پس از وقفه دو ماهه اجرای طرح نهضت ملی مسکن در قم به دلیل بررسی انتخاب شیوه ساخت ویلایی یا آپارتمانی، بنا به تصمیم استان این پروژه به صورت آپارتمانی ادامه خواهد یافت و روش ویلایی از دستور خارج شد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، از چندسال قبل با توقف ساخت و سازها به دلایل مختلف، قیمت مسکن و اجاره بها با سرعتی بالا چند برابر شد که شاید امید بسیاری از مردم برای خانه دار شدن به کلی از بین رفت. اما در دولت جدید با ورود جدی دولت به این مسئله بازهم امیدها زند شد و ساخت وسازها برای مسکن در کشور به راه افتاد. در استان قم هم بحث مسکن ملی مطرح و فعالیت های آغازین خود را شروع کرد.
آخرین وضعیت طرح نهضت ملی مسکن در قم
بر اساس آمار و مستندات موجود، قم یکی از استان‌های پیشرو در پالایش متقاضیان است، بگونه ای که افراد واجدالشرایط به سرعت مشخص شدند و همزمان عملیات ساخت بیش از ۴۲ هزار واحد مسکونی کلید خورده که هر کدام از این طرح ها سطحی از پیشرفت فیزیکی دارند.
 همزمان با آماده‌سازی اراضی برای احداث ۴۲ هزار واحد در قالب طرح نهضت ملی مسکن، پروژه ۵۶۰ هکتاری در جاده پردیسان_ورجان با ظرفیت بین ۳۲ تا ۳۵ واحد به عنوان یکی از مهمترین اراضی این طرح در حال خاکبرداری و اجرای فونداسیون است و همچنین پایش و نظارت مستمری بر روند آماده‌سازی آن حاکم است.
از سوی دیگر پروژه ۲۷ هکتاری در میدان علوم پردیسان نیز با ظرفیت هزار و ۷۰۰ واحد در دو فاز با ۲۶ بلوک و ۴۳ بلوک در حال احداث است و به موازات سایر پروژه ها اقدامات عمرانی آن به پیش می رود.
عملیات عمرانی و احداث مسکن در پروژه ۲۲ هکتاری پس از میدان شهید مکیان در بلوار ابوطالب هم با ظرفیت هزار و ۷۴۰ واحد در ۹۰ بلوک در حال انجام است و  پروژه ۱۷ هکتاری پس از میدان شهدای فردو در محله ۱۰ پردیسان با ظرفیت هزار و ۳۴۰ واحد در ۶۰ بلوک در حال احداث است.
اجرای طرح نهضت ملی مسکن در قم در هاله ای از ابهام
این در حالی بود که با گذشته مدتی از آغاز پروژه های ساخت مسکن به یکباره موضوع ویلایی سازی در استان مطرح شد. مسئله ای که به کل ساخت و ساز ها را به حاشیه برد و حتی تعطیل هم کرد.
از همین رو معاون مسکن و ساختمان و قائم مقام وزیر وقت در نهضت ملی مسکن نیز در سفر به شهر قم موضوع ویلایی سازی نهضت ملی مسکن در قم را پیگیر شد و حتی در جمع اهالی پردیسان قول اجرای آن را هم داد که همین امر موجب شد تا نحوه اجرای طرح نهضت ملی مسکن در قم در هاله‌ای از ابهام قرار گیرد و روند این پروژه برای تعیین تکلیف و بررسی‌های بیشتر جهت انتخاب روش ساخت به شیوه ویلایی و یا آپارتمانی مجدد مورد بررسی قرار گیرد که این زمان بیش از دو ماه به طول انجامید.



