اما و اگرها در مسیر ثبت جهانی اورامانات

در ایامی که اقتصاد کشور زیر تحریم و فشار بیگانگان در حال پوست اندازی و مقاومت است و در ماه هایی که تورم و مشکلات معیشتی، خانواده ها را تحت فشار شدید قرار داده و تهاجم ویروس کرونا، جان و مال مردم را نشانه رفته است به طوری که ۱۲۷ کشور جهان مرز‌های خود را بستند و ۶۷ میلیون سفر به ارزش ۸۰ میلیارد دلار از بین رفت، خبر ثبت جهانی اورامانات می تواند خبری باشد که روح و جان مردم منطقه کورد را جلا ببخشد.

هر چند گردشگری در اورامانات در بوم گردی و اکوتوریسم خلاصه شده است، اما با نیم نگاهی به پیشینه چندسال اخیر می توان به افق آن امیدوار بود. افقی که قرار بود پارسال با ثبت جهانی اورامانات دو استان کرمانشاه و کردستان را متحول کند اما کرونا آن را به تاخیر انداخت.

هورامان یا اورامان نام منطقه‌ای تاریخی با بافت پلکانی و آداب و رسوم بسیار خاص است که شامل بخش‌هایی از شهرستان‌های سروآباد، سنندج و کامیاران استان کردستان و شهرستان‌های پاوه، جوانرود، نودشه و نوسود استان کرمانشاه می‌شود.

اورامانات بخش زیادی از روند جهانی شدن خود را طی کرده است که البته این به معنای قطعی شدن کار نیست و هنوز بخش‌های دیگری را نیز باید برای دست یابی به این مهم سپری کند.

ثبت جهانی این منطقه در راستای اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در برخوردار کردن منطقه اورامانات انجام می‌شود.

از جمله مزایای ثبت جهانی اورامانات را جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها، ایجاد و توسعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی و خانه مسافرها در اکثر روستاها، ایجاد و توسعه بازارچه‌ها و کارگاه‌های صنایع‌دستی در منطقه و فراهم‌کردن بستر مناسب برای تثبیت شغل و حق انتفاع به مردم و روستاییان منطقه با برند شدن اورامانات و معرفی آن به جهان و جذب گردشگران به منطقه است.

 پرونده ثبت جهانی از اسفندماه پارسال به یونسکو ارسال شده و قرار بر این بود که در فصل تابستان جاری ناظران بین‌المللی جهت اعلام آخرین نظرات خود، از این منطقه بازدید کنند.

۲۴ اثر در ایران ثبت جهانی شده است

قادری مدیرکل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمانشاه؛ گفت: ۲۴ اثر در کشور ثبت جهانی شده و هر تعداد آثار ثبت جهانی شده در استان بیشتر باشد علاوه بر بعد میراث فرهنگی، جذب گردشگر و رونق اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی هم بیشتر است.

او گفت: یکی از آثار بسیار مهم ما که ویژگی تاریخی دارد منطقه اورامانات است. دارای بافت تاریخی در دل کوه‌های صعب العبور و دارای روستا‌های پله کانی است و تعامل این مردم با طبیعت و معماری به عنوان یک میراث از گذشته تا امروز حفظ شده است و ما به دنبال این هستیم که این تعامل مردم با طبیعت و آداب و رسوم آن‌ها و بافت‌های تاریخی را به عنوان یک میراث فرهنگی عرضه کنیم.

قادری افزود: ۱۲ روستا در استان کرمانشاه دارای ارزش ثبت جهانی شدن است که بافت آن‌ها دارای ارزش تاریخی است و سایر مناطق اورامانات شامل حریم منظر فرهنگی می‌شود.

او افزود: با ثبت جهانی این اثر یکی از بزرگترین پرونده‌های میراث بشری ثبت جهانی می‌شود، چون منطقه وسیعی را با تراکم جمعیتی بالا تحت پوشش خود قرار می‌دهد و کاری مشترک بین دو استان کرمانشاه و کردستان است و در آینده می‌تواند کار مشترک دو کشور ایران و عراق باشد.

قادری ادامه داد: یونسکو به منطقه اورامانات ارزیاب اعزام می‌کند تا به مدت ۱۰ روز ارزیابی‌های خود را از منطقه انجام دهد.

او افزود: عزم استان برای انجام ثبت جهانی جزم است و کارگروه ستاد رفع موانع ثبت جهانی در استانداری تشکیل می‌شود تا موانع رصد و برطرف شود.

قادری گفت: امیدواریم کرونا در برگزاری اجلاس که در یکی از کشورها یا احتمالا در مقرر یونسکو برگزار می شود، خللی ایجاد نکند.

آثار تاریخی دارای ویژگی‌های خاص ثبت جهانی می‌شود

سالاری معاون عمرانی استانداری کرمانشاه در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمانشاه؛ گفت: معمولا آثار تاریخی که دارای ویژگی‌های خاص است ثبت جهانی می‌شوند. در ثبت جهانی منطقه‌ای باید ثبت شود که فرهنگ غنی، دره‌های زیبا، دید و منظره باشکوه، سکونت عالی و جاذبه‌های بکر داشته باشد.

سالاری افزود: ۶۰ درصد از منطقه اورامانات در استان کرمانشاه و ۴۰ درصد آن در استان کردستان است.

او افزود: از اواخر پارسال که پرونده ثبت جهانی در منطقه ارائه شد، سعی کردیم فرهنگ زندگی آن‌ها را تقویت ‌کنیم. اواخر هفته گذشته به ما اطلاع دادند که ۲ مهر کارشناسان یونسکو در منطقه حاضر می‌شوند و از ۳ روستا در پاوه ۳ روستا در جوانرود و ۶ روستا در کردستان بازدید می‎کنند.

او افزود: کارشناسان در این ۶ روستا حضور پیدا کرده و از فرهنگ مردم بافت روستا و شرایط خاص بازدید می‌کنند، پس دهیاری‌ها و شورا‌ها و میراث فرهنگی باید پای کار باشند تا عوامل مصنوعی که همنوع با طبیعت نیست مانند دیوار بلوکی، تانکر و ... جمع آوری شود تا با رنگ طبیعت سازگاری پیدا کند و برنامه‌ها و جشنواره‌ها و رویداد‌هایی برنامه ریزی و در آن ایام اجرا شود.

سالاری ادامه داد: زمانی که ما پرونده را ارسال کردیم و آن‌ها پذیرفتند یعنی تا حالا این پرونده پذیرفته شده است، اما بازدید کارشناسان دوگونه است بازدید هوایی و زمینی، چون وسعت منطقه وسیع است.

سالاری افزود: این گزارش یک پروسه اداری دارد که بعد از آن شاید اوایل سال میلادی آینده تصمیم اعلام شود.

ثبت جهانی اورامانات تجربه ارزشمندی است

فرهاد عزیزی مدیرکل امور پایگاه‌های ملی و جهانی وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: ثبت جهانی اورامانات با توجه به غنا و وسعت این منطقه تجربه ارزشمندی برای همه دنیا می‌شود.