روند کُند خروج موتورهای فرسوده از ناوگان شهری

هر ساله با آمدن زمستان هوای کلان شهرها آلوده می شود و میزان این آلودگی هر سال رو به افزایش است. عوامل اصلی آلودگی هوا متفاوت است و این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که گاز‌های مضر، گرد و غبار، دود و … وارد جو شود و این موضوع باعث می‌شود که زندگی گیاهان، حیوانات و انسان‌ها به دلیل کثیف شدن هوا با مشکلات متعددی روبرو شود.

یکی از اصلی ترین دلایل این آلودگی را می توان تردد خودروها و موتورسیکلت های فرسوده دانست که روز به روز هم به تعداد آنها افزوده می شود. یکی از بهترین راه حل ها برای کاهش این آلودگی، کم کردن خودروهای بنزین سوز یعنی در اصل اسقاط خودروهای فرسوده است اما رسیدگی به این موضوع مغفول مانده است.

به گفته کارشناسان خودرو، موتورسیکلت ها نیز نقش زیادی در  آلودگی هوا دارند و افراد دیگر برای اسقاط موتور به مراکز اسقاط مراجعه نمی کنند. از چهار پنج  سال قبل هرازگاهی خبر طرح‌های جایگزینی موتور‌های برقی به جای موتور‌های آلاینده بنزینی در کلان شهر‌ها منتشر می‌شود و مدیران شهری نیز برای تحقق این مهم وعده‌های جدید به شهروندان می‌دهند، اما درعمل هیچ اتفاق خاصی نمی‌افتد و در بر همان پاشنه آلودگی هوا می‌چرخد.

اکنون گویا قرار است مسئولان فکری به حال این آلودگی کنند و اعلام شده که قرار است جایگزینی موتورسیکلت‌های بنزینی با برقی‌ها که زمزمه اجرایی شدن آن از سال ۱۳۹۵  به گوش می‌رسد، سرانجام به ثمر بنشیند تا پای ۱۰ هزار موتور برقی به زودی به خیابان‌های کشور باز شود.

جایگزینی ۱۰ هزار موتورسیکلت برقی با موتور‌های بنزینی در کشور

سید امیر احمدی، دبیر انجمن مراکز اسقاط خودرو کل کشور در گفت و گو خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با بیان اینکه برای کنترل آلودگی هوا، باید موتورسیکلت‌های فرسوده از رده خارج شوند و موتورسیکلت های برقی جایگزین آنها شوند، گفت: خوشبختانه توان تولیدی کشور در حوزه موتورسیکلت برقی افزایش یافته است و در حال حاضر ۱۵ هزار دستگاه موتورسیکلت برقی در انبار کارخانه ها موجود است.

او با بیان اینکه باید به نوسازی خودروها و موتورسیکلت ها توجه کرد، بیان کرد: دولت مدتی است که به نوسازی خودروها و موتورسیکلت ها بی توجه می کند، اما با پیگیری‌های انجام شده و تفاهم با سازمان حمل و نقل بار درون شهری، به زودی طرح جایگزینی ۱۰ هزار موتور سیکلت برقی با موتورهای بنزینی برای اولین بار از تهران و مشهد آغاز می شود.

دبیر انجمن مراکز اسقاط خودرو کل کشور تشریح کرد: طبق مصوبه شهریورماه شورای شهر، مبلغ وامی که شهرداری باید برای نوسازی پرداخت می‌کرد، ۲۲ میلیون تومان بود، اما با توجه  به افزایش قیمت موتور‌های برقی، این مبلغ تا سقف ۳۵ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است. ضمن اینکه سود این وام فقط ۴ درصد و مهلت بازپرداخت آن هم ۶۰ ماه است.

بیشتر بخوانید

• خودروی دست دوم وارد می شود؟/ فروش های فوق العاده بی تاثیر بر قیمت خودرو در بازار!

احمدی تاکید کرد: پیگیری برای نوسازی ١٠٠ هزار موتور سیکلت فرسوده ادامه دارد و امیدواریم با همکاری ارگان ها‌ی مختلف این موضوع هرچه سریعتر در سراسر کشور اجرایی شود. طبق آمار رسمی سازمان حفاظت محیط زیست، این وسیله نقلیه پرمصرف، حدود هشت  برابر یک خودرو یورو ۲ آلودگی تولید می‌کند.

دبیر انجمن مراکز اسقاط خودرو کل کشور تشریح کرد: این وسیله نقلیه پرمصرف، بیشترین گاز پرضرر و آلوده کننده CO را وارد هوای شهر می‌کنند. در حال حاضر بیش از ۴ میلیون موتورسیکلت فرسوده در کشور تردد می‌کنند که بایستی تمامی آن‌ها نوسازی  و یا از چرخه خارج شوند.

احمدی گفت: شهرداری حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد قیمت موتور‌های برقی را به صورت وام به متقاضیان می‌دهد، مراکز اسقاط و بازیافت نیز مبلغی بابت شرکت در طرح مذکور به مالک موتورسیکلت فرسوده پرداخت می کنند.

باید موتورسیکلت‌های فرسوده از رده خارج شوند

فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو در گفت و گو خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با بیان اینکه برای کنترل آلودگی هوا، باید موتورسیکلت‌های فرسوده از رده خارج شوند و موتورسیکلت های برقی جایگزین آنها شوند، گفت: آلودگی هوا یکی از انواع آلودگی است که صرف نظر از مکان آن چه در محیط بسته و چه در محیط باز، باعث آسیب هایی به سلامت می شود. 

