گزارشی به مناسبت روز دختر و ولادت حضرت معصومه(س)؛
لازمه تبیین سبک زندگی حضرت معصومه(س) در جامعه/ جایگاه ممتاز و ویژه حضرت معصومه(س)
حضرت معصومه(س) از جایگاه و عظمت ویژه و ممتازی برخوردار هستند که باید این عظمت و جایگاه و سبک زندگی این بانو در جامعه و الخصوص برای بانوان تبیین شود.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، تاریخ چشم به راه فاطمه ای دیگر است...
حضرت معصومه ـ سلام الله علیها ـ یکی از بانوان با فضیلت و با شخصیت خاندان اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ میباشد. پدر بزرگوار او حضرت «موسی بن جعفر» امام هفتم شیعیان میباشد. مادر گرامی حضرت معصومه «نجمه» مادر بزرگوار امام رضا ـ علیه السّلام ـ میباشد. نجمه از بانوان با فضیلت و از اسوههای تقوا و شرافت و از مخدرات کم نظیر تاریخ بشریت است.
ولادت آن حضرت را در مدینه در سال 173 نقل میکنند. حضرت فاطمه معصومه بعد از امام رضا ـ علیه السّلام ـ از دیگر فرزندان حضرت موسی بن جعفر ـ علیه السّلام ـ فاضلتر و دارای مقامی شامختر میباشد.
شأن بی همتای زنان و دختران در جامعه
زن و دختر در سبک زندگی ایرانی- اسلامی جایگاه بسیار والایی دارد زیرا نه فقط باورهای ملی ما برای بانوان جایگاه و احترام ویژهای قائل است بلکه دین مبین اسلام نیز تکمیلکننده این جایگاه بود. رفتار پیامبر اسلام با تنها فرزندشان حضرت فاطمه(س) زیباترین الگو را برای برخورد پدران با فرزندان دختر خود به تصویر میکشد. رسول خدا(ص) حضرت فاطمه(س) را بسیار گرامی میداشتند و ایشان را پاره تن خود میخواندند و با ورود حضرت زهرا(س) در یک جمع، پیامبر اکرم(ص) به احترام دختر مکرمشان تمامقد برمیخاستند. این الگوی رفتاری در میان دیگر معصومین نیز دیده میشود و همواره بر عزیزداشتن دختران تأکید شده است و بی تردید مباحثی همچون حجاب و عفاف نیز حلقه تکمیل کننده این عزتمندی و احترام به جایگاه والا و شأن بی همتای زنان و دختران در جامعه است.
برای بررسی جایگاه والای زنان در جامعه و سبک زندگی اسلامی، باید به آیات و روایات، سیره اهل بیت و تاریخ اسلام مراجعه کرد. حضرت معصومه(س) در تاریخ اسلام و در دوران حیات خود از جایگاه ممتاز و ویژهای برخوردار بوده است بهگونهایکه در تاریخ جاودان شده است و حتی محل مدفن ایشان یک مکان مقدس برای ما مسلمانان بهشمار میآید. همچنین شأن و جایگاه حضرت زهرا(س) و رفتار پیامبر(ص) با آنحضرت از دیگر الگوهای اسلامی رفتار با دختران است در حالی که در هیچ کجای دنیا شما چنین الگوها و جایگاهی را برای زنان و دختران مشاهده نمیکنید.
در رابطه با بروز و ظهور برخی ناهنجاریهای ناشی از تهاجم فرهنگی در میان دختران و زنان جوان جامعه با توجه به این حقیقت که آسیبهای رفتاری حکایت از آسیبهای اندیشه و طرز فکر افراد دارد پس اگر ما میخواهیم به شکلی ریشهای این چالشها را برطرف کنیم باید بهسراغ اصلاح اندیشههای دختران و زنان جوانمان برویم. با تبیین جایگاه دختران در نگاه اسلام و فرهنگ اسلامی و پاسخگویی به شبهات، دختران جوان ما به سمت فرهنگ غربی کشیده نمیشوند.
