تردد پرخطر در آزادراه خسته کاشان-قم؛ آیا زور مصوبات به قیمت‌ها می‌چربد؟

در این حادثه ۱۶ نفر مصدوم شدند که یکی از آنان بر اثر شدت جراحات در راه بیمارستان جان خود را از دست داد.

علت تصادف، خستگی و خواب‌آلودگی راننده تریلی اعلام شد و به دنبال آن نشست اعضای کمیسیون ایمنی راه‌های استان اصفهان تشکیل و جایگزینی نیوجرسی (حفاظ بتنی) با گاردریل در آزادراه مصوب شد.

استان اصفهان با ۴۶۰ کیلومتر طولانی‌ترین شبکه آزادراهی و با ۲ هزار و ۲۴ کیلومتر طولانی‌ترین شبکه بزرگراهی را در کشور دارد.

آزادراه امیرکبیر پیر شده

سرهنگ اصغر زارع گفت: ۹ درصد از آزادراه‌های کشور در این استان واقع است و اصفهان از نظر طول شبکه آزادراهی رتبه اول کشور را دارد.

او گفت: در حوادث رانندگی آزادراهی استان، از ابتدای امسال تا ۱۶ آذر، ۳۸ تن جان خود را از دست دادند و ۲۱۵ نفر نیز مصدوم شدند.

 آزادراه امیرکبیر و سان آرا ترافیک سنگین و البته راه گشای شمال- جنوب و شمال شرق- غرب را دارد که به اذعان او اگر آزاد راه اصفهان- کاشان- قم وجود نداشت جاده‌های دیگر، جوابگوی تردد نبود اگرچه باید اذعان کرد آزاد راه امیرکبیر، پیر شده است.

رئیس پلیس راه فرماندهی انتظامی استان اصفهان می گوید: عمر هر آزادراه به میزان بهسازی آن وابسته است و گاردریل‌هایی که در زمان تاسیس و ساخت آزادراه نصب کردند بر اساس استاندارد‌های جدید باید از وسط جاده جمع و نیوجرسی مفصل‌دار جایگزین می‌شد.

او گفت: گاردریل آزادراه در بحث ایمنی جوابگو نیست و با توجه به موارد خطرساز در این مسیر، احتمال تکرار حوادث ناگوار وجود دارد.

جایگزینی نیوجرسی مفصل‌دار با گاردریل از سال ۹۴ مطرح بود

رئیس پلیس راه فرماندهی انتظامی استان اصفهان گفت: بعد از تصادف مرگبار ۱۶ آذر، سهم آزادراه در وقوع این حادثه ۵۰ درصد ارزیابی و در کمیسیون ایمنی راه‌های استان مصوب شد در آزادراه امیرکبیر با توجه به طول کمتر آن در مدت یکسال و در آزادراه سان آرا ظرف دو سال با اولویت نقاط پرحادثه، طرح جایگزینی نیوجرسی با گاردریل اجرا شود.

سرهنگ زارع گفت: پلیس راهور از سال ۹۴ طی مکاتباتی اجرای این طرح را خواستار شده بود و این بار اگر مصوبات کمیسیون ایمنی راه‌های استان در مدت مقرر به نتیجه نرسد از طریق مقام قضایی اقدام می‌کند که البته اکنون نیز مراتب به دادستان کاشان اطلاع داده شده است.

نکته دیگر ضرورت ترمیم به گفته او روکش آسفالت آزادراه است، چون اکنون خودرو‌‎های سنگین به سبب خرابی آسفالت در خط سوم تردد می‌کنند، جریمه را می‌پذیرند تا ضرر استهلاک خودرویشان را متحمل نشوند.

رئیس پلیس راه فرماندهی انتظامی استان اصفهان در خصوص وضع روشنایی آزادراه امیرکبیر نیز گفت: همه راه نیاز به روشنایی ندارد، اما اجرای روشنایی برای نقاط پرخطر و مِه‌گیر ضروری است.

به گفته سرهنگ زارع باید توجه داشت راه‌ها به مرور زمان فرسوده می‌شوند و هرچند بهسازی آن‌ها در وضع کنونی هزینه بر و سخت است، اما باید با همکاری همه دستگاه‌های مسئول در این زمینه اقدام کرد.

بازنگری قوانین و جرایم رانندگی برای بازدارندگی

او گفت: از خطای انسانی در حمل و نقل گریزی نیست، اما راه ایمن و خودروی استاندارد باید آن را جبران و از وقوع حادثه جلوگیری کند.

