در حاشیه سیر نزولی رشد جمعیت در کشور؛
تجرد و کاهش فرزندآوری تهدیدی جدی برای آینده کشور/ با شعار نمی‌توان جمعیت کشور را افزایش داد
عدم ازدواج و فرزند آوری امروز به یک دغدغه ای اصلی در کشور تبدیل شده است، اتفاقی که به اعتقاد کارشناسان عواقب بدی را در سال های آینده به همراه خواهد داشت.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، عده ای از کارشناسان آن را برای امنیت کشور و عده ای دیگر آن را برای توسعه کشور ضروری و مهم می دانند اما این تازه آغاز کار است.
در واقع رشد جمعیت و افزایش ازدواج و فرزندآوری موضوعی است که بسیاری از کشور ها با آن درگیر هستند.
این مهم در کشورهای اروپایی در دهه های اخیر بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت که البته با توجه به فرهنگ و نوع روابط جنسی بین افراد کاملا طبیعی بود به هر حال مردم این کشورها به وفاداری در ازدواج ها و روابط پایبندی بسیار کمتری دارند و به همین علت فرزندآوردی در بین آن ها بسیار پایین است.
اما با این وجود در سال های اخیر و به دلیل مشوق های بسیاری که برای فرزندآوری در نظر گرفته شده آمار رشد جمعیت در بسیاری از کشورهای از حالت نزولی به صعودی تبدیل شده است.
در این میان روسیه نیز در سال های اخیر اقدام به اعطای مشوق هایی برای فرزندآوری کرده است که به طوری که سال گذشته ولادیمیر پوتین رئیس جمهور این کشور اعلام کرد که برای فرزند نخست مبلغ ۴۵۰ هزار روبل می دهد.
طبق گفته پوتین، خانواده‌هایی هم که فرزند دوم خود را بدنیا بیاورند ۶۱۸ هزار روبل از دولت پاداش خواهند گرفت، علاوه بر این تسویه بدهی خانواده هایی که فرزند سوم خود را به دنیا می آورند از دیگر تدابیری بود که ولادیمیر پوتین آنها را برای رشد جمعیت روسیه به اجرا گذاشته است علاوه بر این قطعه زمینی به مساحت ۶۰۰ متر مربع به ارزش محلی که خانواده مربوطه در آن ساکن است از سوی دولت اهدا خواهد شد.
در این میان در کشورمان نیز بالاخره دولت در ماه های اخیر به این موضوع ورود کرده و اولین گام را برداشته است هر چند که کوچک اما باز هم به عنوان قدم اول اقدام خوبی است.
بر اساس این طرح ، دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۰ پیش بینی کرده تا در راستای حمایت از فرزندآوری، بانک مرکزی مکلف به اختصاص ۲,۱۰ میلیارد تومان از طریق بانک‌های عامل و از محل سپرده‌های جاری و قرض الحسنه بانک‌ها، تسهیلات قرض الحسنه به میزان ۷۰ میلیون تومان و بازپرداخت ۲۰ ساله به خانوارهایی که امسال و سال آینده صاحب فرزند سوم می‌شوند، شده است.
در بند ه تبصره ۱۶ لایحه بودجه ۱۴۰۰ آمده است:
«در اجرای بندهای ت و ث ماده ۱۰۲ قانون برنامه ششم توسعه موضوع پشتیبانی از فرزند آوری، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است مبلغ ۲ هزار و ۱۱۰ میلیارد ریال از طریق بانک‌های عامل و از محل سپرده‌های جاری و قرض الحسنه نظام بانکی، نسبت به پرداخت تسهیلات قرض الحسنه ودیعه مسکن به میزان ۷۰۰ میلیون ریال با بازپرداخت حداکثر ۲۰ ساله برای خانوارهای فاقد مسکن که صاحب فرزند سوم در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ شده و یا می‌شوند، اقدام نماید.»
