قم فردا گزارش می‌دهد؛

زعفران؛ طلای سرخ کشاورزی قم

زعفران، طلای سرخ که به‌عنوان گران‌بهاترین ادویه جهان شناخته می‌شود، با نیاز آبی کم و ارزش اقتصادی بالا، می‌تواند تحولی بزرگ در اقتصاد کشاورزی قم ایجاد کند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «قم فردا»  استان قم، با اقلیم گرم و خشک و کمبود منابع آبی، همواره با چالش‌های جدی در بخش کشاورزی روبه‌رو بوده است. اما در سال‌های اخیر، کشت زعفران به‌عنوان یک راهبرد هوشمندانه برای مقابله با خشکسالی و ایجاد اشتغال پایدار مورد توجه قرار گرفته است. زعفران، این  طلای سرخ  که به‌عنوان گران‌بهاترین ادویه جهان شناخته می‌شود، با نیاز آبی کم و ارزش اقتصادی بالا، می‌تواند تحولی بزرگ در اقتصاد کشاورزی قم ایجاد کند.
 بر اساس آمارهای جهاد کشاورزی استان قم، سطح زیر کشت زعفران در این استان از کمتر از ۱۰ هکتار در سال ۱۳۹۵ به بیش از ۱۵۰ هکتار در سال ۱۴۰۲ رسیده است. این رشد چشمگیر نشان‌دهنده استقبال کشاورزان از این محصول سودآور است. با توجه به قیمت هر کیلوگرم زعفران مرغوب که در بازارهای جهانی به بیش از دو هزار دلار می‌رسد، توسعه این کشت می‌تواند نقش مهمی در افزایش درآمد کشاورزان و صادرات غیرنفتی ایفا کند.
 قم با میانگین بارندگی سالانه حدود ۱۵۰ میلی‌متر و تابستان‌های گرم، شرایط مناسبی برای کشت زعفران دارد، چرا که این گیاه در برابر خشکی مقاوم است و به آب کمی نیاز دارد. همچنین، خاک‌های سبک و شنی مناطق مختلف استان، بستر مناسبی برای پرورش پیاز زعفران فراهم می‌کند.

 
 زعفران، فرصتی برای کشاورزی پایدار در قم
 میثم همتی کارشناس کشاورزی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی قم فردا با اشاره به مناسب‌بودن اقلیم قم برای کشت زعفران اظهار داشت: قم باوجود گرمی هوا و کم‌آبی، یکی از مناطق مستعد برای کشت زعفران محسوب می‌شود. زعفران گیاهی است که به آب کمی نیاز دارد و در مناطقی با زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرم و خشک رشد خوبی دارد. همچنین، خاک‌های با بافت سبک و زهکشی مناسب، مانند خاک‌های مناطق خلجستان و کهک در قم، برای کشت این محصول ایدئال هستند.
 وی با اشاره به مهم‌ترین چالش‌های کشت زعفران در قم گفت: مهم‌ترین چالش، نبود صنایع تبدیلی و بسته‌بندی در استان است. بیشتر زعفران تولیدی قم به‌صورت فله به استان‌های دیگر مانند خراسان فرستاده می‌شود و ارزش افزوده آن نصیب دیگران می‌شود. همچنین، نبود آموزش‌های کافی برای کشاورزان و استفاده نادرست از کود و سموم از دیگر مشکلات است.
 کارشناس کشاورزی با اشاره به اینکه کشت زعفران می‌تواند جایگزین محصولات پرآب‌بر مانند گندم و جو در قم شود، بیان داشت: زعفران در مقایسه با گندم که به حدود ۶ هزار مترمکعب آب در هکتار نیاز دارد، تنها به ۳۰۰ تا ۵۰۰ مترمکعب آب در سال احتیاج دارد. این یعنی صرفه‌جویی ۹۰ درصدی در مصرف آب. با برنامه‌ریزی صحیح، می‌توان بخشی از زمین‌های کم‌بازده گندم و جو را به زعفران اختصاص داد.
 وی با اشاره به نحوه کاشت زعفران توسط کشاورزان گفت: اولاً از پیازهای سالم و باکیفیت استفاده کنند. ثانیاً، زمین باید زهکشی مناسب داشته باشد تا از پوسیدگی پیازها جلوگیری شود. همچنین، بهتر است در سال اول انتظار برداشت زیاد نداشته باشند، چون زعفران در سال‌های سوم تا پنجم به حداکثر تولید می‌رسد.
 