نخبگان حوزوی و دانشگاهی، سبک زندگی حضرت معصومه(س) را تبیین کنند
طاهره حیدری مجد ضمن تبریک فرارسیدن سالروز ولادت حضرت فاطمه معصومه(س) گفت: آن چه ضرورت دارد این که نخبگان و اساتید حوزه و دانشگاه، مؤلفه ها و شاخصه های مربوط به سبک زندگی حضرت معصومه (س) را از دل منابع تاریخی استخراج کرده و به زبان روز برای نسل جوان به ویژه دختران تبیین نمایند.
وی افزود: نام گذاری روز ولادت بانوی کرامت به عنوان روز دختر، بهترین فرصت است تا سبک زندگی اهل بیتی برای دختران جامعه ما تبیین شده و با محوریت زندگانی حضرت معصومه(س)، شاهد یک جهاد فرهنگی و تبیینی باشیم.
عضو هیئت علمی جامعه الزهرا(س)گفت: بی شک رمز سعادت و نیک نامی در دنیا و آخرت در سایه تبعیت از رهنمودها و فرمایشات اهل بیت(ع) است و چه خوب که ما مردم قم در این امر همواره در زندگی خود این مدال افتخار را داشته باشیم که سبک زندگی مان همواره رنگ و بوی اهل بیتی داشته باشد و زیر سایه حضرت معصومه(س)، بنده خوب خدا و شیعه و محب واقعی حضرات معصومین(ع) باشیم.
فضائل حضرت معصومه(س) در روایات
روایات بسیاری درباره شأن و شخصیت حضرت معصومه در منابع اسلامی وجود دارد و روایاتی که در شأن شهر قم آمده معطوف به شخصیت حضرت معصومه است و به خاطر مرقد مطهر ایشان است چون قبل از وجود و حضور ایشان و مدفون شدنشان در این شهر چندان مرکزیت و محوریت و اهمیت برای این شهر نبود اگرچه محدثانی در این شهر بودند ولی تمام روایات نشان می دهد که شخصیت کریمه اهل بیت این شهر را مرکزیت داده و عظمت بخشیده است.
همه اینها بازگوکنندة این حقیقت است که اولاً شخصیت ایشان به عنوان فرزند معصوم در پیشگاه خداوند بسیار قابل توجه است به طوری که تمام بزرگان در گرد شمع وجود او با همه نورانیت و کرامت ناچیز هستند و این خود حکایت از عظمت معنوی ائمه هدی می باشد که فرزند آنها چنین نورافکنی دارد.
از همین رو در ادامه به برخی از فضائل حضرت معصومه سلام الله علیها که در روایات به اشاره شده است می پردازیم.
امام صادق(ع) در این خصوص می فرمایند: برای خدا حرمی است و آن مکه است و برای رسول خداصلی الله علیه وآله حرمی است و آن مدینه است و برای امیرمؤمنان علیه السلام حرمی است و آن کوفه است و برای ما حرمی است و آن قم است و به زودی زنی از فرزندان من در آنجا دفن می شود که نامش فاطمه است؛ هر کس او را زیارت کند بهشت بر او واجب خواهد شد.» (بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج57، ص: 216)
بعد از فاطمه زهرا سلام الله علیها از جهت گستردگی شفاعت، هیچ کس و حد اقل هیچ بانویی به شفیعه محشر، حضرت معصومه دخت موسی بن جعفر سلام الله علیها نمی رسد، که امام به حق ناطق، حضرت جعفر صادق(ع) در این رابطه می فرماید: «تُدْخَلُ بِشَفَاعَتِهَا شِیعَتِی الْجَنَّةَ بِأَجْمَعِهِم ؛ با شفاعت او همه شیعیان من وارد بهشت می شوند.» (بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج57، ص: 229)
بر اساس روایتی که مرحوم سپهر در «ناسخ » از امام رضا(ع)روایت کرده، لقب معصومه را به حضرت معصومه، امام هشتم اعطا کرده اند. طبق این روایت امام رضا(ع) فرمود: «من زار المعصومه بقم کمن زارنی؛ هرکس حضرت معصومه را درقم زیارت کند، همانند کسی است که مرا زیارت کرده باشد.» این روایت را مرحوم محلاتی نیز به همین تعبیر نقل کرده است.
