استان قم یکی از تالابی ترین استان های کشور است سطح تالاب های استان قم با داشتن شش تالاب فصلی و دائمی، چهار برابر میانگین کشوری است بازدید از تالاب های چهار فصل قم که قدیمتی به بلندای تاریخ دارند یک سفر خیال انگیز خواهد بود که خاطره آن سال ها در ذهن ها خواهد ماند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فردا،بسیاری از هموطنان تصور می کنند که قم یک استان کویری است و جاذبه های طبیعی ندارد و یا اگر بدانند که قم ۲۰ محیط بان دارد تعجب کنند و تصور داشته باشند که محیط بان ها فقط در مناطق کوهستانی جنگلی و مناطق خوش آب و هوا وجود دارد. 

اما باید گفت استان قم یکی از تالابی ترین استان های کشور است سطح تالاب های استان قم با داشتن شش تالاب فصلی و دائمی، چهار برابر میانگین کشوری است. از ویژگی تالاب‌های استان قم ماندگاری نسبی آن‌ها است. این تالاب ها با وسعت حدود 100 هزار هکتار، حدود 10 درصد از وسعت جغرافیایی استان را تشکیل می دهد، گستره‌ی آن‌ها نیز به بیش از ۲۹۰ هزار هکتار می‌رسد.

واکسیانیون گسترده در چند ماه اخیر باعث رونق گرفتن سفرهای نوروزی شده است و شهر قم به دلیل وجود بارگاه ملکوتی کریمه اهل بیت سلام الله علیه یکی از مقاصد سفرهای نوروزی است و حضور در قم در کنار زیارت حرم حضرت معصومه و مسجد مقدس جمکران فرصت خوبی برای استفاده از فضای تالاب های بی نظیر استان قم است، از بسیاری از مناطق گردشگری که در کشورهای اطراف وجود دارد نیز جذابتر خواهد بو، یک سفر خیال انگیز که خاطره آن سال ها در ذهن ها خواهد ماند.

تالاب بهشت معصومه بهشتی در دل کویر

یکی از این تالاب های زیبا که در تمام فصول سال آب دارد تالاب بهشت معصومه می باشد و از جاذبه های طبیعی قم می باشد

 تالاب بهشت معصومه قم یکی از زیباترین و بکرترین جاذبه های گردشگری در کشور است که کمتر شناخته شده است از آنجا که استان قم کریدور تالاب های شمال و جنوب است، شاهد حضور گونه های حیوانی متنوعی در تالاب بهشت معصومه است.
 
تالاب بهشت معصومه قم یکی از تالاب های زیبای استان قم و از جاذبه های طبیعی و گردشگری است که در شمال شهر قم در حدود 20 کیلومتری جنوب تالاب حوض سلطان در 3 کیلومتری حاشیه شرقی اتوبان قم تهران قرار گرفته که وسعت آن به پنچ هکتار می رسد. این تالاب علاوه بر ورود آب های سطحی فصلی، در واقع مجموعه چشمه های کویری است که آب این چشمه ها به هم می پیوندند و آبگیرهای دائمی را ایجاد می کنند. گفتنی است تالاب بهشت معصومه قم در کنار میدان نفتی البرز، نخستین میدان های نفتی کشور قرار گرفته که در فوران یکی از چاه های نفتی آن بزرگترین فوران چاه نفت در تاریخ در گینس ثبت شده است.
 
تالاب چهار فصل

بر خلاف دیگر تالاب های استان، این منطقه هر ساله به ویژه در فصل زمستان شاهد مهاجرت گونه های مختلفی از پرندگان به خصوص پرنده نکری می باشد و حسن دیگرش این است که تپه های ماهوری که در اطراف وجود دارد این اجازه را به شما می دهد که به راحتی پرنده ها را از نزدیک مشاهده کنید.
 
 گونه های گیاهی بسیاری در این تالاب به چشم می خورد از جمله فیتوپلانکتون ها و گیاهان نی، جلبک های بنتیک، بن در آب و ... . همچنین به دلیل نفت خیز بودن منطقه، آثار نفت و گودال های بزرگی در اطراف تالاب وجود دارد که حتما با دیدن آن ها حیرت زده خواهید شد.
 
تالاب مُرِه

تالاب مُرِه؛ این تالاب ۱۰ هزار هکتاری، در شمال استان قم، در کیلومتر ۵۰ جاده ی قم به گرمسار و در جنوب کوه مُره جای گرفته است. از همین‌رو، به تالاب مُره نامور است. تالاب مُره در گوشه‌ی باختری (:غربی) گستره‌ی نگاهبانی شده‌ی کویر و در دشت مسیله دیده می‌شود.

در گذشته از آن‌رو که پیرامون تالاب باتلاقی بود دسترسی به آن دشوار بود اما با ساخت جاده‌ی قم-گرمسار در پیرامون تالاب، راه رسیدن به آن آسان شده است.

