سالمندی، مهمترین معضل جامعه ایران در ۳۰ سال آینده

سخن از زندگی در دورانی است که همه به سمت آن پیش می‌رویم. این گروه سنی از زمان تولد همین طور که بزرگ می‌شدند، مشکلات اجتماعی را هم به علت جمعیت بزرگشان با خود بزرگ کردند.

در دوره‌ای جا دادن آن‌ها در کلاس‌های درس معضل جامعه بود، مدارس سه شیفته و نیمکت‌های کلاس چهار نفره شدند. بزرگتر که شدند ایران با بحران کنکور و دانشگاه مواجه شد. سیل این جمعیت از دانشگاه عبور کرد و به سن کار و ازدواج رسید، حالا اشتغال معضل بزرگ جامعه است. همین نسل می‌رود که با موی سپید تا چند سال آینده بحرانی جدید را برای ایران رقم بزنند.

بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، حدود ۲/۹ درصد از جمعیت ۸۰ میلیونی ایران سالمند هستند یعنی جمعیتی حدود ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر.

متخصصان علم جمعیت شناسی پیش بینی می‌کنند تا سال ۲۰۵۰، زمانی که ۳۳ ساله‌های امروز پیر می‌شوند به ۳۰ درصد جمعیت ایران می‌رسند یعنی از هر سه ایرانی یکی سالمند خواهد بود.

داریوش فرهود عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی ایران وپژوهشگر حوزه ژنتیک و روانشناسی در مورد چالش‌های سالمندی بیان کرد: امروز به دلیل بالا رفتن امید به زندگی و کاهش میزان زاد و ولد در کشور‌های توسعه یافته و درحال توسعه، پدیده سالمندی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.

 فرهود افزود: با بهبود شرایط بهداشتی و درمانی و کاهش نرخ مرگ و میر و افزایش شاخص امید به زندگی، سالمندان سریعترین نرخ رشد حمعیت را در بین گروه‌های مختلف سنی دارد.

هم اکنون، حدود دو سوم جمعیت سالمند دنیا در کشور‌های درحال توسعه، مانند ایران، زندگی می‌کنند و پیش بینی می‌شود این رقم درسال ۲۰۵۰ به ۸۰ درصد برسد.

مریم حضرتی معاون پرستاری وزارت بهداشت می‌گوید: در ۳۰ سال آینده مهمترین معضل جامعه، سالمندی است که اگر اکنون به فکر نباشیم دچار مشکلات زیادی می‌شویم.

معاون پرستاری وزارت بهداشت بیان کرد: این امر یکی از دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب برای تعادل جمعیت است. کشور ما اکنون در مرحله پنجره طلایی قرار دارد یعنی زمانی که بیشترین نیروی جوان را داراست.

وی گفت: دقیقا با این مسئله روبه رو هستیم که اگر ۳۰ سال پیش برای این دوران برنامه ریزی کرده بودیم، اکنون با مشکلات حوزه جوانان همچون بیکاری روبه رو نمی‌شدیم.

معاون پرستاری وزارت بهداشت افزود: همین مسئله برای سالمندی هم وجود دارد که اگر برای ۳۰ سال آینده برنامه ریزی در حوزه سالمندان انجام نشود با مشکلات زیادی روبه رو می‌شویم.

حضرتی با اشاره به اینکه ساختار خانواده‌ها تغییر یافته و وابستگی‌های خانوادگی کاهش پیدا کرده است، در حال حاضر ما با مسئله خانواده‌های تک فرزندی مواجه هستیم و یکی از مشکلات ما در سال‌های آینده این است که تعداد مراقبان در خانواده نیز محدود می‌شود.

وی در تصریح این موضوع می‌گوید: یکی از مشکلات ما مربوط به کمبود نیروی جوان در ۳۰ سال آینده است که باید آموزش خود مراقبتی و توانمند سازی مردم با جدیت پیگیری شود تا از حجم مشکلات دوران سالمندی کاسته شود.

در همین زمینه سلمان نژاد رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان بیان کرد: به دلیل کاهش در دو حوزه‌ی موالید و مرگ و میر با افزایش سن سالمندی در ایران روبه رو می‌شویم.

سلمان نژاد در تشریح این موضوع که شیب سالمندی در ایران شدید است، افزود: با کاهش موالید و مرگ و میر، امید به زندگی افزایش پیدا کرده و باعث شده ما در سه دهه آینده با بار سالمندی شدیدی روبه رو شویم.

وی افزود: اگر هم اکنون ۹ درصد یعنی ۸ میلیون نفر از جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می‌دهند در سه دهه آینده یک سوم جمعیت کشور یعنی حدود ۳۱ میلیون نفر سالمند خواهندشد.

سلمان نژاد در پاسخ به این سئوال که چه برنامه‌ای برای موج ورود جمعیت سالمندان به مراکز سالمندی آماده شده است، گفت: قرار نیست تمام سالمندان وارد خانه‌های سالمندان شوند. ما برنامه‌ای تنظیم کردیم برای سالمندان که درون اجتماع و دربین مردم حضور و مشارکت داشته باشند و یا در منازل مراقبت شوند.

رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان اظهار کرد: برنامه ما این است که سالمندانی داشته باشیم که بتوانند در تمام زمینه‌ها مستقل باشند و نیازمند نباشند.

وی با اشاره به این موضوع که هم اکنون تعداد سالمندان زیاد نیست، روند برنامه‌ها یک مقدار کند است، اما در برنامه توسعه هفتم برنامه‌های بهتری با سرعت بیشر قرار خواهد گرفت.

رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان تصریح کرد: تخصیص یکسری منابع پایدار به این حوزه و تشکیل بیمه‌های مراقبتی در دستور کار است.

سلمان نژاد افزود:با توجه به اینکه زمان کوتاهی داریم وسالمندان آینده ما که جوانان امروز هستند، باید برنامه‌های منظم و دقیقی با سرعت زیاد برای اینکه سالمندان بتوانند مستقل باشند صورت بگیرد.