با توجه به این که عصمت به چهارده معصوم(علیهم السلام) منحصرنیست، بلکه همه پیامبران، امامان و فرشتگان معصوم هستند. و علت اشتهار حضرت رسول اکرم، فاطمه زهرا و امامان(علیهم السلام) به «چهارده معصوم» آن است که آنها علاوه بر مصونیت ازگناهان صغیره و کبیره، از «ترک اولی» نیز که منافات با عصمت ندارد، پاک و مبرا بودند.
حضرت معصومه سلام الله علیها از زبان علما و بزرگان
مرحوم آیت اللّه مرعشی نجفی - قدّس سره - بارها برای طلاب می فرمودند: علّت آمدن من به قم این بودکه پدرم، آقا سید محمود مرعشی نجفی - که از زهّاد و عبّاد معروف نجف بود - چهل شب در حرم امیر المؤمنین (ع) بیتوته نمود که آن حضرت را ببیند. پس شبی در حالت مکاشفه، حضرت علی (ع) را مشاهده کرد که به ایشان فرمود: سید محمود چه می خواهی؟
عرض می کند: می خواهم بدانم قبر فاطمه ی زهرا سلام اللّه علیها کجاست؟ تا آن را زیارت کنم. حضرت فرموده بودند: من که نمی توانم برخلاف وصیت آن حضرت قبر او را معلوم کنم.
عرض می کند: پس من هنگام زیارت چه کنم؟
حضرت فرموده بودند: خداوند متعال، جلال و جبروت حضرت فاطمه را به فاطمه ی معصومه - سلام اللّه علیها- عنایت فرموده اند؛ پس هر کس که بخواهد به زیارت حضرت فاطمه ی زهرا نایل شود، به زیارت حضرت فاطمه ی معصومه - سلام اللّه علیها - برود.
چرا شخصیتی همچون حضرت معصومه (س) به این جایگاه و مقام رسیده است؟
حجت الاسلام محمد هادی هدایت، استاد حوزه و دکترای کلام امامیه در پاسخ به این سوال گفت: باید درباره مادران اهل بیت (ع) سخن بگوییم. واقعا موضوع تحقیقی بسیار ارزشمندی است که اصلا به آن پرداخته نشده است.
وی ادامه داد: ائمه اطهار ازدواج های متعددی داشته اند که حاصل آن، فرزندانی بوده است؛ اما همه این فرزندان به درجه امامت و عصمت نمی رسند و فرزندان ائمه معصومین(ع) حالات مختلفی دارندکه برخی از آنان خیلی هم مطیع امام نبودند.
مادران اهل بیت، وجودات عجیبی بودند از تقدس و عظمت
این کارشناس مذهبی عنوان کرد: حال سوال اینجاست که چه می شود این مراتب پیش می آید؟ که باید بگوییم مراتب مادران آنان است. به عنوان مثال امام باقر علیه السلام می فرماید من در کنار مادرم بود، دیوار داشت خراب می شد، مادرم فرمود: «قف باذن الله»؛ دست من را گرفتند و به کناری رفتیم و مادرم فرمودند حالا می توانی بیفتی.
وی اضافه کرد: متأسفانه بر روی مادران اهل بیت (ع) به خوبی کار نشده است و سخنان جالبی درباره مادران اهل بیت (ع) وجود دارد.
حجت الاسلام هدایت خاطرنشان کرد: چهار مادر امام اهل آفریقاست و اهل آفریقا تصور می کنند که هیچ سابقه درخشانی از نظر ارتباط با اهل بیت (ع) ندارند؛ اما وقتی متوجه شوند چهار مادر امامان ما برای آن منطقه هستند و اهل بیت (ع)، شیر یک خانم آفریقایی را خورده اند، خود اهل آفریقا متوجه می شوند که تمدنی داشته و شخصیت های عظیمی داشته اند.
وی ابراز داشت: حضرت نجمه خاتون همسر امام کاظم، دو فرزند داشته اند که یکی علی و دیگری فاطمه بوده است. علی همان امام رضا علیه السلام و فاطمه هم حضرت فاطمه معصومه (س) بوده است. این دو به خاطر این مادر، شأن عظیمی را پیدا کرده اند و اگر حضرت معصومه (س) مرد می شد، شاید ایشان هم یکی از اهل بیت (ع) می شدند.
