باید رفتار ائمه معصومین در طول عمر آن‌ها را شناخت که یکی از این ابعاد مهم جهت‌گیری‌های سیاسی ائمه است که می‌تواند الگویی برای مسئولان امروز کشور باشد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «قم فردا» آشـنایی با زندگی ائمه اطهار نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای در حیات امت اسلامی دارد و آگاهی از زندگی و سیره ائمه می‌تواند منشأ تـحولاتی عـظیم در زندگی امت اسلامی شـود.
یکی از بارزترین ابعاد امامت، بحث رهبری سیاسی ـ اجتماعی امامان است. شـناخت رفتار سیاسی‌اجتماعی و روش‌های گوناگونی که ائمه در شرایط مختلف زمانی و مکانی به کار گرفته‌اند، حاوی نکات بسیار گران‌بها برای شیعیان است و تکلیف آن‌ها را در شرایط گوناگون مشخص می‌کند.
هنگام بحث از رفتار سیاسی ـ اجتماعی ائمـه بـاید تـوجـه داشـت کـه زنـدگی معصـومان همواره با جهت‌گیری‌های سیاسی همراه بـوده و نـوع نـگاه آن‌ها به سیاست، نگاهی الهی اسـت که با خدعه، فریب و تزویر پیوندی ندارد. درواقع سیاست و حکومت در دیدگاه اهل‌بیت هـمان ادامـۀ جریـان هدایت بشریت به‌سوی خیر، فضیلت و سعادت محسوب می‌شود و بـدیهی اسـت پیـروی از طـریق اهل‌بیت که «ساسة العباد» (زیارت جامعـه کبیـره ) و «شـجره النبوه و محط الرساله و مختلف الملائکه ومعادن العـلم و ینـابیع الحکم» (نهج‌البلاغه /خطبهٔ ۱۰۹) خوانده‌شده، تنهـا راه نجات و رستگاری بشریت است.
اما همان‌طور که گفته‌شده باید رفتار ائمه معصومین در طول عمر آن‌ها را شناخت که یکی از این ابعاد مهم  جهت‌گیری‌های سیاسی ائمه است.

مرزبندی شفاف با دشمنان اسلام در سیره امام رضا (ع)
از همین رو آیت‌الله عباس کعبی در گفتگو باخبرنگار ما با اشاره به ابعاد زندگی امام رضا (ع) ، اظهار داشت: زندگی امام رضا(ع) در عرصه سیاسی، حکومتی و نیز در عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی، تبلیغی و در عرصه تلاش برای مقابله با فتنه و حفظ اسلام و مکتب اهل‌بیت(ع) و مقابله با توطئه‌های داخلی و بین‌المللی درس‌آموز است.
وی ادامه داد: در عرصه سیاسی امام رضا(ع) در آن سال‌های آخر امامت که مجبور به ولایتعهدی مأمون شد از فرصت حکومت مأمون برای گسترش مکتب اهل‌بیت(ع) در پایه گفتگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها موفق بود به خلاف این‌که بعضی‌ها می‌گویند امام رضا(ع) مذاکره کرد درحالی‌که ایشان با سران، ادیان و فرقه‌ها مناظره کرد نه مذاکره؛  مناظره یعنی گفتگوی علمی برای اثبات حقانیت اسلام و این غیر از مذاکره دیپلماسی است.
عضو خبرگان رهبری افزود: در عرصه مقابله با دشمن، امام رضا(ع) بر مرزبندی شفاف با دشمنان اسلام و مکتب اهل‌بیت(ع) تأکید داشت و می‌فرماید که چه‌بسا فتنه بعضی از به‌ظاهر پیروان مکتب شیعه بر مذهب و مکتب اسلام و مذهب اهل‌بیت(ع) از فتنه دجال آخرالزمان هم شدیدتر باشد.
وی در ادامه خاطرنشان شد: اگر مرزبندی با دشمن از بین برود حق و باطل با هم آمیخته می‌شود و مؤمن از منافق شناخته نمی‌شود و این سبب فتنه می‌شود.

عدم سازش با دشمن یکی از سیره های عملی امام رضا(ع)
همچنین در این خصوص آیت‌الله سید احمد حسینی خراسانی در گفتگو با خبرنگار ما ضمن تسلیت سالگرد شهادت امام رضا(ع) اظهار داشت: ایشان از سال 200 هجری به مدت سه سال درمرو سابق( مشهد کنونی) اقامت داشتند و با حضور خودشان مرو را کانون بزرگ و مهم خبری و حوادث علمی و فرهنگی قراردادند.
وی ادامه داد: در مدت‌زمان حضور ایشان بود که کنگره عظیمی با حمایت مأمون خلیفه عباسی صورت گرفت و چهره‌های تراز اول علمی و فرهنگی آن روزگار درمرو حضور پیدا کردند.
عضو خبرگان بابیان این‌که امام رضا(ع) هیچ‌گاه با دشمنان سازش نکردند، تصریح کرد: متأسفانه عده‌ای کوتاه آمدن ، سازش کردن و موضوعاتی از این قبیل را به امام رضا(ع) نسبت می‌دهند درحالی‌که کاملاً خطا و اشتباه است چراکه ایشان در آن شرایط سخت و دشوار سیاسی و اجتماعی شرایط را قدرتمندانه و حکیمانه مدیریت کردند.
وی ادامه داد: ایشان با درایت و هوشمندی خودشان مأمون سیاست‌باز و دغل‌کار را در مشت گرفتند و درواقع  مصلحت جامعه اسلامی را در نظر گرفتند.

امام رضا (ع) با درایت کامل کوچک‌ترین امتیازی به مأمون نداد
از طرفی آیت‌الله سید هاشم بطحائی در گفتگو با خبرنگار ما ، ضمن اشاره به مسئله فوق اظهار داشت: مأمون عباسی تمامی عالمان زمان خود را بایکوت می‌کرد و با امام رضا (ع) هم با تزویر و دو رویی تمام برخورد می‌کرد به‌طوری‌که به ایشان گفت که امکان ندارد دو حاکم و خلیفه یکی در مدینه و دیگری در مرو باشد و به همین بهانه این امام بزرگوار را به مرو (مشهد کنونی) کشاند.
وی بابیان این‌که امام رضا (ع) با درایت کامل کوچک‌ترین امتیازی به مأمون نداد، ابراز داشت: حتی توطئه‌های زیادی کرد تا به جایگاه ایشان ضربه بزند اما هیچ‌گاه نتوانست در این کار موفق شود.
عضو خبرگان رهبری با رد برخی اظهارنظرها در مورد مصالحه امام هشتم با مأمون، گفت: حاکم عباسی اصرار که امام رضا (ع) عنوان ولیعهدی را قبول کند اما ایشان زیر بار نرفت و حتی برای این کار شایعه‌سازی کرد و درنهایت به تهدید متوسل شد. درنهایت امام رضا (ع) ولیعهدی را با این شرط که هیچ کاری به حکومت نداشته باشد، پذیرفت.

بررسی سیره سیاسی امام رضا (ع) بر این مبنا صورت می‌گیرد که سیره سیاسی ائمه واقعیت‌هایی صرفاً تاریخی نیست، بلکه حاوی پندها و اصول ارزشمندی برای پیروان ایشان است که می‌توانند در امورات جاری و دیپلماسی سیاسی خود الگو قرار دهند.

انتهای خبر /160