برگزاری آئین رونمایی از نرم افزار کتابخانه رجال شیعه و اهل سنت و نرم افزار درایه النور نسخه ۳ در قم

گفتنی است موضوعات مهم این نرم افزارها شامل اصول و قواعد علم رجال، فواید رجالی، معاجم رجال‌الحدیث، کتب ثقات و ضعفا، مشترکات، اَنساب، کتب طرق و مشیخه، تحقیق الأسناد، طبقات صحابه، طبقات محدثان، تراجم، فهارس و کتاب‌شناسی از شیعه و اهل‌سنّت است.

حجت الاسلام و المسلمین سید علی شبیری زنجانی مدیر مدرسه و مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام در این ائین با اشاره به معاجم رجالی در گذر تاریخ اظهار داشت: رجال و شناخت حالات راویان در زمانهای کهن به وسیله کتب رجالی سامان گرفته است و به تدریج این ایده و فکر شکل گرفت تا منبع جدیدی به نام اسناد که می تواند کارایی خاصی داشته باشد و در کتاب خانه های موجود نیست ایجاد گردد.

وی بیان کرد: مهم ترین کسی که در این زمینه آغاز گر روش صاحب معالم در کتاب مترجمان است که نگاهی دقیقی به اسناد به عنوان منبع رجال دارد، ضشاین کتاب اقنضا می کند ما ابزار مناسب برای استفاده از اسناد در پژوهشهای رجالی را فراهم کنیم.

این استاد حوزه عنوان کرد: اولین کار جدی در این زمینه جامِعُ الرّواة مرحوم اردبیلی است قبل از تلاش وی اقای بروجردی اثری داشت که عرضه نشد و اثری دیگر از آیت الله خویی شکل گرفت و مجموع معاجم آیت الله زنجانی در 40 جلد تنظیم شد که برای عموم عرضه نشده است.

وی تصریح کرد: یک سری مشکلات ازسال 67 و قبل از تاسیس رسمی مرکز در ارتباط با پژوهش داشتیم، با همه مشکلات اولین پژوهشی رجالی را انجام می دادیم اما در احصای اسامی و آثار مشکلاتی وجود داشت و گاه به دلیل تشابه اسم نیز موانعی داشتیم دراین خصوص برنامه را طراحی کردیم.

حجت الاسلام و المسلمین شبیری زنجانی خاطرنشان کرد: برای جلوگیری از مشکلات یک سری سیاست کلی وجود داشت که پرهیز از اجتهاد و استنباط شخصی و توجه به مباحث اجتهاد شده و اعمال اجتهاد از اجتهاد نشده بود.

وی گفت: در معاجم رجالی چند مرحله وجود دارد مرحله آغازین بازسازی اسناد است در اسناد ظواهر و اشارات و تعلیقات وجود دارد و این ها ویژگی های کتاب ماست و باید بازسازی شود، در درایه النور براساس دو سیاست در نظر گرفتن این بازسازی انجام شد.

این استاد حوزه افزود:همچنین نیازمند مستند سازی اجتهادات بودیم که در مراحل بعدی انجام شد، پس از بازسازی اسناد وارد مراحل دیگری می شویم، البته به تنهایی بازسازی این اسناد کارایی ندارد و به سیستم معیار نیاز است.

وی بیان کرد: یکی از امتیازات مهم درایه النور و چنین نرم افزارهایی پرداختن به سیسم های معیار است با توجه به تفاوت معجم های رجالی دستی استفاده از این نرم افزار می تواند بستری مهم برای پژوهش به وجود بیاورد.

حجت الاسلام و المسلمین شبیری زنجانی تاکید کرد: برنامه های مرکز این زمینه را ایجاد می کند تا اطلاعات زیادی در اختیار پژوهشگران قرار بگیرد اما پژوهشگران نباید تصور کنند با این اطلاعات، از پژوهش در دیگر عرصه ها بی نیاز می شوند، بلکه این شروع کار پژوهش است و باید بتوان از این نرم افزار به بهترین روش استفاده کرد.

وی گفت:مرکز اخیرا به سمت هوش مصنوعی رفته و در این زمینه موفقیت هایی داشته است تا رسیدن به جایی که بتوانیم از شیوه های دستی بی نیاز شویم زمان زیادی نیاز است پژوهش های ما آمیزه ای از پژوهش های دستی و کامپیوتری است و اینکه بتوانیم در این مرحله پزوهش ها را ارائه دهیم در تلاشیم، در هر حال این نرم افزار امکانات ویژه ای را برای محققان به وجود آورده است و باید بتوانیم به بهترین نحو از این ظرفیت استفاده کنیم.

از سال 68 فعالیت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی به طور رسمی با کار رجال شروع شد
همچنین دراین برنامه محمد حسین بهرامی رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی  عنوان کرد: این نرم افزار بعد از دوره طولانی در حال عرضه شدن است و تلاش های خوبی در گروه رجال و مجموعه فنی و معاونت تولید به سرانجام رسید.

وی با اشاره به اهمیت علوم اسلامی دیجیتال بیان کرد: امروزه دانشی که از علوم اسلامی و انسانی و فناوری اطلاعات تولید شده به عنوان علوم انسانی دیجیتال و علمی جدید یاد می‌شود، علوم اسلامی دیجیتال دو محور دارد یک روش ها و امکاناتی که می توان در ترکیب فناوری اطلاعات و علوم اسلامی به وجود آورد.

حجت الاسلام بهرامی افزود: همچنین بحث روشی و دیگری تحولی است که علوم دیجیتال در هر یک از علوم ایجاد می کند، در علم رجال دیجیتال موضوعات جدیدی برای پژوهش ایجاد می شود و نتایج موثر و جدیدی نیز به دست می آید.

وی تصریح کرد: در میان نرم افزارهای موجود مرکز، درایه النور دارای ویژگی های شاخصی است اولین کاری به شمار می رود که در مرکز به طور جدی سراغ آن رفتنه است.

رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی بیان کرد: از سال 68 فعالیت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی به طور رسمی با کار رجال شروع شد و تحقیقات رجال توانست توجه رهبری را به خود جلب نماید ویژگی دیگر این است برخلاف نرم افزارهای کتاب‌خانه‌ای، در دیجیتال درایه با ظرفیت بی نظیر پژوهشی مواجه هستیم.

وی عنوان کرد: تنوع ظرفیت پژوهشی که در نرم افزار درایه فراهم شده قابلیت خوبی را در اختیار محقق قرار داده است امروز سایر مراکز باید به این حوزه دیجیتال ورود پیدا کنند، نرم افزار درایه از جمله نرم افزارهای مورد استقبال برای علوم و حدیث و سایر رشته هاست، ما باید گامی جلوتر نهیم و کسانی که در حوزه پژوهش خدمت می کنند باید به این حوزه ورود کنند با استفاده علمی و عملی و پژوهشهای متقن با این امکانات بتوان در تولید علم گام های مهمی برداشت.