انتهای پیام/
حضرت معصومه ـ سلام الله علیها ـ یکی از بانوان با فضیلت و با شخصیت خاندان اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ میباشد. پدر بزرگوار او حضرت «موسی بن جعفر» امام هفتم شیعیان میباشد. مادر گرامی حضرت معصومه «نجمه» مادر بزرگوار امام رضا ـ علیه السّلام ـ میباشد. نجمه از بانوان با فضیلت و از اسوههای تقوا و شرافت و از مخدرات کم نظیر تاریخ بشریت است.
ولادت آن حضرت را در مدینه در سال 173 نقل میکنند. حضرت فاطمه معصومه بعد از امام رضا ـ علیه السّلام ـ از دیگر فرزندان حضرت موسی بن جعفر ـ علیه السّلام ـ فاضلتر و دارای مقامی شامختر میباشد.
شأن بی همتای زنان و دختران در جامعه
زن و دختر در سبک زندگی ایرانی- اسلامی جایگاه بسیار والایی دارد زیرا نه فقط باورهای ملی ما برای بانوان جایگاه و احترام ویژهای قائل است بلکه دین مبین اسلام نیز تکمیلکننده این جایگاه بود. رفتار پیامبر اسلام با تنها فرزندشان حضرت فاطمه(س) زیباترین الگو را برای برخورد پدران با فرزندان دختر خود به تصویر میکشد. رسول خدا(ص) حضرت فاطمه(س) را بسیار گرامی میداشتند و ایشان را پاره تن خود میخواندند و با ورود حضرت زهرا(س) در یک جمع، پیامبر اکرم(ص) به احترام دختر مکرمشان تمامقد برمیخاستند. این الگوی رفتاری در میان دیگر معصومین نیز دیده میشود و همواره بر عزیزداشتن دختران تأکید شده است و بی تردید مباحثی همچون حجاب و عفاف نیز حلقه تکمیل کننده این عزتمندی و احترام به جایگاه والا و شأن بی همتای زنان و دختران در جامعه است.
برای بررسی جایگاه والای زنان در جامعه و سبک زندگی اسلامی، باید به آیات و روایات، سیره اهل بیت و تاریخ اسلام مراجعه کرد. حضرت معصومه(س) در تاریخ اسلام و در دوران حیات خود از جایگاه ممتاز و ویژهای برخوردار بوده است بهگونهایکه در تاریخ جاودان شده است و حتی محل مدفن ایشان یک مکان مقدس برای ما مسلمانان بهشمار میآید. همچنین شأن و جایگاه حضرت زهرا(س) و رفتار پیامبر(ص) با آنحضرت از دیگر الگوهای اسلامی رفتار با دختران است در حالی که در هیچ کجای دنیا شما چنین الگوها و جایگاهی را برای زنان و دختران مشاهده نمیکنید.
در رابطه با بروز و ظهور برخی ناهنجاریهای ناشی از تهاجم فرهنگی در میان دختران و زنان جوان جامعه با توجه به این حقیقت که آسیبهای رفتاری حکایت از آسیبهای اندیشه و طرز فکر افراد دارد پس اگر ما میخواهیم به شکلی ریشهای این چالشها را برطرف کنیم باید بهسراغ اصلاح اندیشههای دختران و زنان جوانمان برویم. با تبیین جایگاه دختران در نگاه اسلام و فرهنگ اسلامی و پاسخگویی به شبهات، دختران جوان ما به سمت فرهنگ غربی کشیده نمیشوند.
نخبگان حوزوی و دانشگاهی، سبک زندگی حضرت معصومه(س) را تبیین کنند
طاهره حیدری مجد ضمن تبریک فرارسیدن سالروز ولادت حضرت فاطمه معصومه(س) گفت: آن چه ضرورت دارد این که نخبگان و اساتید حوزه و دانشگاه، مؤلفه ها و شاخصه های مربوط به سبک زندگی حضرت معصومه (س) را از دل منابع تاریخی استخراج کرده و به زبان روز برای نسل جوان به ویژه دختران تبیین نمایند.
