«نه» بانک مرکزی به خرید630 واگن مترو

شهرداری تهران طی سالیان گذشته زیر ساخت های توسعه مترو را فراهم کرد اما به دلیل عدم همراهی دولت نتوانست خطوط را تکمیل و تجهیز کند.

دولت سهم خود را برای توسعه و همچنین یارانه بلیت مترو پرداخت نکرد و بدهی زیادی در این زمینه برجا گذاشت.پیگیری های زیادی صورت گرفت و در نهایت دولت تصمیم گرفت بخشی از اعتبارات خرید واگن را تامین کند.

قرارداد خرید 630 واگن نهایی شد

 محمدعلی افشانی رییس وقت  سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور در اسفند 96  در این باره گفت: کنسرسیوم شرکت CRC چین و واگن سازی تهران سازندگان نهایی ۶۳۰ دستگاه واگن متروی تهران شدند و شرکت نورینکوچین نیز تأمین‌کننده فایناس این قرار داد است، اظهار کرد: از زمان نهایی شدن فاینانس تا تولید واگن‌های مترو حدود ۲۰ ماه زمان‌ می‌برد ضمن اینکه قرارداد ما در این پروژه پنج ساله است و در پایان این پنج سال آخرین واگن ساخته و تحویل داده خواهد شد.

وی ادامه داد: در این قرارداد ۶۳۰ دستگاه واگن متروی تهران، ۵۶ دستگاه آن به صورت CBU (به صورت کامل) وارد می‌شود و ۷۰ واگن در ایران مونتاژ خواهد شد.همچنین بخش PLB(داخلی سازی) نیز به سه بخش تقسیم شده که دربخش اول ۸۴ واگن ساخته می شود که در پایان آن ۳۱درصد داخلی سازی خواهیم داشت.در بخش دوم نیز ۲۱۰ واگن ساخته می‌شود که در پایان ساخت این ۲۱۰ واگن به ۳۹درصد داخلی سازی خواهیم رسید و در بخش سوم نیز مجددا ۲۱۰ واگن ساخته می‌شود که ۵۶ درصد داخلی سازی را در پی خواهد داشت.

وی ادامه داد:متوسط هزینه‌ FOB(تحویل در بندر شانگهای) بابت هر واگن ۱.۰۷۸ هزار یورو است. همچنین در این قرارداد نیز قرار است بدنه تمام واگن‌ها آلومینیوم باشد در حالی که قبلا بدنه کربن استیل در بدنه واگن‌ها استفاده می‌شد. به عبارت دیگر بدنه آلومینیومی تکنولوژی روز دنیا است و هر واگن حدود سه تن سبک‌تر می‌شود.

افشانی تاکید کرد:در این ۲۰۰۰ دستگاه واگن مترویی که قرار است خریداری شود ۱۰۵۰ دستگاه برای تهران بوده که در این مناقصه قرارداد ۶۳۰ دستگاه آماده شده است و مناقصه ۴۲۰ دستگاه دیگر باقی مانده و تا ماه‌های آینده مشخص خواهد شد. همچنین در حال آماده سازی اسناد مناقصه۹۵۰ واگن مترو برای ۸ شهر دیگر هستیم تا در خرداد ماه سال جاری نیز مناقصه آن برگزار  شود.

قبل از اینکه این قرارداد نهایی شود محمد علی افشانی به  شهرداری  تهران کوچ کرد و سکان بهشت را در دست گرفت. افشانی کار نیمه تمام خود در سازمان شهرداری ها و دهیاری ها را در شهرداری تهران به جد پیگیری کرد و نتایج خوبی حاصل شد اما افشانی مشمول قانون منع به کارگیری بازنشستگان شد و مجبور به ترک شهرداری شد.

 کار با تاخیر و اما و اگرهای زیادی همراه شد و در نهایت در دی ماه سال 1397 با حضور پیروز حناچی سومین شهردار شورای پنجم و برخی مسئولان شهری، نمایندگان مجلس و مدیران شرکت چینی سازنده قرارداد نهایی شد.

محسن پورسید آقایی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران معتقد است : مهمترین دغدغه در متروی تهران و حومه بحث کمبود واگن است و اگر قرار باشد 7 خط ساخته شده در متروی تهران با فاصله حرکت 2 دقیقه خدمت رسانی کنند، حداقل 2 هزار دستگاه واگن کسر داریم.