کارشناسان چه می گویند؟
سید محمدحسین چاوشیان استاد دانشگاه و پژوهشگر مطالعات خانواده در دانشگاه برن سوئیس در گفتگو با خبرنگار ما اظهار داشت: ازدواج به یکی از چالش‌های جامعه ما تبدیل‌شده است که نیازمند برنامه ریزی دقیق برای اصلاح این رویه است.
وی ابراز داشت: ازدواج به‌موقع و عدم به تأخیر انداختن آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
چاوشیان به مشکلات اقتصادی کنونی در کشور اشاره کرد و ابراز داشت: امروزه مشکلات اقتصادی و سخت پسندی دو مشکل عمده است که ازدواج جوانان را به تا خیر می‌اندازد.
چاوشیان تأکید کرد: دور شدن از سنت‌های قدیمی و خواسته‌های زیادی که دو طرف از یک یکدیگر دارند موجب شدن است که اصلاً ازدواج‌ها شکل نگیرد یا این‌که در صورت شکل‌گیری دوام زیادی نداشته باشد.
وی به وظیفه‌ی دستگاه‌های مختلف در این زمینه اشاره کرد و بیان داشت: اگر نگاه ایرانی و اسلامی به ازدواج داشته باشیم باید همه سازمان‌ها وارد عمل شوند، از معاونت زنان و خانواده گرفته تا وزارت ورزش و جوانان همه باید وارد عمل شوند.
پژوهشگر مطالعات خانواده در دانشگاه برن سوئیس ادامه داد: ازدواج یک پدیده‌ای چندبعدی است که فرهنگ، اقتصاد، آموزش و اجتماع را در برمی‌گیرد و همه ارگان‌ها باید برای ازدواج جوان‌ها کمک کنند.
عامل اول کاهش رشد جمعیت در کشور و کم شدن موالید در کشور فرهنگ است
معصومه ظهیری معاون فرهنگی و تبلیغی مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران در گفتگو با خبرنگار ما اظهار دشت: انتشار آمارهای جدید نشان می‌دهد که در طی ۵ سال گذشته تعداد موالید کشور از یک‌میلیون و ۵۷۰هزار به یک‌میلیون و ۱۹۶هزار تولد کاهش پیداکرده است.
وی ادامه داد: در این میان هر مادر ایرانی به‌طور متوسط طی دوره باروری خود ۱.۷ فرزند زنده به دنیا می‌آورد که این آمار در دنیا بیش از ۲.۵ فرزند است و علاوه بر این در بسیاری از کشورها بسته‌های تشویقی مناسبی نیز در نظر گرفته‌شده که مؤثر هم بوده است.
ظهیری افزود: بحث فرزند آوری یک موضوع چندبعدی است که از زوایای مختلف قابل‌بررسی است و لایه‌های مختلفی را شامل می‌شود.
وی تصریح کرد: اگر در دهه پیش رو درست برنامه‌ریزی نکنیم و شکاف جمعیتی را پُر نکنیم برای صدسال آینده نمی‌توانیم ایران جوان و توسعه‌یافته را متصور باشیم و باید به این مهم هم توجه داشته باشیم که بحث جمعیت با اقتصاد، سیاست، قدرت و توان دفاعی کشور ، صنعت ، کشاورزی و تاب‌آوری اجتماعی مرتبط است.
ظهیری بیان داشت: عامل اول کاهش رشد جمعیت در کشور و کم شدن موالید در کشور فرهنگ است، که موجب نزولی شدن نرخ رشد فرزند آوری در کشور است ، در واقع کم‌رنگ شدن معنویات و ارزش‌های دینی نیز در این زمینه بی‌تأثیر نبوده است ، به‌هرحال فرزندی که پیامبر اسلام در خصوص آن تأکیدات فراوانی دارد امروز در بین برخی از خانواده‌ها از آن بانام نان‌خور اضافه و یک‌بار اضافی نام‌برده می‌شود که نشان می‌دهد از فرهنگ و باور دینی در این زمینه فاصله گرفته‌شده است.
