بازخوانی آغاز عملیات بیت‌المقدس؛
عملیاتی که نقشه جنگ را تغییر داد
در دهم اردیبهشت ۱۳۶۱، عملیات بیت‌المقدس با هدف آزادسازی خرمشهر آغاز شد؛ عملیاتی گسترده و سرنوشت‌ساز که توازن قوا در جنگ تحمیلی را به سود ایران تغییر داد.
عملیات بیت‌المقدس که به مدت ۲۵ روز به‌طول انجامید، از مهم‌ترین نبردهای سرنوشت‌ساز در جنگ تحمیلی هشت‌ساله ایران و عراق به‌شمار می‌رود. این عملیات با مشارکت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ارتش جمهوری اسلامی ایران و بسیجیان داوطلب انجام شد و نهایتاً در سوم خرداد ۱۳۶۱ با آزادسازی خرمشهر به‌پایان رسید. خرمشهری که پس از ۵۷۶ روز اشغال، دوباره در آغوش میهن بازگشت و نام آن برای همیشه با واژه «مقاومت» گره خورد.
زمینه‌های آغاز عملیات
پس از پیروزی در عملیات فتح‌المبین، که در فروردین ۱۳۶۱ به انجام رسید و منجر به آزادسازی بخش وسیعی از مناطق اشغالی غرب شوش و دزفول شد، فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی ایران به این جمع‌بندی رسیدند که زمان مناسبی برای اجرای یک عملیات بزرگ دیگر به‌منظور عقب راندن دشمن از خاک میهن فراهم آمده است.
هدف اصلی عملیات بیت‌المقدس، آزادسازی خرمشهر و تثبیت موقعیت ایران در منطقه جنوب غربی کشور بود؛ با توجه به اهمیت راهبردی خرمشهر از نظر نظامی، اقتصادی و سیاسی، آزادسازی این شهر می‌توانست موازنه جنگ را به‌طور اساسی به نفع ایران تغییر دهد.
مراحل اجرای عملیات
عملیات بیت‌المقدس در چهار مرحله اجرا شد:
مرحله اول: در شب دهم اردیبهشت ۱۳۶۱ آغاز شد و رزمندگان اسلام موفق شدند مناطق حساسی همچون جاده اهواز - خرمشهر را از اشغال دشمن خارج کنند.
مرحله دوم و سوم: در روزهای میانی اردیبهشت اجرا شد و طی آن بخش‌های گسترده‌ای از غرب رودخانه کارون و شمال خرمشهر آزاد شد.
مرحله چهارم: در تاریخ سوم خرداد ۱۳۶۱، نیروهای ایرانی موفق شدند پس از نبردی سنگین و با دادن شهدای فراوان، شهر خرمشهر را از چنگال دشمن آزاد کنند.
پیامدهای سیاسی و نظامی
آزادسازی خرمشهر، تنها یک پیروزی نظامی نبود؛ بلکه پیامدهای ژئوپلیتیکی گسترده‌ای به‌دنبال داشت؛ این پیروزی عظیم نه‌تنها باعث بالا رفتن روحیه ملت ایران و جبهه‌های جنگ شد، بلکه نگاه جهانیان به توان نظامی و مردمی ایران را نیز تغییر داد. رژیم بعث عراق که تا پیش از آن در تلاش برای تحمیل شرایط صلح از موضع قدرت بود، پس از این شکست سنگین، برای نخستین بار به پذیرش قطعنامه و آتش‌بس تمایل نشان داد.
از سوی دیگر، عملیات بیت‌المقدس باعث تعمیق انسجام ملی در داخل کشور و تحکیم وحدت بین نیروهای سپاه، ارتش و بسیج شد. هماهنگی بی‌نظیر این سه نیروی مهم، الگویی از اتحاد و همبستگی را در ساختار نظامی کشور به نمایش گذاشت.
خرمشهر، نماد مقاومت
خرمشهر در دوران اشغال، شاهد شدیدترین مقاومت‌ها توسط مردم و مدافعان محلی بود؛ سقوط این شهر در ابتدای جنگ، اگرچه ضربه‌ای تلخ برای ملت ایران بود، اما تبدیل به نمادی از مظلومیت و مقاومت شد. آزادسازی خرمشهر نیز نماد پیروزی اراده ملت بر ماشین جنگی مدرن دشمن تلقی شد. جمله تاریخی حضرت امام خمینی (ره) که فرمودند: «خرمشهر را خدا آزاد کرد» هنوز در اذهان باقی مانده و بیان‌گر معنویت و نقش ایمان در این پیروزی بود.
عملیات بیت‌المقدس و آزادسازی خرمشهر، نقطه‌عطفی در تاریخ جنگ تحمیلی و نمادی از قدرت ایمان، شجاعت و همبستگی ملت ایران است. بزرگداشت این روز، فرصتی برای مرور تاریخ و بازخوانی رشادت‌هایی است که امنیت امروز ایران مرهون آن‌هاست.
منع: راه دانا
انتهای خبر /
نظرات شما