به مناسبت سالروز ازدواج پیامبر (ص) و خدیجه (س)؛
اخلاق، دین‌داری، شناخت و مشورت از اولویت‌های حضرت خدیجه در ازدواج
اخلاق، دین‌داری، شناخت و آگاهی، مشورت و بی‌توجهی به تجملات از شاخصه‌های مهم ازدواج حضرت خدیجه (س) با پیامبر (ص) بود که می‌تواند این شاخصه‌ها برای جوانان امروز الگو باشد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، امروز حضرت خدیجه (س) به خانه حضرت محمد (ص) می‌آید تا یار رسول خدا باشد، نخستین زن مسلمان نام گیرد و مادر بانوی دوعالم حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها شود. ۲۵ بهار از عمر پر برکت رسول خدا (ص) می‌گذشت که با بانوی پاک‌دامن حجاز حضرت خدیجه (س) پیمان زندگی مشترک را امضا می‌کند.
ابوطالب در مراسم ازدواج پیامبر اسلام و خدیجه که در حضور خویلد (پدر خدیجه) و عمرو بن اسد (عموی خدیجه) برگزار شد، خطبه ازدواج را چنین خواند: سپاس پروردگار کعبه؛ او که ما را از نسل ابراهیم و فرزندان اسماعیل قرارداد و در حرم امن خود ساکن ساخت. او ما را حاکمان خود قرارداد و به سرزمینی که در آن هستیم، برکت بخشید. فرزند برادر من (محمد بن عبدالله) کسی است که هیچ مردی از قریش همسان و هم‌سنگ او نیست، از همگان برتر است و در بین آفریدگان خداوند همتایی ندارد. او اگر چه مال و دارایی چندانی ندارد، ولی مال همچون سایه‌ای گذرا و نابود شونده است. آنچه مهم است این است که او به خدیجه اشتیاق دارد و خدیجه نیز به او مشتاق است. پس او را به ازدواج محمد در آورید و مهریه او بر عهده من است؛ هر مقدار و هر وقت که درخواست کنید تقدیمتان می‌کنم و سوگند به پروردگار این خانه (کعبه) که محمد (از نعمت‌های خداوند) بهره‌ای فراوان دارد؛ دین او همه‌جا گسترده شده و بینش (نظر) او کامل و بدون عیب است. بحارالانوار، ج ۱۶، ص ۵-مناقب آل ابی‌طالب الصحیح من سیرة النبی، ج ۲، ص ۱۱۰
مهم‌ترین نکات درس‌آموز ازدواج پیامبر (ص) و حضرت خدیجه (س)
سبک زندگی پیامبر اسلام (ص) برای همه افراد تاریخ در گوشه‌وکنار جهان با هر سن، نژاد و... که هدف نهایی‌شان رستگاری در دنیا و آخرت است، بهترین و بی‌نظیرترین الگو محسوب می‌شود که این ازدواج ویژگی‌هایی دارد که می‌تواند برای جوانان امروز الگو باشد.
انتخاب همسر با شناخت و آگاهی
اولین ویژگی این پیوند فرخنده، شناخت و آگاهی دو طرف از یکدیگر قبل از گرفتن تصمیم نهایی بوده است. خدیجه (س)، پیامبر اسلام را بر اساس ارزش‌های انسانی، رفتار، کردار، سلامت نفس و... انتخاب کرد. امروزه برخی به‌واسطه رفتار و کردار خارج از عرف و احساسات کنترل نشده و غرایز از اصل شناخت بر اساس ملاک‌های انسانی دور شده‌اند و پس از ازدواج و دورشدن از شوق‌وذوق اولیه متوجه نداشتن شناخت واقعی از یکدیگر و درک و توجه متقابل می‌شوند. بعد هم به‌مرور زندگی را به خود و اطرافیان زهر می‌کنند تا جایی که آسیب‌های زیادی را متوجه زندگی مشترکشان می‌کنند.
دنبال رفاه دنیوی نبودن
ویژگی درس‌آموز دوم در این ازدواج، بی‌توجهی بیش از حد به مسئله مالی و رفاه غیرمعمول دنیوی در دو طرف است. درست است که حضرت خدیجه (س) از لحاظ مالی جزو طبقه بالای زمان خودش محسوب می‌شد؛ اما هدفش از این ازدواج، کسب رفاه دنیوی نبود. وضعیت مالی پیامبر (ص) برای زن ثروتمند عرب روشن بود؛ بنابراین وقتی قدم پیش گذاشت و از پیامبر (ص) خواستگاری کرد، بنا بر نقل مشهور، پیامبر (ص) راضی شدند تا با بزرگان خویش او را به‌صورت رسمی از پدرش خواستگاری کنند. سپس حضرت خدیجه (س)، خود شرایط را فراهم و موانع مالی را رفع کرد تا به آن چه انتخاب باارزش خویش بود، برسد.
