معلولین هم عضوی از این جامعه هستند و حق دارند تا باعدالت از امکانات رفاهی، فرهنگی و اجتماعی در جامعه برخوردار باشند؛ اما عدم مناسبسازی شهر و ادارات و عدم ارائه خدمات مناسب مانع از این موضوع شده است.
به گزارشپایگاه خبری تحلیلی «قم فردا» محیطهای شهری، فضای زندگی روزمره هر شهروندی است و باید توانایی پذیرش تمام افراد و تأمین خدمات رفاهی مربوط به آنها را داشته باشد امروزه فراهم نبودن زیرساختهای لازم برای افراد معلول و کمتوان جسمی و حرکتی، دسترسی آنان به امکانات شهری را با مشکل مواجه کرده است.
وجود بیش از ۸ هزار معلول در شهر قم
از همین رو به گفته سید صادق میرهای، مدیرکل بهزیستی استان قم در این استان ۸ هزار فرد معلول زندگی میکنند که ۲۵۰۰ نفر به مراقبت ویژه نیاز دارند و توسط خانوادهها مراقبت میشوند.
وی با اشاره به اینکه حقوق اجتماعی افراد کمتوان در جامعه باید حفظ شود میگوید: معلولان باید بتوانند از شغل، مسکن و شرایط مناسب برای حضور اجتماعی برخوردار شوند و همچون دیگر اعضای جامعه زندگی مناسبی داشته باشند.
مدیرکل بهزیستی استان قم با اشاره به اینکه در این استان ۶ هزار معلول به خدمات مالی دولت متصل شدهاند، عنوان میکند: یکی از نکات مهم این است که شرایطی فراهم شود تا این افراد بتوانند امور شخصی خود را پیش ببرند و بدون نیاز به دیگران در سطح شهر تردد کنند.
افراد نابینا و کمبینا یکی از گروههای معلولان در جامعه هستند که اگر ساختار شهری، امکانات شهروندی و شرایط فرهنگی برای حضورشان مناسب باشد، میتوانند بدون دغدغه به زندگی اجتماعی خود ادامه دهند.
نابسامان بودن فضاهای شهری و عدم انطباق آنها با نیازها و خواستههای این افراد سبب منزوی شدن آنها شده است، ازاینرو ساماندهی و مناسبسازی دوباره این فضاها در واقع بازگرداندن این افراد به زندگی اجتماعی و فعالیت دوباره است.
شبکه معابر سواره و پیاده از جمله مواردی است که با مناسبسازی آنها و قرار دادن تجهیزات و وسایل لازم میتوان بسیاری از مشکلات و موانع حرکتی معلولان و کمتوانان جسمی و حرکتی را مرتفع کرد از طرفی هم آسان شدن حضور این افراد در ادارات هم یکی از دغدغههای اصلی آنها هست که باید این مسئله هم در ادارات در نظر گرفته شود.
عدم مناسبسازی مبلمان شهری برای تردد معلولان
این در حالی است که دراینخصوص مجید شکوری، مدیر انجمن ضایعه نخاعی استان قم در گفتگو با خبرنگار ما گفت: مشکل عدیده جامعه معلولان عدم حضور در جامعه است و علت اصلی آن عدم مناسبسازی مبلمان شهری برای تردد معلولان است، اگر معلول بتواند در فضای بیرون از خانه بهراحتی حضور پیدا کند هیچگاه منزوی نخواهد شد.
وی ادامه داد: برای مناسبسازی کارهایی انجامشده است که در آینده شهری بدون مانع داشته باشیم، اما هنوز رفتوآمد برای معلولان سخت است، مناسبسازی شهر برای تردد معلولان مسئله مهمی است که باید تبدیل به فرهنگ شود وقتی معلول به بیرون از خانه بیایید نیازی به بستههای کمکی نخواهد داشت؛ زیرا خودش نیازهای خود و خانواده را تأمین میکند.
این معلول بیان کرد: ۱۵ سال است ستاد مناسبسازی فضای شهری در قم تشکیلشده است؛ اما خروجی آن راضیکننده نیست و نیاز دارد بیشتر از این پیشرفت کند. مسئولان یک روز خود را جای معلولان بگذارند و در شهر تردد کنند تا متوجه شوند چه مشکلاتی وجود دارد معلولان از وضعیت مناسبسازی قم راضی نیستند.
باوجوداینکه قانون مناسبسازی معابر برای معلولان از پشتوانه قانونی قدرتمندی برخوردار است؛ اما در مرحله اجرا دچار مشکل است و بهدرستی به آن پرداخته نمیشود. از همین رو باید مهندسان طراح و ناظر باید به مناسبسازی دقت کافی داشته باشند و از این مسئله مهم بهراحتی عبور نکنند. فاصله وضعیت شهر قم برای معلولان با استانداردهای جهانی
از همین رو نرجس نیازمند، رئیس کمیسیون بانوان و خانواده شورای اسلامی شهر قم حفظ حقوق افراد کمتوان در جامعه را از مهمترین رسالتهای مدیریت شهری میداند و در این زمینه به اهمیت مناسبسازی معابر شهری اشاره میکند.
