قم فردا گزارش می‌دهد؛

هنر معرق‌کاری کاشی، میراث ماندگار قم

معرق‌کاری کاشی، به معنای ایجاد نقش‌ها و طرح‌های پیچیده از کنار هم قراردادن تکه‌های ریز و درشت کاشی‌های رنگی است و این هنر که ریشه در معماری دوره اسلامی دارد که در قم با سبک و سیاق منحصربه‌فردی اجرا می‌شود.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «قم فردا»  قم، شهری با پیشینه‌ای غنی در هنر و معماری اسلامی، همواره به‌عنوان یکی از کانون‌های مهم تولید و عرضه صنایع‌دستی در ایران شناخته شده است. در میان هنرهای سنتی این دیار، معرق‌کاری کاشی جایگاه ویژه‌ای دارد.

این هنر اصیل که تلفیقی از ذوق هنری و مهارت فنی است، نه‌تنها در تزیین بناهای مذهبی و تاریخی کاربرد داشته، بلکه امروزه به‌عنوان یکی از صنایع‌دستی ارزشمند در دکوراسیون داخلی و خارجی ساختمان‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 معرق‌کاری کاشی، به معنای ایجاد نقش‌ها و طرح‌های پیچیده از کنار هم قراردادن تکه‌های ریز و درشت کاشی‌های رنگی است.

این هنر که ریشه در معماری دوره اسلامی دارد، در قم با سبک و سیاق منحصربه‌فردی اجرا می‌شود. هنرمندان قمی با استفاده از رنگ‌های درخشان و طرح‌های اسلیمی و هندسی، آثاری خلق می‌کنند که نه‌تنها بیانگر فرهنگ و هویت ایرانی - اسلامی است، بلکه می‌تواند به‌عنوان کالایی صادراتی، نقش مهمی در معرفی هنر ایرانی به جهانیان ایفا کند.

 
 شهاب زند کارشناس هنرهای سنتی و فعال در حوزه معرق‌کاری کاشی در قم در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی قم فردا با اشاره به جایگاه صنعت معرق‌کاری کاشی در قم در میان صنایع‌دستی ایران اظهار داشت: معرق‌کاری کاشی در قم یکی از شاخص‌ترین هنرهای سنتی ایران محسوب می‌شود.

قم به دلیل وجود بناهای مذهبی و تاریخی متعدد، همواره بستری مناسب برای رشد این هنر بوده است.

امروزه بسیاری از هنرمندان قمی در سطح ملی و حتی بین‌المللی شناخته شده‌اند و آثارشان در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی عرضه می‌شود.

 وی با اشاره به مهم‌ترین ویژگی معرق‌کاری کاشی قم گفت: دقت در اجرا، استفاده از رنگ‌های خاص و طرح‌های منحصربه‌فرد، مهم‌ترین ویژگی‌های معرق‌کاری قم است. هنرمندان این خطه از طرح‌های اسلیمی، گل و مرغ و آیات قرآنی استفاده می‌کنند که این موضوع، آثارشان را از نمونه‌های دیگر متمایز می‌کند.

 کارشناس هنرهای سنتی و فعال در حوزه معرق‌کاری کاشی در قم با اشاره به توجیه‌پذیری اقتصادی این صنعت در قم بیان داشت: با توجه به تقاضای بالای داخلی و خارجی، معرق‌کاری کاشی می‌تواند یک صنعت پرسود باشد. البته نیازمند سرمایه‌گذاری و حمایت بیشتر از سوی نهادهای دولتی است تا هنرمندان بتوانند به صورت حرفه‌ای‌تر فعالیت کنند.

 وی با اشاره به گستردگی آموزش این هنر در قم گفت: خوشبختانه در سال‌های اخیر، آموزشگاه‌های آزاد و برخی مراکز فنی و حرفه‌ای دوره‌های آموزشی معرق‌کاری کاشی را برگزار می‌کنند، اما هنوز نیاز به توسعه بیشتر این بخش احساس می‌شود.