ویلایی یا آپارتمانی در قم؟
مشکلات و آسیب‌های آپارتمان‌نشینی در کنار برخی از مزایای آن و همچنین ویژگی‌های خاص خانه‌های یک طبقه و حیاط دار در کنار نگرانی‌های پیرامون توجیه فنی و امکان اجرایی آن، این روزها محل بحث و گفت‌وگوی بسیاری از مردم و همچنین کارشناسان و تصمیم گیران محلی است تا تصمیم نهایی در خصوص نحوه اجرای طرح نهضت ملی مسکن مشخص شود.
موافقان توسعه عمودی شهر و مخالفان یک طبقه سازی با تاکید بر ناسازگاری و غیرقابل تطابق بودن برخی طرح‌های یک‌طبقه‌سازی در قالب پروژه‌های انبوه‌سازی مسکن در شهرهای دیگر در استان قم، بر این باورند که اولا کشور با کمبود مسکن روبه‌رو نیست بلکه مشکل مسکن از مهاجرت بالای مردم از مناطق کم برخوردار به شهرهای بزرگ ناشی شده است و آن هم به‌صورتی که بخشی از خانه‌های شهرهای کوچک خالی از سکنه است و در کنار آن، بر این نکته نیز تاکید دارند که در حال حاضر بخش عمده‌ای از بافت شهری قم که از قضا بافت تاریخی است به‌صورت یک‌طبقه‌سازی و خانه‌های یک طبقه حیاط دار است و بهتر است انرژی و منابع محدود صرف حفظ، مرمت و نگهداری آن‌ها شود و از تخریب و آپارتمان‌سازی در این لکه‌ها جلوگیری به عمل آید.
موافقان آپارتمان‌سازی همچنین از سوداگری زمین در صورت اجرای طرح یک‌طبقه‌سازی هشدار می‌دهند و با توجه به محدودیت‌های زیرساختی آن را فاقد توجیه و قدرت اجرایی می‌دانند و از احداث تدریجی خانه های یک طبقه را نیز مقدمه‌ای بر نادیده گرفته شدن مقررات ملی ساختمان و استحکام ناایمن بناها قلمداد می‌کنند که ممکن است چند سال دیگر یک بافت نیمه مخروبه را به شهر قم تحمیل کند.
در مقابل، موافقان طرح ویلاسازی (خانه یک طبقه حیاط دار) از سازگاری آن با فرهنگ و سبک زندگی ایرانی و اسلامی به‌عنوان یکی از مزیت‌های غیرقابل‌اغماض آن یاد می‌کنند و سرعت عمل به تعهدات و تحویل به متقاضی، کاهش هزینه‌های احداث بنا و زیرساخت، امکان مردمی سازی (معماری مشارکتی)، سهولت در امکان تامین زمین و افزایش میزان رضایت اجتماعی را از مولفه های مهم توسعه افقی ذکر می‌کنند.

چالش‌های ویلایی سازی طرح نهضت ملی مسکن در قم

از همین رو بررسی‌ها حاکی از آن داشت که در روش ویلایی سازی، زمینی که می‌بایست در محدوده شهر قم وجود داشته باشد؛ برای این میزان متقاضی در طرح نهضت ملی مسکن موجود نبوده و اگر ساخت خانه‌ها به شیوه آپارتمانی ۵ طبقه انجام شود، فعلاً برای ۳۲ هزار نفر زمین تأمین می‌شود و ۴۰ هزار متقاضی دیگر فاقد زمین خواهند بود از سویی دیگر در صورت اجرای افقی طرح نهضت ملی مسکن در قم با این تعداد متقاضی، قریب به ۴ هزار هکتار زمین نیاز است که الحاق این وسعت از اراضی به محدوده شهر؛ نیازمند تصویب نهادهای بالادستی همانند شورای عالی شهرسازی و معماری ایران دارد که پروسه‌ای طولانی مدت دارد.
همچنین برخی از دستگاه‌های خدمات رسان همانند وزارت نیرو نگرانی از بابت تأمین آب برای این طرح داشتند و هزینه آماده سازی زیرساخت‌ها در روش ویلایی سازی نیز بسیار سنگین بود که به نظر می‌رسید در شرایط فعلی اقتصاد کشور، دولت برای تأمین این هزینه‌ها، منابع لازم را در اختیار نداشته باشد.
در طی این مدت موضوع ویلایی سازی و یا آپارتمان سازی در جلسات مختلفی در وزارت راه و شهرسازی و در استان قم بارها مورد بحث و بررسی قرار گرفت و پس از آغاز فعالیت مهرداد بذرپاش به عنوان وزیر راه و شهرسازی، در همان روزهای اول فعالیت وی؛ به درخواست استان قم جلسه‌ای با حضور استاندار، معاونین استاندار، مدیر کل راه و شهرسازی و نمایندگان قم تشکیل شد تا این پروژه از حالت بن بست خارج و تصمیم نهایی گرفته شود که در نهایت وزارت راه و شهرسازی موضوع تعیین تکلیف شیوه اجرای طرح نهضت ملی مسکن را به مدیریت استان تنفیض کرد.
استاندار قم نیز طی جلسه‌ای با کلیه دستگاه‌های مسئول و مسئولین استان داشت از آنان درخواست کرد تا پیشنهاد و نظرات خود در خصوص اجرای هر یک از طرح‌ها ارائه دهند که پس از دریافت نظرات کارشناسی از نهادهای مسئول، سر انجام استان به این نتیجه رسید که ساخت مسکن در طرح نهضت ملی به همان شیوه آپارتمان سازی به صورت بلوک‌های ۵ سقف روی پیلوت در منطقه ۵۶۰ هکتاری انجام شود و عملاً اجرای ویلایی سازی در شهر قم منتفی اعلام شد و فقط در شهرستان‌ها و بخش‌های قم این شیوه ساخت و ساز دنبال می‌شود.