این کارشناس صنعت خودرو با تاکید بر اینکه آلودگی می‌تواند ماده‌ای باشد که مانع از تحمل هوا شود و روی سلامتی موجودات زنده اثر بگذارد، گفت: یکی از کارهایی که می توان در زمینه رفع آلودگی انجام داد، استفاده از خودروها و موتورهایی است که آلودگی کمی تولید می کنند. ایران در حال حاضر مونتاژ کننده موتورسیکلت‌های برقی شناخته شده که حدود ۲۰ درصد آن تولید داخل و مابقی کاملا وارداتی است.

زاوه با بیان اینکه استقبال از موتورسیکلت‌های برقی در ایران چندان زیاد نیست که عمدتا دلیل آن بالا بودن قیمت موتورسیکلت‌های برقی و باتری آن‌ها اعلام می‌شود، ادامه داد: در موتور‌های برقی، پنج تا شش باتری استفاده می‌شود و قیمت باتری‌ها بالاست و همین موضوع باعث می شود مردم استقبال زیادی از این موتورها نکنند و علاوه بر این به دلیل شارژی بودن این وسیله، جایگاه برقی در کشور نیست و اگر موتوری در نیمه راه شارژ نداشته باشد عملا قابل استفاده نیست. 

این کارشناس صنعت خودرو افزود: البته قیمت موتورسیکلت‌های بنزینی با موتورسیکلت‌های برقی چندان تفاوتی ندارد؛ بنابراین تاکنون به دلیل ارزان بودن قیمت بنزین و استهلاک کم موتورسیکلت‌های بنزینی، مردم از موتورسیکلت‌های برقی استقبال نمی‌کردند.

زاوه با تاکید بر اینکه پس از سهمیه‌ بندی بنزین و افزایش قیمت این فراورده نفتی، بی‌شک موتور‌های برقی مورد توجه بیش‌تری قرار می‌گیرد، گفت: آنطور که گفته می شود، برای تولید موتورسیکلت‌های برقی طرح و ایده‌های جدیدی ارائه شده که طبق این طرح‌ها می‌توان طی دو سال ۸۰ درصد موتور‌های فرسوده را با موتورسیکلت‌های برقی جایگزین کرد.

وضعیت توسعه استفاده از موتورسیکلت‌های برقی

منصوری خادم رئیس اتحادیه فروشندگان موتورسیکلت درباره وضعیت توسعه استفاده از موتورسیکلت‌های برقی اظهار کرد: باتری، یکی از مهمترین قطعات موتورسیکلت‌های برقی است و زمانی که می‌خواهیم چنین وسیله‌ای بین مردم جا بیفتد باید به فکر این موارد هم باشیم.

او با بیان اینکه موتورسیکلت‌های برقی نیازمند ایستگاه شارژ برق هستند، ادامه داد: باید خدمات پس از فروش این موتور‌ها مدنظر قرار گیرد، دولت هم به این حوزه ورود کند و یارانه‌ای درنظر بگیرد که مردم بتوانند از آن استفاده کنند.

رئیس اتحادیه فروشندگان موتورسیکلت تصریح کرد: در انجمن تولیدکنندگان موتور سیکلت افرادی با تجربه ۲۰ تا ۴۰ ساله حضور دارند که بار‌ها خواسته‌ایم مسئولان مربوطه از نظرات و راهنمایی آن‌ها بهره‌مند شود؛ وقتی در تصمیم‌گیری‌ها به چنین افراد و انجمنی توجه نشود، وضعیت فعلی حاصل می‌شود.

منصوری خادم بیان کرد: متأسفانه هنوز فرهنگ استفاده از موتور‌های برقی جا نیفتاده و خدمات پس از فروش آن به گونه‌ای نیست که مردم گرفتار نشوند.

وی با اشاره به اینکه خوشبختانه به تازگی یک کارخانه تولید باتری برقی در کشور راه‌اندازی شده است، گفت: برخی کشور‌ها پیش از ارائه محصول خود، ابتدا وضعیت خدمات پس از فروش در کشورِ مدنظر را بررسی می‌کنند تا در صورت تأمین نبودن این امکانات برندشان خدشه‌دار نشود؛ در کشورما سالهاست درباره موتور‌های برقی و باتری آن صحبت می‌شود، اما اقدام موثری انجام نشده است.

یکی از متولیان اصلی جایگزین کردن موتور‌های کاربراتوری با نمونه برقی، طبق قانون، شهرداری است که باید زمینه این جابه جایی را فراهم کند. برقی کردن ناوگان موتورسیکلت از سال ۹۴ با چند مصوبه شوراهای شهر آغاز شده است. بهمن ماه ۱۳۹۴ خبر تردد آزمایشی ۵۰۰ دستگاه موتورسیکلت برقی رسانه‌ای شد که قرار بود بعد چند ماه استفاده از این موتورها، نقاط ضعف و قوت آن‌ها شناسایی و به  سرعت ساز و کاری برای فروش موتور‌های برقی به مردم و جایگزینی آن‌ها تدوین شود.

با این همه، اما این طرح بدون هیچ توضیحی به حال خود رها شد و دیگر خبری از آن منتشر نشد. اما در شهریورماه امسال و در جریان صدوششمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر، طرح جایگزینی موتور‌های برقی با بنزینی با شکل وشمایل جدیدتری تصویب و شهرداری موظف شد این فرایند را آغاز و تسهیل کند.