مهار تورم و رشد تولید در گرو تعامل با اقتصادهای منطقه ای و جهانی است

نویسنده کتابهای «استقلال بانک مرکزی؛ راهکاری برای کنترل تورم»  و « آسیب شناسی رویکردهای اقتصاد ایران: راهکارها»  (مجموعه مصاحبه های وی از شهریور 1394 تا پایان سال 1400) معتقد است با اعلام زودهنگام شعار سال، همه سازمانها و نهادها ملزم می شوند تا خود را برای اجرای شعار سال جدید آماده کرده و بر همین اساس سیاستگذاری، برنامه ریزی و تخصیص بودجه کنند.

وی تأکید می کند: بدون استقلال بانک مرکزی و تا زمانی که بودجه با کسری بسته می شود و منابع آن از طریق بانکها به خصوص بانک مرکزی تأمین می شود نمی توان منتظر مهار تورم بود.

او پیشنهاد می کند مجلس و دولت مجدداً بودجه 1402 را از بعد مهار تورم مورد بررسی قرار دهند چرا که از نظر وی بودجه 1402 با 400 هزار میلیارد تومان کسری روبروست.

دیگر نظرات این کارشناس پولی، بانکی و اقتصادی را در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم در ادامه می خوانید.

• شعار هر سال در موسم بودجه ریزی اعلام شود
• اعلام میزان تحقق شعار هر سال
• استقلال بانک مرکزی یک ضرورت است

برای تحقق شعار امسال که مهار تورم و رشد تولید است، پیشنهاد شما چیست؟

من معتقدم شعار هر سال لازم است چند ماه قبلتر یعنی در موسم بودجه ریزی اعلام شود تا بودجه براساس همان بسته و در هر سال اجرا شود.

در زمان اعلام شعار سال، در ابتدای هر سال، عملاً بودجه براساس سیاستگذاریهای مربوطه برای سال بعد بسته شده و نحوه تخصیص آن مشخص شده است و لذا با اعلام شعار سال در ابتدای سال جدید، سازمانها نمی توانند بر خلاف سیاستها و بودجه ریزی صورت گرفته عمل کنند. چراکه در این صورت از بودجه مربوطه و سیاستهای اعلامی عدول کرده و زیرسوال خواهند بود.

همچنین پیشنهاد می کنم در ابتدای هر سال، میزان تحقق شعار سال قبل مورد بررسی قرار گیرد و میزان کوتاهی های سازمانها در عدم تحقق شعار سال مشخص و اعلام شود.

نباید شعارهای هر سال در حد شعار باقی مانده و وقتی رهبر انقلاب شعاری را اعلام می کنند همه سازمانها و نهادها تمام عزم و همت خود در این خصوص به خدمت بگیرند و آن را عملیاتی نمایند.

 از طرفی معتقدم باید عوامل بروز تورم به درستی شناسایی و رفع شوند. از جمله این علل، کسری بودجه دولت و عدم انطباق آن براساس واقعیتهاست که نتیجه آن تحمیل تورم است. از این منظر که دولت مجبور می شود برای کسریها به استقراض از بانک مرکزی اقدام کند که نتیجه آن افزایش تورم است.

سال 1402 سالی است که باید منتظر تشدید تورم بود از این جهت که در سال گذشته ، بودجه به کسری و بدون انطباق با واقعیتهای موجود بسته شده است.

یکی از الزامات در مسیر مهار تورم، بودجه ریزی دقیق و واقعی، تلاش برای جلوگیری از کسری بودجه و نیز از همه مهمتر استقلال بانک مرکزی است.

• هرگونه خلق نقدینگی اگر در جهت تولید به کار گرفته نشود می تواند منجر به تورم شود

از رابطه نقدینگی و تورم بگویید و چگونگی رفع مشکلات موجود در این خصوص؟

هرگونه خلق نقدینگی اگر در جهت تولید به کار گرفته نشود می تواند منجر به تورم شود. این امر در سیاستهای مالی و بودجه ای می تواند خود را به وضوح نشان دهد. تصمیماتی که دولت و مجلس در ارتباط با خلق نقدینگی می گیرند حال چه خلق نقدینگی توسط بانک مرکزی صورت گیرد چه از طریق استقراض از بانکها در قالب تبصره های تکلیفی، از آنجا که در مسیر تولید نیست می تواند منجر به تورم شود.