طرح ساخت مسکن آپارتمانی و ویلایی در استان قم تصویب شد
از همین رو  ابراهیم معتمدی، معاون استاندار قم در گفتگو با خبرنگار ما  با اشاره به پیشگامی قم در آغاز عملیات اجرایی طرح نهضت ملی مسکن در سطح کشور گفت: در قم برای ساخت مسکن مقدمات الحاق زمین ۵۶۰ هکتاری پردیسان تصویب و در ادامه نیز مواردی از جمله تهیه نقشه‌های اجرایی و مذاکره و انعقاد تفاهم نامه با پیمانکاران توسط اداره کل راه و شهرسازی انجام شده است.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری قم در با اشاره به مطرح شدن ساخت مسکن ویلایی در سطوح مختلف کارشناسی و رسانه‌ها گفت: در همین راستا چندین جلسه در دولت و سایر نهادها برگزار شد و نهایتاً در هفته جاری جلسه‌ای با وزیر جدید راه و شهرسازی و معاونین ایشان، نمایندگان در مجلس و استاندار قم برگزار کردیم.
وی افزود: با توجه به اهمیت موضوعاتی همچون مسائل آمایش سرزمین مطالعات طرح جامع مسائل شهرسازی، فنی و زیربنایی و خدمات عمومی مهاجرت حاشیه نشینی و هزینه‌های تمام شده و نگهداری، مقرر گردید بررسی‌های نهایی ظرفیت‌های استان در این موارد در استان تصمیم گیری شود.
معتمدی با اشاره به برگزاری جلسه‌ای با حضور استاندار، نمایندگان مجلس، رئیس کل دادگستری، رئیس شورای اسلامی شهر قم، شهردار قم، مدیران عامل آب و گاز و برق و مدیرکل راه و شهرسازی و سایر مدیران استانی در راستای اجرای مصوبه‌ی جلسه با وزیر راه و شهرسازی گفت: در این جلسه پس ارائه گزارشات و نقطه نظرات کارشناسی و فنی دستگاه‌های مذکور مقرر شد بنیاد مسکن و راه و شهرسازی و منابع طبیعی زمین‌های ملی در محدوده‌های جاده قدیم اصفهان شمال منطقه سه شهر قم، جاده قدیم کاشان و چند منطقه دیگر را برای افراد متقاضی ساخت مسکن ویلایی شناسایی و مقدمات اجرای طرح را فراهم کنند و با توجه اینکه بیش از ۳۰ هزار نفر از متقاضیان نهضت ملی مسکن وجوه اولیه خود را پرداخت کرده اند روند ساخت و ساز قبلی در محدوده ۵۶۰ هکتاری با قوت ادامه یابد.

توافق مجموعه استان بر روش آپارتمان سازی در طرح نهضت ملی مسکن قم

همچنین در این خصوص صادقی، مدیر کل راه و شهرسازی استان قم در گفتگویی اظهار داشت: اقدامات زیرساختی در راستای عملیاتی شدن طرح نهضت ملی مسکن به مدت دو ماه در استان قم متوقف شده بود که پس از برگزاری جلسات مختلف در وزارت راه و شهرسازی مقرر شد تا استان در زمینه چگونگی روش ساخت تصمیم بگیرد.
وی ادامه داد: پس از دریافت نظرات کارشناسی دستگاه‌های مختلف، تصمیم بر آن شد تا در منطقه ۵۶۰ هکتاری بر اساس همان طرح اولیه به صورت ۵ سقف ساخت و سازها ادامه یابد.

در هر حال باید گفت که مسکن یکی از حیاتی‌ترین نیازهای بشر از ابتدای خلقت تاکنون بوده است و طبق قانون تامین آن برعهده دولت قرار دارد البته در سال های اخیر وضعیت بازار مسکن بسیار نامطلوب بوده و قیمت مسکن و اجاره بها رشد غیرمنطقی را تجربه کرد که این رشد غیر منطقی به دلایل مختلفی همچون تعطیلی ساخت ساز، عدم دریافت مالیات ازخانه های خالی، تبدیل شدن مسکن از مصرف به سرمایه اتفاق افتاد که همین مسئله موجب شده تا قدرت خرید مردم به شدت کاهش پیدا کند و خانه دار شدن برای قشر ضعیف جامعه تبدیل به رویا شود. یکی از اتفاقات مهم در کاهش قیمت مسکن در کشور، شروع ساخت و ساز است. که در این امر دولت فعلی ورود جدی داشته است و امیدواریم در این زمینه هم با سرعت بیشتری فعالیت ها انجام شود تا افرادی که امیدی به خانه دار شدن نداشتن بتوانند با امید به داشتن سقفی در آینده به زندگی خود ادامه دهند.

حسین حیدری
انتهای پیام/