هم‌زمان با ایام معصومیه؛
قرآن خطی قرینه نویسی شده عهد قاجار در موزه فاطمی رونمایی شد
قرآن خطی نفیس تقارن نویسی شده مربوط به عصر قاجار که به شیوه تقارن بازتابی نوشته شده پس از اهدای آن توسط فرزند مرحوم حجت‌الاسلام سید علی‌اصغر نبوی به موزه فاطمی در «گنجینه کتابت و قرآن» تالار عترت موزه فاطمی به نمایش درآمد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، به نقل از پایگاه خبری آستان مقدس حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها، مراسم معرفی و نمایش قرآن خطی با قدمت ۲۰۵ساله و کتابتی شگفت‌انگیز به شیوه «تقارن بازتابی» با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی‌اشرف عبدی مدیر کتابخانه، مرکز اسناد و موزه فاطمی در موزه فاطمی برگزار شد.
سید محمود کشفی کارشناس موزه فاطمی در گفت‌وگویی اظهار کرد: این نسخه قرآن خطی در ۲۰۵ سال پیش به خط نسخ کتابت شده و دارای ترجمه به خط نستعلیق است که طبق وصیت مرحوم حجت‌الاسلام سید علی‌اصغر نبوی از علمای بیجار کردستان توسط فرزند وی به موزه آستان مقدس قم اهدا شده است.
این نسخه اهدایی، جزو نفیس‌ترین قرآن‌های کتابت شده به شیوه “تقارن بازتابی” در ایران است، چراکه نسخه کامل قرآن است و در تمامی صفحات قرینه نویسی انجام شده و مهم‌تر اینکه کاتب حاذق این قرآن موفق شده علاوه بر حروف، کلمات و در موارد زیادی “جملات”و “فرازهای مشابه” را نیز بامهارت فوق‌العاده‌ای به رنگ متفاوت از متن آیات، کتابت کند.
کتابت این نسخه نفیس قرآن خطی در ۷۷۵ صفحه در ذی‌الحجه الحرام ۱۲۴۰ قمری به پایان رسیده و در رمضان همان سال وقف و ترجمه آن نیز در سال ۱۲۴۳ قمری کامل شده است.
این قرآن خطی دارای جلد ضربی چرمی، جدول‌کشی زرین، دارای گل آیه‌های زرین در همه صفحات، و تذهیب و ترصیع در صفحات آغازین است و در ۸ صفحه پایانی نسخه، دعای ختم قرآنِ امام سجاد (ع) با ترجمه فارسی، نوشته شده و در آغاز این نسخه نیز یک صفحه وقف‌نامه وجود دارد.
همچنین حجت‌الاسلام محمدباقر مشکاتی رئیس اداره موزه فاطمی در گفت‌وگویی به هنر به‌کاررفته در کتابت به شیوه تقارن نویسی قرآن اشاره کرد و گفت: به این نوع کتابت قرآن شیوه تقارنِ بازتابی یا تقارنِ آینه‌ای گفته می‌شود که کاتب قرآن هر صفحه را در یازده سطر نوشته و حرف یا کلمه ابتدای سطر اول را با حرف یا کلمه ابتدای سطر آخر همان صفحه و همچنین سطر دوم با سطر ماقبل آخر به‌صورت قرینه کتابت کرده است به‌گونه‌ای که سطر اول با هر حرفی که آغاز می‌شود سطر آخر هم با همان حرف شروع می‌شود و سطر وسط هم به‌عنوان مرکز تقارن قرار داده می‌شود.
قرینه نویسی یا تقارن بازتابی در تاریخ کتابت قرآن، دستکم از دوره صفویه در بین خوشنویسان ایران رایج می‌شود و امروزه چندین قرآن خطی از دوران صفویه و قاجاریه در موزه‌ها و کتابخانه‌های کشور موجود است و برخی نیز به‌صورت چاپی درآمده است.
