امامزاده موسی مبرقع (ع) به‌عنوان سومین قطب زیارتی قم مانند ستاره‌ای در کهکشان معنوی قم، همه ساله پذیرای زائران بسیاری از شهرهای مختلف ایران و حتی کشورهای همسایه است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «قم فردا» موسی مُبَرقَع فرزند امام جواد (ع) و برادر کوچک‌تر امام هادی (ع) است. وی اهل علم بوده و روایاتی را از امام جواد (ع) نقل کرده است.
ولادت موسی مبرقع (ع) در سال ۲۱۴ هجری قمری بوده و دو سال بعد از امام هادی (ع) در مدینه متولد شده‌اند. مادر بزرگوار ایشان حضرت سمانه نام دارد، وی بانویی باتقوا بوده و لقب سیده به ایشان اعطا شده است.
امامزاده موسی مبرقع به پنج امام معصوم (ع) منصوب بوده و برادر تنی امام هادی (ع)، عموی امام حسن عسکری (ع) و نوه امام رضا (ع) است. ورود موسی مبرقع (ع) به قم بعد از به امامت رسیدن برادرشان امام هادی (ع) است. امام هادی (ع) به موسی مبرقع ماموریت می‌دهند تا به شهر قم آمده، به ترویج دین بپردازند و پاسخ‌گوی سؤالات و شبهات مردم باشند.

سفارش خاص امام جواد (ع) در مورد موسی مبرقع (ع)
از همین رو حجت‌الاسلام سید حسین حسینی قمی، استاد حوزه علمیه در گفتگو با خبرنگاران با اشاره به امامزاده موسی مبرقع اظهار داشت: محدثانی همچون امامزاده موسی مبرقع (ع) نقش بسزایی در حفظ و نشر گفتار و سیره ائمه اطهار (ع) داشته‌اند.
وی ادامه داد:  باید قدر این امامزادگان و بقاع متبرکه را بدانیم؛ همه ساله زائرانی از اقصی‌نقاط ایران و جهان، به زیارت مرقد مطهر امامزاده موسی مبرقع (ع) می‌آیند به‌خصوص شیعیان سایر کشورها به این امر مقید هستند هر چند در داخل، نسبت به این مسئله غافل هستیم.
این کارشناس دینی با بیان اینکه حضرت موسی مبرقع (ع) امامزاده‌ای جلیل‌القدر و شخصیتی بزرگوار در تاریخ تشیع به شمار می‌روند گفت: از جمله نکاتی که در مورد عظمت ایشان بیان شده این است که وقتی امام جواد (ع) به شهادت رسیدند، تنها ۲۵ سال داشتند و موسی مبرقع (ع) سن کمی داشتند، امام (ع) سفارش کردند هر وقت موسی رشد کرد و بزرگ شد، او وصی من خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: علما و مراجع تقلید نسبت به مقام شامخ حضرت موسی مبرقع (ع) ابراز ارادت متواضعانه دارند.
حجت‌الاسلام حسینی قمی بیان کرد: رهبر معظم انقلاب بارها تأکید کرده‌اند بقاع متبرکه باید قطب فرهنگی جامعه ایران باشند؛ برگزاری برنامه‌های فرهنگی و مذهبی در جوار مرقد مطهر امامزادگان، یکی از راهکارها برای تحقق این مهم به شمار می‌روند.