مشورت با بزرگان و کمک‌گرفتن از واسطه‌ها
ویژگی دیگر این پیوند مبارک، توجه به بزرگ‌ترها و مشورت با آن‌هاست. خدیجه(س) با وجود استقلال مالی و جایگاه خاص در آن روزگار از پیامبر (ص) می‌خواهد که او را از پدر و عمویش خواستگاری کنند تا آنها در جریان باشند. شایان‌ذکر است که پیامبر(ص) در این باره با عموی خود، ابوطالب مشورت کردند و او را واسطه قرار دادند. خدیجه (س) هم با عموی خود، ورقه‌بن‌نوفل، صحبت کردند. آنان در مراسمی و با حضور بزرگان دو خانواده عقد ازدواج خود را برگزار کردند. حالا سؤال این است که جوانان امروز تا چه اندازه در انتخاب و گزینش همسر با والدین و افراد آگاه و دلسوز مشورت می‌کنند؟
بی‌توجهی به مهریه سنگین و تجملات
مهریه‌های سنگین، تجملات و ریخت‌و‌پاش‌های بیهوده و توقعات خاص مالی از بزرگ ترین موانع ازدواج جوانان امروزی محسوب می‌شود که در این پیوند مبارک، جایگاهی نداشت. حضرت خدیجه(س) مهریه ازدواجش را از مال خودش قرار داد و ضامن مهر خود شد به طوری که عده‌ای به این موضوع اعتراض کردند. متاسفانه در برخی موارد که جوانان خود به مرحله‌ای از شناخت و عقل و درک رسیده‌اند که می فهمند مهریه سنگین و توقعات غیرمالی معمول و معقول، ضمانتی برای بقای پیوند و کیفیت زندگی به لحاظ عاطفی نیست برخی از خانواده‌ها، مانع‌تراشی و سنگ‌اندازی می کنند. در این پیوند مبارک، خدیجه(س) با این‌که زنی شناخته شده و ثروتمند در روزگار خویش بود، در منزل و در رفتار با همسرش نبی مکرم اسلام با تواضع و فروتنی و روی گشاده برخورد می‌کرد و سابقه اجتماعی و اقتصادی‌اش در روابط زن و شوهری دخیل نبود و تاثیر سوء نداشت. حال آن‌که امروزه مواردی مشاهده می شود که زوج ها شرایط و جایگاه اجتماعی و اقتصادی خود یا خانواده شان را دستمایه فخر به یکدیگر و تحقیر دیگری قرار می دهند و فضای گرم خانه را به سردی و بی‌توجهی به عواطف و احساسات سوق می‌دهند.
ایثار و فداکاری‌های فراوان خدیجه (س)
از همین رو حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی اسلامی، عضو خبرگان رهبری در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به جایگاه حضرت خدیجه (س) و فداکاری حضرت خدیجه، اظهار داشت: این بانوی فداکار همه چیز خود را در راه پیامبر (ص) فدا کرد و زمانی به حضرت محمد (ص) ایمان آورد که هیچ‌کس ایمان نیاورده بود و در طول این مدت ایثار و فداکاری‌های فراوانی را انجام داد.
وی ادامه داد: ازدواج حضرت خدیجه در شرایطی که پیامبر اسلام (ص) هنوز به پیامبری مبعوث نشده و در دوره‌ای که ازدواج‌ها بر معیارهای مادی صورت می‌گرفت نوعی فداکاری بود که به علت جذبه اخلاقی پیامبر و یا الهام الهی صورت گرفت.
پیامبر (ص) به زنان جایگاه ویژه‌ای قرارداد
این استاد حوزه تصریح کرد: پیامبر (ص) در دوران جاهلیت اعراب که زنان را جزء انسان‌ها به‌حساب نمی‌آوردند و فقط از آنها استفاده‌های ابزاری می‌کردند جایگاه ویژه‌ای برای زنان قرارداد.
اخلاق و دین‌داری دو مسئله مهم در ازدواج
همچنین حجت‌الاسلام‌والمسلمین ناصر رفیعی، کارشناس امور دینی با اشاره به رمز موفقیت ۲۵ سال زندگی حضرت خدیجه (س) با پیامبر اکرم (ص)، خاطرنشان کرد: حضرت خدیجه (س) به پیامبر فرمود: «من به چهار دلیل شما را به همسری انتخاب کردم؛ اول دلیل چون با یکدیگر فامیل هستیم، دومین دلیل اخلاق نیکو و سومین و چهارمین دلیل صداقت و امانت‌داری شما».