وی گفت: از پیش مقرر شده بود که وزارت کشور 1050 دستگاه واگن برای متروی تهران تامین کند که مناقصه 630 دستگاه آن در دولت روحانی برگزار و شرکت واگن سازی تهران و یک شرکت چینی که برنده این مناقصه شده بود مسئول ساخت این واگن ها شدند.
برای اولین بار قرار بود که قطارهای مترو به صورت 8 واگنه باشند و سهم تولید داخل در این واگن ها بیش از 50 درصدبود و همچنین بنا بود که ساخت این قطارها از بدنه و مونتاژ نهایی در داخل کشور انجام شود. مدت ساخت کل واگن ها از زمان تامین مالی قرارداد 48 ماه  بود که اولین قطار 15 ماه بعد از گشایش اعتبار قرار بود تحویل داده شود. 

مسئولان شهری وعده داده بودند با ورود این واگن ها سفرهای زیادی به زیر زمین منتقل و آلودگی و ترافیک کمتر می شود.

محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران  در این باره گفت: حدود ۱۳۵۰ واگن یک طبقه و دو طبقه در تهران خدمات رسانی می کنند در حالی که برای ۷ خط نیاز به ۳ هزار واگن داریم و امیدواریم با تامین واگن ها بتوانیم از ظرفیت کامل 7 خط ساخته شده استفاده کنیم و میزان سفر با متروی تهران و حومه به حدود ۷ میلیون در روز برسد. 

با توجه به اینکه هنوز متروی تهران به صورت کامل تجهیز نشده و نواقصی وجود دارد، شهرداری تهران نمی تواند از ظرفیت حداکثری خطوط استفاده کنند.

پیروز حناچی شهردار تهران در این باره گفت: در حال حاضر سهم مترو در حمل و نقل شهر تهران 14 درصد است که اگر همه ظرفیت های موجود را استفاده کنیم سهم متروی تهران می تواند به 50 درصد برسد. 

وی ادامه داد:  جلوگیری از ترافیک و آلودگی هیچ راه شناخته شده ای به غیر از توسعه حمل و نقل عمومی به ویژه مترو ندارد، علی الخصوص که مترو موثرترین بخش حمل و نقل عمومی است. 

به اعتقاد شهردار تهران، همه بخش های حمل و نقل عمومی قابلیت سرمایه گذاری توسط بخش خصوصی را دارند  این جذب سرمایه به شرطی است که یارانه پرداخت شده برای این خدمات برداشته شود.

قطار بی قطار

شهروندان امیدوار شده بودند که قرار است از له شدن در مترو نجات پیدا کنند و با ورود واگن ها کمی راحت تر از قبل در مترو تردد کنند. اما خبر رسید که فاینانس خرید ۶۳۰ واگن برای متروی تهران از اولویت  بانک مرکزی به دلیل مشکلات اقتصادی و تحریم ها خارج شده است.

محمدعلی کرونی دبیر کمیسیون عمران شورای شهر تهران در این باره به یکی از رسانه ها گفت: مناقصه خرید این 630 واگن در 28 شهریور سال 96 برگزار شد که پس از طی مراحل اداری در تاریخ 8 اسفند همان سال برنده مناقصه مشخص شد، اما در دی 97 قرارداد 630 واگن با برنده مناقصه که واگن سازی تهران و طرف چینی بود، بسته شد.

وی افزود: با توجه به اینکه قرارداد 630 واگن از طریق فاینانس تأمین اعتبار می‌شود، با وضعیت موجود به نظر می‌رسد قطاری از محل این قرارداد به شبکه مترو تهران اضافه نخواهد شد.

کرونی با اشاره به اینکه قرارداد 630 واگن از سوی شورای اقتصاد نیز مورد تأیید قرار گرفته اما در اولویت بانک مرکزی قرار ندارد، تصریح کرد: امکان تأمین خط اعتباری برای این واگن‌ها از طریق سازمان سرمایه گذاری و کمک‌های اقتصادی فنی ایران نیز فراهم نشد.

خبرنگار فارس  پیگیری های زیادی  برای یافتن چرایی این موضوع انجام داد اما هیچ کدام از مسئولان شهری در این باره صحبت نکردند و اظهار نظر در این باره را به زمان دیگری موکول کردند.

بر اساس این گزارش، مناقصه بین‌المللی تأمین 630 دستگاه واگن مترو تهران با استفاده از منابع مالی فاینانس توسط وزارت کشور 2 سال پیش آغاز شد که کنسرسیوم متشکل از شرکت های واگن سازی تهران و دو شرکت چینی همکار در این مناقصه شرکت کرده و پیشنهاد خود را در دی ماه سال 1396 ارائه کردند و اواخر سال 96  وزارت کشور کنسرسیوم مذکور را برنده مناقصه اعلام کرد. تفاهم نامه ساخت منعقد شد و چند ماه بعد خبر رسید که تخصیص اعتبارات برای خرید واگن های مترو از اولویت بانک مرکزی خارج شده است و به نظر می رسد مشکلات در مترو به قوت خود باقی است امید است مسئولان برای رفع این مشکل هر چه سریعتر اقدام کنند.