چرا چهل اختران می‌گویند؟
پس از گذشت چند سال از حضور این بزرگوار در قم، دخترشان و خواهرشان زینب، ام محمد و میمونه (دختران امام جواد) به قم آمدند و پس از وفات در کنار حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شدند. همچنین تعدادی از خاندان و نزدیکانشان هم به قم سفرکرده و با مرور زمان و فوت آنها پیکرهای مطهرشان در نزدیکی همین مکان به خاک سپرده شد و به همین دلیل نام این مکان به چهل اختران معروف است و در آن پیکرهای مردان و زنان و نوزادانی دیده شده است.
علاّمه نورى طبرسى درباره احوال امامزاده موسی مبرقع و همچنین ذریه‌اش، کتاب جامعى با عنوان البدر المشعشع فى احوال ذرّیّة موسى المبرقع نوشته است که شرح‌حال کامل او در آنجا آمده است. همچنین کتاب دیگرى به زبان فارسى با نام ترجمة موسى المبرقع تألیف شیخ محمّد کجورى طهرانى (م ۱۳۵۳ ق) نوشته که حجم آن بیش از کتاب سابق است.
نسل و ذریۀ امامزاده موسی مبرقع (ع)
این در حالی است که حجت‌الاسلام‌والمسلمین علیرضا صادقی واعظ، استاد حوزه علمیه قم در خصوص شخصیت امامزاده موسی مبرقع اظهار داشت: حضرت موسی مبرقع (ع) همه وجود خود از جان و مال و آبرو را برای دفاع از ولایت و امام هادی (ع) در طبق اخلاص نهاد و در نهایت به دستور ایشان مأمور به هجرت به قم شدند.
وی افزود: این امامزاده واجب‌التعظیم از راویان مورداعتماد به شمار می‌رود و بزرگان شیعه، احادیث فراوانی از ایشان نقل کرده‌اند و ایشان در سراسر عمر بابرکت خود، مطیع ولایت پدرشان امام جواد (ع) و برادرشان امام هادی (ع) بود و در این مسیر، از همه داشته‌های خود گذشت.
این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه گسترش نسل ائمه اطهار (ع) در قم و ایران از دیگر برکات وجود امامزاده موسی مبرقع (ع) بوده است گفت: سادات رضوی، نقوی، تقوی و برقعی همه از نسل ایشان هستند که نه‌تنها در قم و ایران، بلکه در پاکستان و هندوستان هم گسترش یافتند.

دلیل لقب مبرقع چیست؟
موسی مبرقع (ع) همچون حضرت یوسف (ع) دارای چهره زیبایی بودند تا جایی که در هنگام عبور از بازار مردم دست از کسب‌وکار خود برداشته و به ایشان خیره می‌شدند به همین دلیل، برقع (روی‌بند) به‌صورت انداختند تا مبادا باعث گناه فردی شده و این از تقوای ایشان نشئت می‌گیرد و به موسی مبرقع (ع) معروف شدند.
از همین رو حجت‌الاسلام ملکیان، کارشناس مذهبی در گفتگویی کوتاه با خبرنگار ما با اشاره به دلیل لقب مبرقع، گفت: موسی مبرقع چهره‌ای زیبا داشتند تا آنجا که بنا به تعابیری از ایشان، به یوسف آل محمد یاد می‌شود؛ لذا ازاین‌رو صورت خود را با برقع می‌پوشاندند و به همین دلیل به مبرقع شهرت یافتند.

از طرفی حجت‌الاسلام شیری، پژوهشگر حوزه امامزادگان با تأکید بر اینکه حضرت موسی مبرقع قم را نورانی کرد و علوم اهل‌بیت (ع)  را به این شهر آورد، گفت: حضرت موسی مبرقع چهره درخشان اهل‌بیت (ع) بود، بنابراین هرچه برای معرفی ایشان تلاش کنیم باز هم کم است.
وی درباره لقب حضرت موسی بن محمد الجواد (ع) یعنی «مبرقع» گفت: برقع به معنای نقاب است و به دلیل اینکه همیشه نقاب بر صورت می‌زد به ایشان لقب مبرقع داده بودند؛ برای نقاب زدن ایشان هم دو نقل آمده است؛ برخی می‌گویند به این دلیل که شناخته نشود و از خطر دشمنان در امان باشد، برخی دیگر هم می‌گویند که ایشان به دلیل زیبایی چهره نقاب می‌زد.