وی افزود: نام گذاری روز ولادت بانوی کرامت به عنوان روز دختر، بهترین فرصت است تا سبک زندگی اهل بیتی برای دختران جامعه ما تبیین شده و با محوریت زندگانی حضرت معصومه(س)، شاهد یک جهاد فرهنگی و تبیینی باشیم.
عضو هیئت علمی جامعه الزهرا(س)گفت: بی شک رمز سعادت و نیک نامی در دنیا و آخرت در سایه تبعیت از رهنمودها و فرمایشات اهل بیت(ع) است و چه خوب که ما مردم قم در این امر همواره در زندگی خود این مدال افتخار را داشته باشیم که سبک زندگی مان همواره رنگ و بوی اهل بیتی داشته باشد و زیر سایه حضرت معصومه(س)، بنده خوب خدا و شیعه و محب واقعی حضرات معصومین(ع) باشیم.
فضائل حضرت معصومه(س) در روایات
روایات بسیاری درباره شأن و شخصیت حضرت معصومه در منابع اسلامی وجود دارد و روایاتی که در شأن شهر قم آمده معطوف به شخصیت حضرت معصومه است و به خاطر مرقد مطهر ایشان است چون قبل از وجود و حضور ایشان و مدفون شدنشان در این شهر چندان مرکزیت و محوریت و اهمیت برای این شهر نبود اگرچه محدثانی در این شهر بودند ولی تمام روایات نشان می دهد که شخصیت کریمه اهل بیت این شهر را مرکزیت داده و عظمت بخشیده است.
همه اینها بازگوکنندة این حقیقت است که اولاً شخصیت ایشان به عنوان فرزند معصوم در پیشگاه خداوند بسیار قابل توجه است به طوری که تمام بزرگان در گرد شمع وجود او با همه نورانیت و کرامت ناچیز هستند و این خود حکایت از عظمت معنوی ائمه هدی می باشد که فرزند آنها چنین نورافکنی دارد.
از همین رو در ادامه به برخی از فضائل حضرت معصومه سلام الله علیها که در روایات به اشاره شده است می پردازیم.
امام صادق(ع) در این خصوص می فرمایند: برای خدا حرمی است و آن مکه است و برای رسول خداصلی الله علیه وآله حرمی است و آن مدینه است و برای امیرمؤمنان علیه السلام حرمی است و آن کوفه است و برای ما حرمی است و آن قم است و به زودی زنی از فرزندان من در آنجا دفن می شود که نامش فاطمه است؛ هر کس او را زیارت کند بهشت بر او واجب خواهد شد.» (بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج57، ص: 216)
بعد از فاطمه زهرا سلام الله علیها از جهت گستردگی شفاعت، هیچ کس و حد اقل هیچ بانویی به شفیعه محشر، حضرت معصومه دخت موسی بن جعفر سلام الله علیها نمی رسد، که امام به حق ناطق، حضرت جعفر صادق(ع) در این رابطه می فرماید: «تُدْخَلُ بِشَفَاعَتِهَا شِیعَتِی الْجَنَّةَ بِأَجْمَعِهِم ؛ با شفاعت او همه شیعیان من وارد بهشت می شوند.» (بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج57، ص: 229)
بر اساس روایتی که مرحوم سپهر در «ناسخ » از امام رضا(ع)روایت کرده، لقب معصومه را به حضرت معصومه، امام هشتم اعطا کرده اند. طبق این روایت امام رضا(ع) فرمود: «من زار المعصومه بقم کمن زارنی؛ هرکس حضرت معصومه را درقم زیارت کند، همانند کسی است که مرا زیارت کرده باشد.» این روایت را مرحوم محلاتی نیز به همین تعبیر نقل کرده است.