رئیس پلیس راه فرماندهی انتظامی استان اصفهان گفت: فعالیت رانندگان تجاری در همه دنیا ضوابط خاصی دارد و در کشور ما نیز در خصوص حمل بار باید قوانین و آیین نامه‌های مرتبط را تدوین و اجرا کرد تا ۸ ساعت رانندگی در ۲۴ ساعت، رعایت شود.

سرهنگ زارع می گوید: سامانه سپهتن، مربوط به اتوبوس‌ها هم قطعی زیاد دارد و پشتیبانی آن خوب نیست که باید برای آن هم چاره‌ای اندیشید.

او گفت: به عنوان یک کارشناس، معتقد به بازنگری بعضی قوانین در مورد جرایم و تخلفات رانندگی هستم تا بازدارندگی آن بیشتر و موثرترشود.

آزادراه، مناسب برای رانندگی، اما فریبنده

فرزاد دادخواه، معاون راهداری اداره کل راهداری وحمل ونقل جاده‌ای استان اصفهان گفت: با توجه به اینکه آزادراه، راهی بسیار مناسب برای رانندگی و به نوعی فریبنده برای راننده است در برخی موارد به دلیل رعایت نکردن سرعت مجاز، توجه نکردن به جلو و خواب آلودگی حوادث رانندگی رخ می‌دهد.

او می گوید: آزادراه کاشان-قم در زمان افتتاح مطابق با آیین نامه دارای دو ردیف گاردریل استاندارد بود، اما در گذر زمان گاردریل‌ها دچار فرسودگی و بر اثر ضربه‌های جانبی نیازمند تعمیرات شد.

معاون راهداری اداره کل راهداری وحمل ونقل جاده‌ای استان اصفهان گفت: به منظور جلوگیری از حوادث و کاهش تلفات و حوادث رانندگی در کمیسیون ایمنی راه‌های استان اصفهان مقرر شد تا شرکت نگهداری آزادراه کاشان-قم هرچه سریعتر با اولویت جایگزینی نیوجرسی‌های بتنی، آشکارسازی و اصلاح علائم قوس‌‎های موجود، بهسازی رویه‌های آسفالت در مقاطع نیازمند ترمیم، اصلاح شیب‌های شیروانی و ایمن سازی پرتگاه‌ها اقدام کند.

دادخواه گفت: رفع مشکلات و نگهداری آزادراه از جمله تامین روشنایی، بهسازی آسفالت و جایگزینی نیوجرسی با شرکت‌های نگهداری آزادراهی زیر نظر شرکت مادر تخصصی ساخت و توسعه آزادراه‌های کشور است، اما اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان اصفهان نیز در موضوعاتی مانند روشنایی، روکش آسفالت و تجهیزات ایمنی پیگیری و همکاری می‌کند.

هزینه ۱۰۰ میلیارد تومانی برای بهسازی آزادراه

فرامرز امیریان، مدیرعامل شرکت آزادراه امیرکبیر گفت: آزادراه ۳۰ ساله امیرکبیر (قم-کاشان) نخستین آزادراه مشارکتی کشور و از نظر استاندارد در سطح سرویس B و C است که مطالعات جامع بهسازی آزادراه تهیه و پس از دو سال تصویب شده و اکنون مسیر در حال بهسازی است.

مدیرعامل شرکت آزادراه امیرکبیر گفت: این آزادراه با مشارکت ۷۲ درصدی صندوق بازنشستگی کشور و ۲۸ درصدی وزارت راه و شهرسازی اداره می‌شود و صندوق بازنشستگی کشوری با صرفنظر از دریافت عایدی مربوط به عوارض، در چند سال اخیر، حدود ۱۰۰ میلیارد تومان برای بهسازی آزادراه هزینه کرده است.

امیریان گفت: در دو سال اخیر وزارت راه و شهرسازی به دلیل مشکلات اقتصادی نتوانست سهم مشارکت خود را در بهسازی آزادراه تأمین کند در حالی که انتظار می‌رفت دست کم در تأمین قیر حواله‌ای مساعدت کند.

او گفت: با این حال شرکت آزادراه توانسته است لکه‌گیری و روکش ۴۰ درصد از کل آزادراه را اجرا کند.