 زعفران، موتور محرکه اقتصاد کشاورزی قم
 کشت زعفران نه‌تنها یک فعالیت کشاورزی، بلکه یک کسب‌وکار پررونق با سودآوری بالا محسوب می‌شود. بر اساس بررسی‌ها، هر هکتار زعفران می‌تواند بین سه تا پنج کیلوگرم زعفران خشک تولید کند که با قیمت فعلی ( هر کیلو حدود ۱۵۰ میلیون تومان )، درآمدی بین ۴۵۰ تا ۷۵۰ میلیون تومان در سال ایجاد می‌کند. این در حالی است که هزینه‌های کاشت، داشت و برداشت هر هکتار زعفران حدود ۱۰۰ میلیون تومان برآورد می‌شود، یعنی سود خالص حداقل ۳۵۰ میلیون تومان در هکتار است.
 علاوه بر فروش مستقیم زعفران، ایجاد صنایع تبدیلی مانند تولید داروهای گیاهی، رنگ‌های طبیعی و محصولات آرایشی - بهداشتی می‌تواند ارزش افزوده این محصول را چندین برابر کند. همچنین، با توسعه اکوتوریسم زعفران، می‌توان گردشگران را در فصل برداشت ( آبان‌ماه ) به قم جذب کرد.
 
 زعفران، راه نجات اقتصاد روستایی قم
 مینا بختیاری اقتصاددان و پژوهشگر حوزه کشاورزی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی قم فردا با اشاره به اینکه کشت زعفران می‌تواند به کاهش مهاجرت روستاییان قم کمک کند، اظهار داشت: با توجه به درآمد بالای زعفران، جوانان روستایی دیگر مجبور به ترک زادگاه خود برای کار در شهرها نیستند. یک خانواده با داشتن نیم هکتار زمین زعفران می‌تواند درآمدی بالاتر از یک کارمند دولتی داشته باشد.
 وی با اشاره به نقش دولت در توسعه کشت زعفران در قم گفت: دولت باید با ارائه تسهیلات کم‌بهره، بیمه محصول و ایجاد بازارهای تضمینی خرید، از کشاورزان حمایت کند. همچنین، راه‌اندازی آزمایشگاه‌های کنترل کیفیت برای صدور گواهی اصالت زعفران ضروری است.
 اقتصاددان و پژوهشگر حوزه کشاورزی با اشاره به اینکه زعفران قم می‌تواند به بازارهای جهانی راه پیدا کند، بیان داشت: ولی نیاز به برندسازی و دریافت گواهی‌های بین‌المللی دارد. زعفران ایران به‌ویژه زعفران قم باید مانند زعفران خراسان شناخته شود.
 وی با اشاره به آینده کشت زعفران در قم گفت: اگر مشکلات بازاریابی و صنایع تبدیلی حل شود، قم می‌تواند به یکی از قطب‌های تولید زعفران در کشور تبدیل شود.
 
 زعفران قم؛ از چالش‌ها تا فرصت‌های طلایی
 کشت زعفران در قم تنها یک فعالیت کشاورزی نیست، بلکه یک راهبرد هوشمندانه برای نجات اقتصاد روستایی، حفظ منابع آبی و ایجاد اشتغال پایدار است. این استان با وجود محدودیت‌های اقلیمی، امروز به یکی از پیش‌گامان کشت زعفران در مناطق کم‌آب کشور تبدیل شده است. اما برای تحقق کامل این پتانسیل، نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت، حمایت‌های هدفمند و سرمایه‌گذاری هوشمندانه هستیم.
 استان قم امروز در تقاطع سنت و پیشرفت قرار دارد. زعفران این طلای سرخ می‌تواند نه‌تنها چهره کشاورزی منطقه را دگرگون کند، بلکه هویت جدیدی به‌عنوان استان پیشرو در کشاورزی کم‌آب‌بر و هوشمند به قم ببخشد. این مسیر هرچند دشوار، اما با همت کشاورزان، حمایت مسئولان و نوآوری جوانان، قطعاً به سرانجامی درخشان خواهد رسید. آینده زعفران قم نه در انتظار که در گرو تصمیم‌گیری‌های امروز ماست.

خبرنگار: محمدعلی رجبی
انتهای خبر/150
http://javaneparsi.ir/53983
اخبار مرتبط

نظرات شما