حجت‌الاسلام‌والمسلمین رفیعی اخلاق و دین‌داری را دو مسئله مهم در ازدواج عنوان کرد و گفت: جوانان برای ازدواج باید این دو مسئله را مقدم بر امور دیگر بدارند.
وی خوش‌خلقی، خدمتگزاری، سازش و احترام و ادب به همسر را چهار مقوله موفقیت حضرت خدیجه (س) در زندگی با رسول گرامی اسلام برشمرد.
انتهای پیام/160
ابوطالب در مراسم ازدواج پیامبر اسلام و خدیجه که در حضور خویلد (پدر خدیجه) و عمرو بن اسد (عموی خدیجه) برگزار شد، خطبه ازدواج را چنین خواند: سپاس پروردگار کعبه؛ او که ما را از نسل ابراهیم و فرزندان اسماعیل قرارداد و در حرم امن خود ساکن ساخت. او ما را حاکمان خود قرارداد و به سرزمینی که در آن هستیم، برکت بخشید. فرزند برادر من (محمد بن عبدالله) کسی است که هیچ مردی از قریش همسان و هم‌سنگ او نیست، از همگان برتر است و در بین آفریدگان خداوند همتایی ندارد. او اگر چه مال و دارایی چندانی ندارد، ولی مال همچون سایه‌ای گذرا و نابود شونده است. آنچه مهم است این است که او به خدیجه اشتیاق دارد و خدیجه نیز به او مشتاق است. پس او را به ازدواج محمد در آورید و مهریه او بر عهده من است؛ هر مقدار و هر وقت که درخواست کنید تقدیمتان می‌کنم و سوگند به پروردگار این خانه (کعبه) که محمد (از نعمت‌های خداوند) بهره‌ای فراوان دارد؛ دین او همه‌جا گسترده شده و بینش (نظر) او کامل و بدون عیب است. بحارالانوار، ج ۱۶، ص ۵-مناقب آل ابی‌طالب الصحیح من سیرة النبی، ج ۲، ص ۱۱۰
مهم‌ترین نکات درس‌آموز ازدواج پیامبر (ص) و حضرت خدیجه (س)
سبک زندگی پیامبر اسلام (ص) برای همه افراد تاریخ در گوشه‌وکنار جهان با هر سن، نژاد و... که هدف نهایی‌شان رستگاری در دنیا و آخرت است، بهترین و بی‌نظیرترین الگو محسوب می‌شود که این ازدواج ویژگی‌هایی دارد که می‌تواند برای جوانان امروز الگو باشد.
انتخاب همسر با شناخت و آگاهی
اولین ویژگی این پیوند فرخنده، شناخت و آگاهی دو طرف از یکدیگر قبل از گرفتن تصمیم نهایی بوده است. خدیجه (س)، پیامبر اسلام را بر اساس ارزش‌های انسانی، رفتار، کردار، سلامت نفس و... انتخاب کرد. امروزه برخی به‌واسطه رفتار و کردار خارج از عرف و احساسات کنترل نشده و غرایز از اصل شناخت بر اساس ملاک‌های انسانی دور شده‌اند و پس از ازدواج و دورشدن از شوق‌وذوق اولیه متوجه نداشتن شناخت واقعی از یکدیگر و درک و توجه متقابل می‌شوند. بعد هم به‌مرور زندگی را به خود و اطرافیان زهر می‌کنند تا جایی که آسیب‌های زیادی را متوجه زندگی مشترکشان می‌کنند.
دنبال رفاه دنیوی نبودن
ویژگی درس‌آموز دوم در این ازدواج، بی‌توجهی بیش از حد به مسئله مالی و رفاه غیرمعمول دنیوی در دو طرف است. درست است که حضرت خدیجه (س) از لحاظ مالی جزو طبقه بالای زمان خودش محسوب می‌شد؛ اما هدفش از این ازدواج، کسب رفاه دنیوی نبود. وضعیت مالی پیامبر (ص) برای زن ثروتمند عرب روشن بود؛ بنابراین وقتی قدم پیش گذاشت و از پیامبر (ص) خواستگاری کرد، بنا بر نقل مشهور، پیامبر (ص) راضی شدند تا با بزرگان خویش او را به‌صورت رسمی از پدرش خواستگاری کنند. سپس حضرت خدیجه (س)، خود شرایط را فراهم و موانع مالی را رفع کرد تا به آن چه انتخاب باارزش خویش بود، برسد.