با شعار نمی‌توان جمعیت کشور را افزایش داد
زهره کاظمی کارشناس مسائل خانواده نیز در گفتگو با خبرنگار ما اظهار داشت: در خصوص فرزند آوری عواملی وجود دارد که در این زمینه اثرگذار هستند یکی از مسائلی که وجود دارد بحث کاهش میزان ازدواج است باوجود سیاست‌گذاری‌های مانند ازدواج‌های دانشجویی ما شاهد کاهش میزان ازدواج هستیم که روی موالید هم اثر مستقیمی را می‌گذارد.
وی ادامه داد: مسئله‌ای دیگری که وجود دارد مشکل تأمین معیشت است که شاید مهم‌ترین عامل کاهش فرزند آوری در کشور است به‌طوری‌که در خصوص گرایش خانواده‌ها به تک‌فرزند آوری موضوع اقتصاد حرف اول را در کاهش موالید می‌زند.
کاظمی ابراز داشت: ترس از فرزند آوری به معنای ترس معیشت، تأمین امکانات و اقلام موردنیاز فرزند است، ترسی که در والدین جوان پیش‌آمده موجب شده به سمت کاهش موالید سوق پیدا کنند، در این میان قوای مجریه و مقننه مشکلات اقتصادی خانواده‌ها را حل نمی‌کنند به‌عنوان‌مثال مبلغ یارانه افراد از سال ۸۹ تاکنون ثابت مانده است درحالی‌که ارزش ۴۵ هزار تومان در طی ۱۰ سال به‌شدت پایین آمده است اما ازنظر مسئولان گویا هیچ گرانی در این سال‌ها رخ نداده است.به‌هرحال موضوعات اقتصادی در بحث فرزند آوری آثار خودش را می‌گذارد و درواقع زمانی که والدین نسبت به درآمد اقتصادی خود اطمینان نداشته باشند کم‌تر رغبت می‌کنند که فرزندی را به دنیا بیاورند.
وی تصریح کرد: افزایش ازدواج و فرزندآوری نیازمند حمایت و برنامه ریزی از سوی مسئولان دارد و با شعار درست نمی شود.
خانواده های ایرانی نیازمند حمایت هستند
در این میان می توان راه حل برون رفت از این معضل و برگرداندن طراوت و شادابی به جمعیت و خانواده های ایرانی را در دو زمینه فرهنگی و اقتصادی پیدا کرد، رفع بیکاری و همچنین مقابله با فرهنگ غربی در کشور می تواند اقدامات اساسی در این زمینه باشد.
انتهای پیام/
در واقع رشد جمعیت و افزایش ازدواج و فرزندآوری موضوعی است که بسیاری از کشور ها با آن درگیر هستند.
این مهم در کشورهای اروپایی در دهه های اخیر بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت که البته با توجه به فرهنگ و نوع روابط جنسی بین افراد کاملا طبیعی بود به هر حال مردم این کشورها به وفاداری در ازدواج ها و روابط پایبندی بسیار کمتری دارند و به همین علت فرزندآوردی در بین آن ها بسیار پایین است.
اما با این وجود در سال های اخیر و به دلیل مشوق های بسیاری که برای فرزندآوری در نظر گرفته شده آمار رشد جمعیت در بسیاری از کشورهای از حالت نزولی به صعودی تبدیل شده است.
در این میان روسیه نیز در سال های اخیر اقدام به اعطای مشوق هایی برای فرزندآوری کرده است که به طوری که سال گذشته ولادیمیر پوتین رئیس جمهور این کشور اعلام کرد که برای فرزند نخست مبلغ ۴۵۰ هزار روبل می دهد.
طبق گفته پوتین، خانواده‌هایی هم که فرزند دوم خود را بدنیا بیاورند ۶۱۸ هزار روبل از دولت پاداش خواهند گرفت، علاوه بر این تسویه بدهی خانواده هایی که فرزند سوم خود را به دنیا می آورند از دیگر تدابیری بود که ولادیمیر پوتین آنها را برای رشد جمعیت روسیه به اجرا گذاشته است علاوه بر این قطعه زمینی به مساحت ۶۰۰ متر مربع به ارزش محلی که خانواده مربوطه در آن ساکن است از سوی دولت اهدا خواهد شد.