حال برای تضعیف رابطه نقدینگی و تورم لازم است سیاستهایی توسط دولت و مجلس به کار گرفته شود تا نقدینگی خلق شده در جهت رشد ابزار تولید به خدمت گرفته شود و باعث رشد تولید شود.

• مجلس و دولت مجدداً بودجه 1402 را از بعد مهار تورم مورد بررسی قرار دهند

چه پیشنهادی به دولت و مجلس در خصوص تحقق شعار سال دارید؟

دولت و مجلس مجدداً بودجه سال 1402 را در مجلس مورد بررسی قرار دهند و تصمیماتی که در بودجه گرفته شده که منجر به تورم یا کسری بودجه می شود را در لایحه تصحیح کنند و در ارتباط با تحقق شعار سال قدم بردارند.

• رشد تولید در گروی تعامل با اقتصاد منطقه ای و جهانی است

برای رشد تولید چه پیشنهادهایی دارید؟

برای رشد تولید، دولت و مجلس حتی قوه قضائیه باید سیاستهای منطقه ای و جهانی را در حوزه اقتصاد دنبال کنند و آسیبهایی که به دلیل عدم ارتباط با کشورهای همسایه و جهان  صورت گرفته را تصحیح کنند. به این ترتیب واحدهای تولیدی و صنعتی، تولید و سرمایه گذاری خود را افزایش داده و قادر خواهند بود از محل تولیدات خود دست به صادرات و مراوده با کشورهای منطقه و جهانی بزنند. 

به بیانی دیگر، حل مسأله تولید در گروی تعامل اقتصاد منطقه و بین المللی است

• بودجه 1402 با 400 هزار میلیارد تومان کسری روبروست
• بودجه 1402 باید در جهت تحقق شعار اصلاح شود

 با روند فعلی آینده تورم و تولید را چطور می بینید؟ چه راهکارهایی را پیشنهاد می کنید در کوتاه، میان و بلندمدت؟

ادامه روند فعلی حوزه اقتصاد، خبر خوشایندی برای اقتصاد ملی کشور نیست. بودجه 1402 با یک نگاه اجمالی به آن با حدود 400 هزار میلیارد تومان کسری روبروست . این کسری چه در تعیین قیمت نفت و چه فروش آن و چه پایشهای کسب درآمدی مشهود است که در نهایت منجر به کسری بودجه در سالجاری خواهند شد.

بودجه 1402 باید در جهت تحقق شعار امسال اصلاح شود. با درخواست دولت باید این لایحه در صحن مجلس مجدد بررسی شده و کسریها به حداقل رسیده و بودجه در جهت مهارتورم اصلاح شود.

 باید انضبالی مالی بر بودجه 1402 حاکم شده و از هر آن سیاستی که سبب شکل گیری نقدینگی و فشار مضاعف به بانکهاست جلوگیری شود.

• روند بودجه نویسی همچنان در ایران روند سنتی دارد
• بودجه باید به  سمت عملیاتی شدن برود

روند بودجه نویسی همچنان در ایران روند سنتی دارد و هنوز عملیاتی نیست. بودجه باید به  سمت عملیاتی شدن برود.

• در میان مدت و بلندمدت نیز بهترین راهکار برای رشد تولید و کمک به مهار تورم ارتباط با اقتصاد منطقه ای و  بین المللی است

در میان مدت و بلندمدت نیز بهترین راهکار برای رشد تولید و کمک به مهار تورم ارتباط با اقتصاد منطقه ای و  بین المللی است و همه اشکالات و موانع موجود در این مسیر باید رفع شود. هر سیاستی که سبب منزوی شدن اقتصاد ایرانی است باید تغییر یابد و سیاستهایی که در جهت صلح و پیوند با داوم با اقتصاد منطقه و جهان است اتخاذ و در پیش گرفته شود.