همان‌طور که اشاره شد امامزاده موسی مبرقع (ع) فرزند بلافصل امام جواد (ع) که همواره مورد تکریم و احترام بوده و امروزه، زائرانی از شهرهای مختلف ایران و اقصی‌نقاط جهان، به زیارت مضجع شریف ایشان مشرف می‌شوند به همین دلیل در سالروز میلاد یا شهادت امام جواد (ع)، در این بقعه متبرکه مراسم ویژه‌ای تدارک دیده می‌شود و هزاران نفر در آن شرکت می‌کنند.
حضرت موسی بن محمد الجواد (ع) یعنی «موسی مبرقع» چشمه‌ای از علوم کوثر فاطمی بود که تفسیر قرآن و احادیث را به طور مستقیم از امام معصوم معدن علم الهی نقل می‌کرد.
حضرت در نزد علما و بزرگان شیعه و مراجع تقلید به‌عنوان یک امامزاده عظیم الشان که دارای فضائل و مکارم بودند جایگاه خاصی داشتند؛ به‌طوری‌که آیت‌الله بهجت می‌فرمودند: اگر کسی خدمتی به موسی مبرقع (ع) کند مورد عنایت اهل‌بیت به‌ویژه امام جواد (ع) و امام رضا (ع) قرار می‌گیرد.
آیت‌الله بهجت در مورد توسل می‌فرمودند زیاد به زیارت امامزاده‌ها بروید؛ چون هر کدام از آنها مانند میوه‌هایی هستند که هر کدام ویتامین خاصی دارند. خواص و آثاری دارند. یکی از اولیا الهی نقل می‌کند شبی در عالم رؤیا امام رضا (ع) را دیدم. ایشان از مردم گلایه کردند و فرمودند به مردم بگویید چرا به زیارت نواده من موسی مبرقع (ع) نمی‌روند. این نشان‌دهنده جایگاه والای ایشان حتی پس از رحلت یا شهادتشان در نزد اهل‌بیت (ع) است.

امامزاده موسی مبرقع (ع) باید به نسل امروزوفردا شناسانده شوند
از همین رو حجت‌الاسلام‌والمسلمین عباس اسکندری، مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان قم با بیان اینکه سازمان اوقاف و امور خیریه هم نسبت به برگزاری مراسم گرامیداشت امامزاده موسی مبرقع (ع) اهتمام ویژه‌ای داشته است گفت: این امامزاده واجب‌التعظیم، فرزند بلافصل امام جواد (ع) و برادر تنی امام هادی (ع) بوده‌اند که امیدواریم با برگزاری مراسم‌های مختلف موجب شناخت بیشتر ایشان نزد نسل امروزوفردا شود.
وی خاطرنشان کرد: حضرت موسی مبرقع (ع) شخصیتی بزرگ در تاریخ تشیع هستند که باید ابعاد مختلف وجودی ایشان را به نسل امروزوفردا بشناسانیم.

مقام والای معنوی این امامزاده‌ای که فرزند بلافصل جوادالائمه (ع) است و در بیت امامت پرورش‌یافته؛ موجب شده تا حرم ایشان بعد از حرم بانوی کرامت و مسجد مقدس جمکران به قطب زیارتی دیگری در شهر مقدس قم مبدل شود و زائرانی که در شهر قم حضور می‌یابند به‌خصوص زائرانی از کشورهای مختلف از جمله هند، پاکستان و عراق، به حرم این امامزاده نیز مشرف شوند و ایشان را زیارت کنند.
همین مسئله می‌طلبد که مسئولین استان و متولیان این اماکن مذهبی در خصوص فراهم‌کردن امکانات برای حضور بیشتر و بهتر زائران برنامه‌ریزی‌های لازم را داشته باشند.