در این میان در کشورمان نیز بالاخره دولت در ماه های اخیر به این موضوع ورود کرده و اولین گام را برداشته است هر چند که کوچک اما باز هم به عنوان قدم اول اقدام خوبی است.
بر اساس این طرح ، دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۰ پیش بینی کرده تا در راستای حمایت از فرزندآوری، بانک مرکزی مکلف به اختصاص ۲,۱۰ میلیارد تومان از طریق بانک‌های عامل و از محل سپرده‌های جاری و قرض الحسنه بانک‌ها، تسهیلات قرض الحسنه به میزان ۷۰ میلیون تومان و بازپرداخت ۲۰ ساله به خانوارهایی که امسال و سال آینده صاحب فرزند سوم می‌شوند، شده است.
در بند ه تبصره ۱۶ لایحه بودجه ۱۴۰۰ آمده است:
«در اجرای بندهای ت و ث ماده ۱۰۲ قانون برنامه ششم توسعه موضوع پشتیبانی از فرزند آوری، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است مبلغ ۲ هزار و ۱۱۰ میلیارد ریال از طریق بانک‌های عامل و از محل سپرده‌های جاری و قرض الحسنه نظام بانکی، نسبت به پرداخت تسهیلات قرض الحسنه ودیعه مسکن به میزان ۷۰۰ میلیون ریال با بازپرداخت حداکثر ۲۰ ساله برای خانوارهای فاقد مسکن که صاحب فرزند سوم در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ شده و یا می‌شوند، اقدام نماید.»
کارشناسان چه می گویند؟
سید محمدحسین چاوشیان استاد دانشگاه و پژوهشگر مطالعات خانواده در دانشگاه برن سوئیس در گفتگو با خبرنگار ما اظهار داشت: ازدواج به یکی از چالش‌های جامعه ما تبدیل‌شده است که نیازمند برنامه ریزی دقیق برای اصلاح این رویه است.
وی ابراز داشت: ازدواج به‌موقع و عدم به تأخیر انداختن آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
چاوشیان به مشکلات اقتصادی کنونی در کشور اشاره کرد و ابراز داشت: امروزه مشکلات اقتصادی و سخت پسندی دو مشکل عمده است که ازدواج جوانان را به تا خیر می‌اندازد.
چاوشیان تأکید کرد: دور شدن از سنت‌های قدیمی و خواسته‌های زیادی که دو طرف از یک یکدیگر دارند موجب شدن است که اصلاً ازدواج‌ها شکل نگیرد یا این‌که در صورت شکل‌گیری دوام زیادی نداشته باشد.
وی به وظیفه‌ی دستگاه‌های مختلف در این زمینه اشاره کرد و بیان داشت: اگر نگاه ایرانی و اسلامی به ازدواج داشته باشیم باید همه سازمان‌ها وارد عمل شوند، از معاونت زنان و خانواده گرفته تا وزارت ورزش و جوانان همه باید وارد عمل شوند.
پژوهشگر مطالعات خانواده در دانشگاه برن سوئیس ادامه داد: ازدواج یک پدیده‌ای چندبعدی است که فرهنگ، اقتصاد، آموزش و اجتماع را در برمی‌گیرد و همه ارگان‌ها باید برای ازدواج جوان‌ها کمک کنند.
عامل اول کاهش رشد جمعیت در کشور و کم شدن موالید در کشور فرهنگ است
معصومه ظهیری معاون فرهنگی و تبلیغی مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران در گفتگو با خبرنگار ما اظهار دشت: انتشار آمارهای جدید نشان می‌دهد که در طی ۵ سال گذشته تعداد موالید کشور از یک‌میلیون و ۵۷۰هزار به یک‌میلیون و ۱۹۶هزار تولد کاهش پیداکرده است.
وی ادامه داد: در این میان هر مادر ایرانی به‌طور متوسط طی دوره باروری خود ۱.۷ فرزند زنده به دنیا می‌آورد که این آمار در دنیا بیش از ۲.۵ فرزند است و علاوه بر این در بسیاری از کشورها بسته‌های تشویقی مناسبی نیز در نظر گرفته‌شده که مؤثر هم بوده است.