مشورت با بزرگان و کمک‌گرفتن از واسطه‌ها
ویژگی دیگر این پیوند مبارک، توجه به بزرگ‌ترها و مشورت با آن‌هاست. خدیجه(س) با وجود استقلال مالی و جایگاه خاص در آن روزگار از پیامبر (ص) می‌خواهد که او را از پدر و عمویش خواستگاری کنند تا آنها در جریان باشند. شایان‌ذکر است که پیامبر(ص) در این باره با عموی خود، ابوطالب مشورت کردند و او را واسطه قرار دادند. خدیجه (س) هم با عموی خود، ورقه‌بن‌نوفل، صحبت کردند. آنان در مراسمی و با حضور بزرگان دو خانواده عقد ازدواج خود را برگزار کردند. حالا سؤال این است که جوانان امروز تا چه اندازه در انتخاب و گزینش همسر با والدین و افراد آگاه و دلسوز مشورت می‌کنند؟
بی‌توجهی به مهریه سنگین و تجملات
مهریه‌های سنگین، تجملات و ریخت‌و‌پاش‌های بیهوده و توقعات خاص مالی از بزرگ ترین موانع ازدواج جوانان امروزی محسوب می‌شود که در این پیوند مبارک، جایگاهی نداشت. حضرت خدیجه(س) مهریه ازدواجش را از مال خودش قرار داد و ضامن مهر خود شد به طوری که عده‌ای به این موضوع اعتراض کردند. متاسفانه در برخی موارد که جوانان خود به مرحله‌ای از شناخت و عقل و درک رسیده‌اند که می فهمند مهریه سنگین و توقعات غیرمالی معمول و معقول، ضمانتی برای بقای پیوند و کیفیت زندگی به لحاظ عاطفی نیست برخی از خانواده‌ها، مانع‌تراشی و سنگ‌اندازی می کنند. در این پیوند مبارک، خدیجه(س) با این‌که زنی شناخته شده و ثروتمند در روزگار خویش بود، در منزل و در رفتار با همسرش نبی مکرم اسلام با تواضع و فروتنی و روی گشاده برخورد می‌کرد و سابقه اجتماعی و اقتصادی‌اش در روابط زن و شوهری دخیل نبود و تاثیر سوء نداشت. حال آن‌که امروزه مواردی مشاهده می شود که زوج ها شرایط و جایگاه اجتماعی و اقتصادی خود یا خانواده شان را دستمایه فخر به یکدیگر و تحقیر دیگری قرار می دهند و فضای گرم خانه را به سردی و بی‌توجهی به عواطف و احساسات سوق می‌دهند.
ایثار و فداکاری‌های فراوان خدیجه (س)
از همین رو حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی اسلامی، عضو خبرگان رهبری در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به جایگاه حضرت خدیجه (س) و فداکاری حضرت خدیجه، اظهار داشت: این بانوی فداکار همه چیز خود را در راه پیامبر (ص) فدا کرد و زمانی به حضرت محمد (ص) ایمان آورد که هیچ‌کس ایمان نیاورده بود و در طول این مدت ایثار و فداکاری‌های فراوانی را انجام داد.
وی ادامه داد: ازدواج حضرت خدیجه در شرایطی که پیامبر اسلام (ص) هنوز به پیامبری مبعوث نشده و در دوره‌ای که ازدواج‌ها بر معیارهای مادی صورت می‌گرفت نوعی فداکاری بود که به علت جذبه اخلاقی پیامبر و یا الهام الهی صورت گرفت.
پیامبر (ص) به زنان جایگاه ویژه‌ای قرارداد
این استاد حوزه تصریح کرد: پیامبر (ص) در دوران جاهلیت اعراب که زنان را جزء انسان‌ها به‌حساب نمی‌آوردند و فقط از آنها استفاده‌های ابزاری می‌کردند جایگاه ویژه‌ای برای زنان قرارداد.
اخلاق و دین‌داری دو مسئله مهم در ازدواج
همچنین حجت‌الاسلام‌والمسلمین ناصر رفیعی، کارشناس امور دینی با اشاره به رمز موفقیت ۲۵ سال زندگی حضرت خدیجه (س) با پیامبر اکرم (ص)، خاطرنشان کرد: حضرت خدیجه (س) به پیامبر فرمود: «من به چهار دلیل شما را به همسری انتخاب کردم؛ اول دلیل چون با یکدیگر فامیل هستیم، دومین دلیل اخلاق نیکو و سومین و چهارمین دلیل صداقت و امانت‌داری شما».
حجت‌الاسلام‌والمسلمین رفیعی اخلاق و دین‌داری را دو مسئله مهم در ازدواج عنوان کرد و گفت: جوانان برای ازدواج باید این دو مسئله را مقدم بر امور دیگر بدارند.
وی خوش‌خلقی، خدمتگزاری، سازش و احترام و ادب به همسر را چهار مقوله موفقیت حضرت خدیجه (س) در زندگی با رسول گرامی اسلام برشمرد.
انتهای پیام/160
نظرات شما