به گفته وی، شهرداری قم سال گذشته بودجه مناسبی برای مناسبسازی معابر برای افراد نابینا اختصاص داده است، اما هنوز فاصله زیادی با استانداردهای جهانی در مناسبسازی فضاهای شهری داریم.
رئیس کمیسیون زنان و خانواده شورای اسلامی شهر قم عنوان میکند: تردد در بعضی معابر نه تنها برای افراد دارای معلولیت بلکه حتی برای افراد سالم نیز دشوار است که امیدواریم با برنامهریزی دقیق و میانمدت از سوی مجموعه خدمات شهری و معاونت عمرانی شهرداری قم، شاهد بهبود شرایط در این زمینه باشیم.
ضرورت مناسبسازی فضای شهر قم برای تردد معلولان
همچنین روحالله امراللهی رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر قم در گفتگو با خبرنگار ما، اظهار داشت: بحث مجموعه مناسبسازی در فضاهای پیادهرو، بوستانها، فضاهای عمومی شهر و مجموعه راهها به شکلی پیشبینی شود که امکان تردد نابینایان و دیگر معلولان جسمی روانتر شود.
وی ادامه داد: اکثر خیابانهای اصلی قم پیادهروسازی شده است و در داخل پیادهروها هم مسیر ویژه برجسته در نظر گرفته شده تا شهروندان نابینا بتوانند از این مسیرها برای تردد آسانتر استفاده کنند.
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر قم بیان داشت: در حد واسط بین دو پیادهرو در محل برخورد و اتصال یک کوچه به یک خیابان هم پیشبینی که شده سنگفرش و آرامسازی میشود که هم خودروهایی که میخواهند وارد خیابان اصلی شوند و بالعکس سرعت خود را کاهش دهند هم شهروندان معلول و نابینا بتواند از آن فضا به آرامی عبور کند و با برجسته بودن آن فضا وضعیت برایش مشخص باشد.
عضو شورای اسلامی شهر قم عنوان داشت: در مقایسه با دیگر کلانشهرهای کشور وضعیت محیط شهری قم برای تردد نابینایان در حد میانگین قرار دارد و هنوز نیاز به کارهای بیشتری است.
شهرداری قم طی سالهای گذشته با اجرای نهضت بهسازی پیادهروهای شهری بهویژه در هسته مرکزی شهر، توانسته است گامهایی را در مسیر بهبود وضعیت محیط شهری برای حضور افراد کمتوان بردارد. از طرفی خرید اتوبوسهای شهری که مناسب تردد معلولان و افراد کمتوان باشد در سالهای گذشته در دستور کار قرارگرفته است و تمام اتوبوسهای شهری جدید با این نگاه خریداری میشود. مکانیزهسازی ۲۰ پل عابر پیاده از دیگر اقدامات شهری برای مناسبسازی فضای شهر است که در بودجه سال جاری پیشبینی شده و توسط معاونت فنی و عمرانی در دست اجرا است. رشد بودجه شهرداری قم در حیطه مناسبسازی
این در حالی است که مجید متینفر، معاون شهرسازی و معماری شهرداری قم میگوید: در حال حاضر ۸۰ درصد معابر شهر قم برای حضور افراد کمتوان مناسبسازی شده است، این کار بر مبنای اولویتبندی مسئله بر اساس حضور افراد کمتوان در نقشه شهر انجام میشود، بهنحویکه محل زندگی معلولان در نقشه شهر نشانهگذاری شده است و هرکجا تراکم این حضور بیشتر باشد، مسائل مرتبط با مناسبسازی جدیتر پیگیری میشود.
به گفته وی، بهمنظور تسهیل در رفتوآمد روشندلان و معلولان جسمی حرکتی، کودکان، زنان باردار و افراد کهنسال یکی از مهمترین اقدامات که در شهرداری قم انجامشده، تهیه و پیگیری فرایند اختصاص اعتبار به مناسبسازی در سازمانها و مناطق هشتگانه شهرداری است.
معلولان مانند سایر افراد حق دارند که به راحتی در فضاهای شهری به ویژه معابر و پیاده روها تردد کنند و در این رابطه با مشکل و مانعی مواجه نباشند. رعایت نکردن قوانین مناسبسازی و رفع موانع معماری در سطح شهر مشکلات عدیدهای برای افراد معلول، جانباز، افراد کمتوان، سالمندان و ... ایجاد کرده است که میطلبد مدیریت شهری در این زمینه ورود جدیتر داشته باشد تا برخی مشکلات این قشر از جامعه هم حل و آنها بتوانند راحتتر در جامعه تردد و نیازهای خود را رفع کنند.