ظهیری افزود: بحث فرزند آوری یک موضوع چندبعدی است که از زوایای مختلف قابل‌بررسی است و لایه‌های مختلفی را شامل می‌شود.
وی تصریح کرد: اگر در دهه پیش رو درست برنامه‌ریزی نکنیم و شکاف جمعیتی را پُر نکنیم برای صدسال آینده نمی‌توانیم ایران جوان و توسعه‌یافته را متصور باشیم و باید به این مهم هم توجه داشته باشیم که بحث جمعیت با اقتصاد، سیاست، قدرت و توان دفاعی کشور ، صنعت ، کشاورزی و تاب‌آوری اجتماعی مرتبط است.
ظهیری بیان داشت: عامل اول کاهش رشد جمعیت در کشور و کم شدن موالید در کشور فرهنگ است، که موجب نزولی شدن نرخ رشد فرزند آوری در کشور است ، در واقع کم‌رنگ شدن معنویات و ارزش‌های دینی نیز در این زمینه بی‌تأثیر نبوده است ، به‌هرحال فرزندی که پیامبر اسلام در خصوص آن تأکیدات فراوانی دارد امروز در بین برخی از خانواده‌ها از آن بانام نان‌خور اضافه و یک‌بار اضافی نام‌برده می‌شود که نشان می‌دهد از فرهنگ و باور دینی در این زمینه فاصله گرفته‌شده است.
با شعار نمی‌توان جمعیت کشور را افزایش داد
زهره کاظمی کارشناس مسائل خانواده نیز در گفتگو با خبرنگار ما اظهار داشت: در خصوص فرزند آوری عواملی وجود دارد که در این زمینه اثرگذار هستند یکی از مسائلی که وجود دارد بحث کاهش میزان ازدواج است باوجود سیاست‌گذاری‌های مانند ازدواج‌های دانشجویی ما شاهد کاهش میزان ازدواج هستیم که روی موالید هم اثر مستقیمی را می‌گذارد.
وی ادامه داد: مسئله‌ای دیگری که وجود دارد مشکل تأمین معیشت است که شاید مهم‌ترین عامل کاهش فرزند آوری در کشور است به‌طوری‌که در خصوص گرایش خانواده‌ها به تک‌فرزند آوری موضوع اقتصاد حرف اول را در کاهش موالید می‌زند.
کاظمی ابراز داشت: ترس از فرزند آوری به معنای ترس معیشت، تأمین امکانات و اقلام موردنیاز فرزند است، ترسی که در والدین جوان پیش‌آمده موجب شده به سمت کاهش موالید سوق پیدا کنند، در این میان قوای مجریه و مقننه مشکلات اقتصادی خانواده‌ها را حل نمی‌کنند به‌عنوان‌مثال مبلغ یارانه افراد از سال ۸۹ تاکنون ثابت مانده است درحالی‌که ارزش ۴۵ هزار تومان در طی ۱۰ سال به‌شدت پایین آمده است اما ازنظر مسئولان گویا هیچ گرانی در این سال‌ها رخ نداده است.به‌هرحال موضوعات اقتصادی در بحث فرزند آوری آثار خودش را می‌گذارد و درواقع زمانی که والدین نسبت به درآمد اقتصادی خود اطمینان نداشته باشند کم‌تر رغبت می‌کنند که فرزندی را به دنیا بیاورند.
وی تصریح کرد: افزایش ازدواج و فرزندآوری نیازمند حمایت و برنامه ریزی از سوی مسئولان دارد و با شعار درست نمی شود.
خانواده های ایرانی نیازمند حمایت هستند
در این میان می توان راه حل برون رفت از این معضل و برگرداندن طراوت و شادابی به جمعیت و خانواده های ایرانی را در دو زمینه فرهنگی و اقتصادی پیدا کرد، رفع بیکاری و همچنین مقابله با فرهنگ غربی در کشور می تواند اقدامات اساسی در این زمینه باشد.
انتهای پیام/
نظرات شما