آب تالاب مُره لب‌شور است و در فصل گرم به شکل دشت‌های رُسی نمایان می‌شود اما در فصل سرد، به‌ویژه هنگام راه افتادن سیلاب‌ها، پهنه‌ای آبی می‌شود. گفتنی است که اگر جریان آب در حوض تالاب مُره ادامه‌دار باشد از آن سرریز می‌کند و به‌سوی دریاچه‌ی نمک سرازیر می‌شود.

بیش از ۴۰ گونه‌ی گیاهی در تالاب مُره شناسایی شده است؛ مانند: درمنه‌ی بیابانی، سودا و اسفناج. پرنده‌های کوچ‌رو تالاب نیز ۱۵ گونه‌اند. این تالاب تا میانه‌ی بهار زیستگاه پرندگان کوچ‌رو است. تنجه، کاکایی، آبچلیک و حواصیل شماری از پرندگان تالاب مُره هستند،گفتنی است که در سال‌های دور دو گونه‌ی جانوری جبیر (:آهوی بومی) و گور ایرانی در این گستره دیده شده‌ است.

تالاب حوض سلطان

تالاب حوض سلطان؛ این تالاب در شمال شهرستان قم جای دارد. گستره‌ی آن به بیش از ۳۷ هزار هکتار می‌رسد و از پست‌ترین جاهای فلات ایران به شمار می‌رود. این گستره از دید زیست‌شناسی و دیرینه‌شناسی درخور ارزش بسیار است.
تالاب حوض سلطان رنگ سفید دارد و از کفه نمکی با حاشیه باتلاقی تشکیل شده. این تالاب از سرریز رودخانه‌های محلی و سفره‌های آب زیرزمینی تغذیه می‌کند. آب تالاب حوض سلطان بسیار شور است. این شوری از مرکز تالاب به‌سوی بیرون کاهش پیدا می‌کند. از سوی دیگر، حوزه‌ای کم‌باران شناخته می‌شود. سالانه ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلی‌متر بارش باران در این پهنه گزارش شده است.

تالاب حوض سلطان زیستگاهی مهم برای پرندگان به‌شمار می‌رود. در پیرامون آن، پرندگان کوچ‌رو زندگی می‌کنند. هوبره یکی از پرندگان کوچ‌رو پیرامون تالاب است. سارگپه، دلیجه، شاهین و کبوتر نیز در این پهنه دیده می‌شوند. پستاندارانی چون خرگوش، شغال و موش صحرایی و خزندگانی مانند بزمجه، آگاما (گونه‌ای مارمولک)، ارمیاس کویر، افعی و سوسمار برخی از حیات‌وحش تالاب‌اند. بر روی‌هم، در این گستره چهار گونه پستاندار، پنج گونه پرنده و پنج گونه خزنده شناسایی شده است. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که افزون‌بر ۲۴۰ گونه موجودات هوازی مانند جلبک‌ها، باکتری‌ها و قارچ‌ها در تالاب زیست می‌کنند.

پوشش گیاهی تالاب حوض سلطان بیش از ۴۰ گونه است. به‌ویژه این‌که شماری از آن‌ها گیاهان دارویی درخور توجهی دارند. درمنه‌ی بیابانی، اشنان، تاغ‌زرد و سیاه، سودا و اسفناج در این تالاب رویش می‌کنند

تالاب غدیر

تالاب غدیر؛ در جنوب خاوری استان قم، در فاصله‌ی ۱۰ کیلومتری غرب دریاچه‌ی نمک و دشت مسیله است. گستره‌ی آن به سه هزار هکتار می‌رسد و تالابی شور و فصلی شناخته می‌شود.

تالاب غدیر هیچ‌گونه رودخانه‌ای ندارد و سفره‌های آبی آن گستره آبِ تالاب را برآورده می‌کنند. این تالاب دو دهه خشک بود اما بارش‌های بهاری امسال آن را از خشکی رهایی بخشید دسترسی به تالاب غدیر، از آن‌رو که جاده‌ای ندارد، دشوار است

تالاب گنبد نمکی

تالاب گنبد نمکی، تالاب نیمه دائمی و فراشور با وسعت حدود ۱ هکتار در کیلومتر ۱۵ جاده قم‌ـ‌گازران و در ارتفاع کوه نمک یا همان گنبد نمکی ایجاد شده است. زمین شناسان سن گنبد نمکی را به دوره الیگومیوسن نسبت داده‌اند و لایه نمک در آن به رنگ های مختلفی مثل سفید، کرم قهوه ای، بنفش، قرمز و آبی آسمانی است.

ارزش این تالاب ساختار ویژه زمین شناختی آن است. این تالاب از سفره‌های آب زیرزمینی تغذیه می‌کند و تا کنون گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را به سمت خود جذب کرده. ثبت این تالاب به عنوان اثر طبیعی ملی در دستور کار اداره کل حفاظت محیط زیست استان قم قرار گرفته است.

مرضیه مهدیلو

انتهای پیام/170