 
 صرفه اقتصادی صنعت معرق‌کاری کاشی در قم
 صنعت معرق‌کاری کاشی در قم نه‌تنها از نظر فرهنگی و هنری، بلکه از لحاظ اقتصادی نیز حائز اهمیت است. با توجه به افزایش تقاضا برای دکوراسیون‌های سنتی در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و مذهبی، این صنعت می‌تواند به یکی از منابع درآمدزایی مهم برای استان تبدیل شود.
 بازار داخلی و خارجی
 بازار داخلی ایران به دلیل وجود بناهای مذهبی و تاریخی، همواره متقاضی محصولات معرق‌کاری کاشی بوده است. از سوی دیگر، کشورهای حوزه خلیج‌فارس، اروپا و حتی آمریکا نیز به دلیل علاقه به هنرهای اسلامی، مشتریان بالقوه این محصولات هستند.
اشتغال‌زایی
 این صنعت به دلیل ماهیت دست‌سازبودن، نیازمند نیروی کار متخصص است. گسترش کارگاه‌های معرق‌کاری می‌تواند به ایجاد فرصت‌های شغلی برای جوانان و هنرمندان منجر شود.
ارزش افزوده بالا
 کاشی‌های معمولی پس از تبدیل به آثار معرق، ارزش افزوده چندبرابری پیدا می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود که سود حاصل از فروش آن‌ها برای تولیدکنندگان قابل‌توجه باشد.
 گردشگری هنری
 قم به‌عنوان یک شهر مذهبی، سالانه پذیرای میلیون‌ها زائر است. توسعه صنعت معرق‌کاری می‌تواند به جذب گردشگران هنری و افزایش فروش محصولات کمک کند.

 
 میلاد مردانی مدیر کارگاه تولید معرق کاشی در قم در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی قم فردا با اشاره به مهم‌ترین مشکلات صنعت معرق‌کاری کاشی در قم اظهار داشت: نبود مواد اولیه مرغوب، قیمت بالای کاشی‌های وارداتی و نبود حمایت‌های مالی از مهم‌ترین مشکلات ماست. همچنین، بازار فروش نامنظم نیز چالش بزرگی محسوب می‌شود.

 وی با اشاره به حمایت دولت یا نهادهای خصوصی از این صنعت گفت: متأسفانه حمایت‌ها کافی نیست. اگر تسهیلات کم‌بهره یا بیمه‌نامه‌های ویژه برای هنرمندان در نظر گرفته شود، می‌تواند کمک بزرگی باشد.

 مدیر کارگاه تولید معرق کاشی در قم با اشاره به مزیت رقابتی معرق‌کاری قم نسبت به سایر شهرها بیان داشت: هنرمندان قمی به دلیل سابقه طولانی در کار با طرح‌های مذهبی، از مهارت بالایی برخوردارند. همچنین، نزدیکی به پایتخت باعث دسترسی بهتر به بازارهای فروش شده است.

 وی با اشاره به راهکار توسعه این صنعت گفت: ایجاد اتحادیه صنفی، برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی و توسعه صادرات می‌تواند به رشد این صنعت کمک کند.

 
 اشتغال‌زایی، مشکلات و راهکارهای پیشرفت
 صنعت معرق‌کاری کاشی در قم با وجود پتانسیل‌های بالا، با چالش‌هایی مانند نبود مواد اولیه مرغوب، کمبود سرمایه‌گذاری و نبود بازاریابی مناسب روبه‌رو است. با این حال، در صورت حمایت نهادهای دولتی و خصوصی، می‌توان این صنعت را به یکی از منابع اصلی اشتغال‌زایی و درآمدزایی در استان تبدیل کرد.

 تأمین مواد اولیه باکیفیت و قیمت مناسب، اعطای تسهیلات کم‌بهره به هنرمندان و کارگاه‌ها، برگزاری نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی برای معرفی محصولات، توسعه آموزش‌های تخصصی برای جوانان جویای کار و تبلیغات هدفمند برای جذب گردشگران هنری راهکارهایی برای حل مشکلاتی در صنعت معرق‌کاری کاشی در قم هستند.

 با برنامه‌ریزی دقیق و حمایت همه‌جانبه، صنعت معرق‌کاری کاشی در قم می‌تواند نه‌تنها به حفظ میراث‌فرهنگی کمک کند، بلکه به‌عنوان یک صنعت پویا و سودآور، آینده‌ای درخشان داشته باشد.

خبرنگار: محمدعلی رجبی
انتهای خبر/150
http://javaneparsi.ir/54147
اخبار مرتبط

نظرات شما