با توجه به این که عصمت به چهارده معصوم(علیهم السلام) منحصرنیست، بلکه همه پیامبران، امامان و فرشتگان معصوم هستند. و علت اشتهار حضرت رسول اکرم، فاطمه زهرا و امامان(علیهم السلام) به «چهارده معصوم» آن است که آنها علاوه بر مصونیت ازگناهان صغیره و کبیره، از «ترک اولی» نیز که منافات با عصمت ندارد، پاک و مبرا بودند.
حضرت معصومه سلام الله علیها از زبان علما و بزرگان
مرحوم آیت اللّه مرعشی نجفی - قدّس سره - بارها برای طلاب می فرمودند: علّت آمدن من به قم این بودکه پدرم، آقا سید محمود مرعشی نجفی - که از زهّاد و عبّاد معروف نجف بود - چهل شب در حرم امیر المؤمنین (ع) بیتوته نمود که آن حضرت را ببیند. پس شبی در حالت مکاشفه، حضرت علی (ع) را مشاهده کرد که به ایشان فرمود: سید محمود چه می خواهی؟
عرض می کند: می خواهم بدانم قبر فاطمه ی زهرا سلام اللّه علیها کجاست؟ تا آن را زیارت کنم. حضرت فرموده بودند: من که نمی توانم برخلاف وصیت آن حضرت قبر او را معلوم کنم.
عرض می کند: پس من هنگام زیارت چه کنم؟
حضرت فرموده بودند: خداوند متعال، جلال و جبروت حضرت فاطمه را به فاطمه ی معصومه - سلام اللّه علیها- عنایت فرموده اند؛ پس هر کس که بخواهد به زیارت حضرت فاطمه ی زهرا نایل شود، به زیارت حضرت فاطمه ی معصومه - سلام اللّه علیها - برود.
چرا شخصیتی همچون حضرت معصومه (س) به این جایگاه و مقام رسیده است؟
حجت الاسلام محمد هادی هدایت، استاد حوزه و دکترای کلام امامیه در پاسخ به این سوال گفت: باید درباره مادران اهل بیت (ع) سخن بگوییم. واقعا موضوع تحقیقی بسیار ارزشمندی است که اصلا به آن پرداخته نشده است.
وی ادامه داد: ائمه اطهار ازدواج های متعددی داشته اند که حاصل آن، فرزندانی بوده است؛ اما همه این فرزندان به درجه امامت و عصمت نمی رسند و فرزندان ائمه معصومین(ع) حالات مختلفی دارندکه برخی از آنان خیلی هم مطیع امام نبودند.
مادران اهل بیت، وجودات عجیبی بودند از تقدس و عظمت
این کارشناس مذهبی عنوان کرد: حال سوال اینجاست که چه می شود این مراتب پیش می آید؟ که باید بگوییم مراتب مادران آنان است. به عنوان مثال امام باقر علیه السلام می فرماید من در کنار مادرم بود، دیوار داشت خراب می شد، مادرم فرمود: «قف باذن الله»؛ دست من را گرفتند و به کناری رفتیم و مادرم فرمودند حالا می توانی بیفتی.
وی اضافه کرد: متأسفانه بر روی مادران اهل بیت (ع) به خوبی کار نشده است و سخنان جالبی درباره مادران اهل بیت (ع) وجود دارد.
حجت الاسلام هدایت خاطرنشان کرد: چهار مادر امام اهل آفریقاست و اهل آفریقا تصور می کنند که هیچ سابقه درخشانی از نظر ارتباط با اهل بیت (ع) ندارند؛ اما وقتی متوجه شوند چهار مادر امامان ما برای آن منطقه هستند و اهل بیت (ع)، شیر یک خانم آفریقایی را خورده اند، خود اهل آفریقا متوجه می شوند که تمدنی داشته و شخصیت های عظیمی داشته اند.
وی ابراز داشت: حضرت نجمه خاتون همسر امام کاظم، دو فرزند داشته اند که یکی علی و دیگری فاطمه بوده است. علی همان امام رضا علیه السلام و فاطمه هم حضرت فاطمه معصومه (س) بوده است. این دو به خاطر این مادر، شأن عظیمی را پیدا کرده اند و اگر حضرت معصومه (س) مرد می شد، شاید ایشان هم یکی از اهل بیت (ع) می شدند.
انتهای پیام/
نظرات شما