغ پرندگان با استفاده از توانمندی داخلی شهرداری
نکته جالب توجه در طراحی و احداث این پروژه عظیم این بوده که تمام مراحل طراحی این پروژه در اداره کل طراحی شهرداری انجام شده است؛ در واقع میتوان گفت برای طراحی این پروژه از توانمندی فنی داخلی شهرداری استفاده شده و از مشاور استفاده نشده است؛ روند طراحی این پروژه از سال ۹۶ آغاز شده و سال ۹۷ عملیات عمرانی آغاز شده است. البته تمام مراحل نظارت بر روند اجرای عملیات عمرانی نیز زیر نظر ناظران شهرداری بوده و تاکنون با کیفیت بالایی پروژه احداث شده است.
طبق گفته مدیرکل نظارت بر پروژههای عمرانی شهرداری در حال حاضر پروژه ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و تا پایان سال در اختیار عموم قرار خواهد گرفت. البته دلیل زمانبر شدن و تاخیر در افتتاح پروژه اجرای عملیات عمرانی در دامنههای سنگی و تخریب بخشی از دامنه کوه بوده و این پروژه امسال با ۱۰ میلیارد تومان هزینه در اختیار مردم قرار میگیرد.
احداث ۵ کیلومتر پیادهراه، ۳۰ هزار مترمربع مسیر پیادهروی، ۱۵ هزار مترمربع دیواره سنگی، دو آبشار بزرگ، نهر آب یک کیلومتر، برکههای آب، قفس بزرگ پرندگان حارهای، ۳.۵ هکتار فضای سبز و… از جمله امکانات این باغ است.
بخشی در تشریح مشخصات فنی پروژه باغ پرندگان قم گفت: این پروژه ۵ کیلومتر پیادهراه دارد که در مسیرهای مختلف بازدید از گونههای مختلف پرندگان پیشبینی شده است.
مدیرکل نظارت بر پروژههای عمرانی شهرداری قم بیان کرد: ۳۰ هزار مترمربع در این پروژه پیادهروسازی شده است؛ ۱۵ هزار مترمربع دیوارههای سنگی حائل در پروژه اجرا شده تا ایمنی عبور و مرور بازدیدکنندگان حفظ شود.
وی با بیان اینکه دو آبشار در این پروژه به ارتفاع ۶ و ۱۰ متر طراحی و اجرا شده است تصریح کرد: این دو آبشار به عنوان سرچشمه طراحی شده که در دو نهر مسیرهای باغ را به طول یک کیلومتر طی میکند و در مسیرها برکههایی هم پیشبینی شده که محل پرندههای آبچر است.
بخشی گفت: در مسیر این نهر قفسی به مساحت ۲ هزار مترمربع طراحی شده که پرندگان در داخل آن قرار داشته و بازدیدکنندگان نیز داخل آن شده و از گونههای استوایی بازدید خواهند کرد و نهر هم از میان آن عبور میکند؛ در این قفس تاسیسات ویژهای پیشبینی شده تا شرایط محیطی مورد نیاز پرندگان استوایی تامین شود.
وی خاطرنشان کرد: مسیر نهر منتهی به یک موتورخانه شده که وظیفه چرخاندن آب در مسیر را دارد تا همواره آب در باغ جاری باشد.
احداث ۳.۵ هکتار فضای سبز در باغ پرندگان قم
بخشی رستوران به مساحت ۶۰۰ مترمربع را جزو امکانات این باغ عنوان کرد و افزود: علاوه بر فضای باز ویژه گونههای خاص، قفسهای ۸۰ و ۱۰۰ متری هم در پروژه طراحی شده و حدود ۱۲ قفس ۲۰ و ۳۰ متری در پروژه اجرا شده است.
وی گفت: کارهای زیرساختی این پروژه امسال و نهایتا تا پایان تابستان تکمیل شده و باغ تحویل بهرهبردار شده تا پروژه تا پایان سال آماده حضور بازدیدکنندگان شود.
مدیرکل نظارت بر پروژههای عمرانی شهرداری قم با اشاره به پیشبینی قفسی با طراحی خاص در بالای پروژه گفت: این قفس فعلا در دستور کار پروژه نیست بخاطر اینکه شهرداری به دنبال این است که پروژه پویا و محرک باشد و فعلا کار افتتاح خواهد شد و این قفس که طراحی خاصی دارد چند سال آینده اجرا خواهد شد.
وی گفت: حدود ۳.۵ هکتار از پروژه فضای سبز است و مابقی مستحدثات و فضاهای عمومی باغ است. خدمات عمومی لازم از جمله سایبان، سکوهای نشیمن، سرویس بهداشتی، جایگاه شارژ موبایل، پارکینگ و… برای پروژه پیش بینی شده است؛ البته با توجه به محدودیت توپوگرافی محل حدود ۳۰۰ پارکینگ خودرو پیشبینی شده است.
شهر قم از فقر فضاهای تفریحی و گردشگری رنج میبرد و با وجود اقدامات گستردهای که طی سالهای اخیر در توسعه بوستانها و فضاهای سبز شهری صورت گرفته اما همچنان راهی بسیار طولانی در پیش است. گامهایی که در سالهای اخیر توسط شهرداری در راستای توسعه فضاهای تفریحی، احداث بوستانها، احداث پارکهای بازی، تامین بستر تفریحات سالم، توسعه فضاهای ورزشی و گردشگری و… انجام شده نوید این را میدهد که عقبماندگیهای شهر قم در زمینههای تفریحی و گردشگری در افق ۱۴۰۰ بسیار کمتر شده و این شهر در این زمینه به یکی از مقاصد گردشگری مردم تبدیل شود.
لینک مطلب: | http://javaneparsi.ir/News/item/21014 |