بهسازی آزادراه با وجود کاهش درآمد و افزایش هزینه‌ها

مدیرعامل شرکت آزادراه امیرکبیر گفت: اجرای خاکریز ایمنی برای ۷۰۰ دهنه پل، نوسازی تمام تابلو‌های علائم، نصب شبرنگ فسفری روی علایم وسط برای ایجاد خط نور در شب، ۶۰ کیلومتر خط کشی تجدید شده است. 

به گفته وی حدود ۶۰ کیلومتر لکه گیری و روکش آسفالت با وجود مشکلات قیر و افزایش قیمت، جایگزینی ۱۰ کیلومتر نیوجرسی در محدوده‌های پل قنوات، راوند، دوبل شدن گاردریل‌های پرتگاه‌های محدوده مشکات، پل راه آهن و محدوده قنوات و اصلاح گاردریل‌های فرسوده و آسیب پذیر با ۳۵ میلیارد تومان هزینه امسال اجرا شده است.

امیریان گفت: در حالی که نرخ عوارض ثابت مانده، اما قیمت هر تن قیر آزاد به ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده و نرخ نیوجرسی بتنی (حفاظ بتنی میانی) نیز نسبت به پارسال چند برابر شده و در صورت استمرار این وضع، بهسازی و نگهداری آزادراه به طور شایسته امکان پذیر نیست.

او گفت: این مسیر جزو ارزان‌ترین آزادراه‌های کشور در پرداخت عوارض است و با وجود درآمد کم، طرح‌هایی نظیر جایگزینی حفاظ بتنی در ۴۰ کیلومتر از مسیر اجرا شده است.

مدیرعامل شرکت آزادراه امیرکبیر می گوید: در صورت به روز شدن نرخ عوارض و مساعدت وزارت راه و شهرسازی در تأمین قیر مورد نیاز و پرداخت سهم خود با وجود مشکلات اجرایی و عملیاتی جایگزینی نیوجرسی کل مسیر در مدت ۲ سال محقق می‌شود.

تردد تریلی در آزادراه کاشان-قم ممنوع شود

امیریان گفت: ۱۰ تا ۱۵ دستگاه سهم موثری در ایمنی تردد دارند که شرکت آزادراه با سهم هفت تا هشت درصدی فقط یکی از آنهاست.

او گفت: در موضوع تصادف آذر، خواب آلودگی راننده تریلی بعد از ۱۶ تا ۱۷ ساعت رانندگی مداوم علت حادثه بوده.

مدیرعامل شرکت آزادراه امیرکبیر گفت: حتی نصب گاردریل نو و دوپوسته کردن آن مانع عبور عرضی تریلی نمی‌شود، چون نمی‌تواند جلوی ضربه خودروی سنگین با ۲۵ تن وزن و ۳۵ تا ۴۰ تن بار و سرعت۱۲۰ تا ۱۳۰ کیلومتر را بگیرد.

به گفته امیریان ۹۰ درصد تصادفات کنونی بر اثر برخورد وسایل نقلیه سنگین است و راهکار رفع آن ممنوعیت تردد از آزادراه و حرکت آن‌ها در مسیر جداگانه مثل جاده قدیم کاشان-قم است.

او گفت: البته وزارت راه تاکنون با این درخواست به دلیل شرایط نامناسب و فرسودگی جاده قدیم، موافقت نکرده است.

مدیرعامل شرکت آزادراه امیرکبیر گفت: عمده مشکل تصادفات ما ترکیب بار سبک و سنگین و اختلاف سرعت وسایط نقلیه مثل سواری با سرعت ۱۲۰ و کامیون قدیم با سرعت ۷۰ تا ۸۰ کیلومتر است و رها کردن همه عوامل دخیل در تصادف و تقصیر را متوجه یک عامل "نبود حفاظ میانی آزادراه" کردن شاید عادلانه نباشد.

ترویج فرهنگ رانندگی صحیح و تدوین و اجرای قوانین بازدارنده می تواند به گفته امیریان در کاهش حوادث موثر باشد. 

او گفت: با وجود همه مشکلات، تصادفات منجر به فوت در آزادراه کاشان-قم کاهش ۵۰ درصدی یافته.

آزادراه‌ها به منظور صرفه‌جویی در مصرف سوخت و ایمنی ترد د ساخته می‌شوند و سبب رونق اقتصادی منطقه خود می‌شوند. این زیرساخت حمل و نقل باید نگهداری و به مرتب بهسازی شود.