طرح جامع حرم امامزاده موسی مبرقع (ع) با همراهی همه دستگاه‌ها اجرایی می‌شود
مقیمی، معاون اجتماعی، فرهنگی و زیارت استاندار قم در گفتگو با خبرنگاران به اقدامات عمرانی در مجموعه بقعه متبرکه امامزاده موسی مبرقع (ع) اشاره و ابراز کرد: اداره کل راه و شهرسازی، شهرداری، اوقاف، استانداری، هیأت مدیره بقعه متبرکه و همه دست‌اندرکاران در تلاش هستند تا هر چه زودتر این فضای قدسی به جایگاه اصلی خود برسد.
وی ادامه داد: با همراهی همه دستگاه‌های دولتی، به زودی شاهد اجرای طرح جامع بهسازی حرم مطهر امامزاده موسی مبرقع (ع) خواهیم بود تا شهروندان، مجاورین و زائران دیگر شهرها و کشورها در محیطی مناسب به زیارت بپردازند. مقیمی با اشاره به طرح اصلاح سنگ مزار امامزاده موسی مبرقع (ع) با اعتباری 10 میلیارد ریالی از محل کمک‌های خیرین گفت: همه هنرمندان، مهندسان و اعضای هیأت امنا که در این زمینه دخیل بوده‌اند، با نیت خیر وارد میدان شدند و دست به دست هم دادند تا این طرح به سرانجام برسد.
معاون اجتماعی، فرهنگی و زیارت استاندار قم خاطرنشان کرد: اثری فاخر و ماندگار به عنوان سنگ مزار جدید امامزاده موسی مبرقع (ع) ساخته شده که تا سال‌ها باقی خواهند ماند



طرح‌های گردشگری زیارت با محوریت حرم موسی مبرقع (ع) توسعه یابد
همچنین آیت‌الله جواد فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) با بیان اینکه مهم‌ترین حبل به خدا و بشر، پیامبر (ص) و اولاد او هستند گفت: ریسمانی محکم‌تر و طریقی دقیق‌تر از این بزرگواران برای رسیدن به خداوند نداریم.
وی ادامه داد: بحث زیارت و آثار آن بسیار گسترده است و باید درباره آن کارهای تبلیغی و ترویجی بیشتری صورت بگیرد.
فاضل لنکرانی با بیان اینکه دو شخصیت بزرگ یعنی حضرت معصومه (س) و حضرت موسی مبرقع (ع) فرزندان بلافصل امام کاظم (ع) و امام جواد (ع) در قم مدفون هستند گفت: روایات مربوط به قم فراوان هستند و نشان می‌دهند اهل‌بیت (ع) این شهر را حرم خود قرار داده‌اند و نسبت به قم و عالمان و اهل قم توجه ویژه‌ای داشته‌اند.
این استاد حوزه علمیه تصریح کرد: نقل است که دانشمندان مستقر در دستگاه عباسیان، سؤالات علمی خود را از موسی مبرقع (ع) می‌پرسیدند و روایات بسیاری به ما رسیده که این امامزاده واجب‌التعظیم، در سلسله راویان آنهاست.
وی با بیان اینکه سادات برقعی، رضوی، نقوی، تقوی و برخی دیگر از رضایی‌ها از نسل امامزاده موسی مبرقع (ع) هستند گفت: در هند و پاکستان، سادات فراوانی هستند که امروز جزو زائران اصلی این امامزاده به شمار می‌روند و سالانه هزاران نفر از این کشورها به ایران و قم سفر می‌کنند تا این بقعه را زیارت کنند.
فاضل لنکرانی با تأکید بر اجرای پروژه‌های گردشگری زیارت برای میزبانی شایسته از این زائران خاطرنشان کرد: افتخار ما مردم قم است که میزبان امامزادگان بزرگی همچون حضرت معصومه (س) و حضرت موسی مبرقع (ع) هستیم.

احداث پارکینگ در آستان حضرت موسی مبرقع (ع) قم
از طرفی روح‌الله امراللهی در گفت‌وگویی، اظهار کرد: عملیات اجرایی پروژه پارکینگ چهل اختران توسط شهرداری قم از سال گذشته آغاز شده است و به‌زودی تکمیل خواهد شد.
وی افزود: در این پروژه اعتباری بالغ‌بر ۴۲ میلیارد تومان صرف تملک و احداث پارکینگ در آستان حضرت موسی مبرقع (ع) شده است.

درهرحال امروز باید مسئولین و متولیان استان قم، امامزاده موسی مبرقع را به‌عنوان سومین قطب زیارتی استان که پذیرای زائران بسیاری در سال است با برنامه‌ریزی دقیق به آن فضای واقعی و در شأن برسانند.

گزارش از حسین حیدری
انتهای پیام/160