قرینه نویسی آیات قرآن، ضمن اینکه حکایت از مهارت فوق‌العاده و هنرمندی و همت بالای کاتبان را در چینش حروف و کلمات و ایجاد تقارن در خوشنویسیِ متن آیات دارد؛ نشان‌دهنده نوعی اعجاز در الفاظ کلام الهی دارد؛ در واقع خطاط با تلاش فراوان انتظام و انسجام، توازن و تعادل و نظام‌مندی پنهان در کلمات قرآن کریم را کشف کرده و خوشنویسی می‌کند.
بنابراین قرآن‌های قرینه نویسی علاوه بر آشکارکردن زیبایی‌ها و اعجاز قرآن در هندسه کلمات برای همگان، جلوه‌گر هنر اسلامی و حکایتگر توجه خاص مسلمانان به کتاب آسمانی است.
گفتنی است مراسم اهدای این مصحف نفیس با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی‌اشرف عبدی، مدیر کتابخانه، موزه و مرکز اسناد آستان مقدس فاطمی صورت گرفت و با اهدای قطعه فرش متبرک حرم مطهر از اهداکننده تقدیر و تجلیل به عمل آمد.
این قرآن نفیس هم‌زمان با ایام معصومیه در «گنجینه کتابت و قرآن» موزه فاطمی به‌نمایش‌درآمده و بازدید از این اثر می‌تواند فواید زیادی برای جامعه قرآنی اعم از اهالی تلاوت و ختم قرآن، حافظان، قاریان حرفه‌ای، اهل تدبر و اندیشه و روحانیان و پژوهشگران داشته باشد.
انتهای پیام/
سید محمود کشفی کارشناس موزه فاطمی در گفت‌وگویی اظهار کرد: این نسخه قرآن خطی در ۲۰۵ سال پیش به خط نسخ کتابت شده و دارای ترجمه به خط نستعلیق است که طبق وصیت مرحوم حجت‌الاسلام سید علی‌اصغر نبوی از علمای بیجار کردستان توسط فرزند وی به موزه آستان مقدس قم اهدا شده است.
این نسخه اهدایی، جزو نفیس‌ترین قرآن‌های کتابت شده به شیوه “تقارن بازتابی” در ایران است، چراکه نسخه کامل قرآن است و در تمامی صفحات قرینه نویسی انجام شده و مهم‌تر اینکه کاتب حاذق این قرآن موفق شده علاوه بر حروف، کلمات و در موارد زیادی “جملات”و “فرازهای مشابه” را نیز بامهارت فوق‌العاده‌ای به رنگ متفاوت از متن آیات، کتابت کند.
کتابت این نسخه نفیس قرآن خطی در ۷۷۵ صفحه در ذی‌الحجه الحرام ۱۲۴۰ قمری به پایان رسیده و در رمضان همان سال وقف و ترجمه آن نیز در سال ۱۲۴۳ قمری کامل شده است.
این قرآن خطی دارای جلد ضربی چرمی، جدول‌کشی زرین، دارای گل آیه‌های زرین در همه صفحات، و تذهیب و ترصیع در صفحات آغازین است و در ۸ صفحه پایانی نسخه، دعای ختم قرآنِ امام سجاد (ع) با ترجمه فارسی، نوشته شده و در آغاز این نسخه نیز یک صفحه وقف‌نامه وجود دارد.
همچنین حجت‌الاسلام محمدباقر مشکاتی رئیس اداره موزه فاطمی در گفت‌وگویی به هنر به‌کاررفته در کتابت به شیوه تقارن نویسی قرآن اشاره کرد و گفت: به این نوع کتابت قرآن شیوه تقارنِ بازتابی یا تقارنِ آینه‌ای گفته می‌شود که کاتب قرآن هر صفحه را در یازده سطر نوشته و حرف یا کلمه ابتدای سطر اول را با حرف یا کلمه ابتدای سطر آخر همان صفحه و همچنین سطر دوم با سطر ماقبل آخر به‌صورت قرینه کتابت کرده است به‌گونه‌ای که سطر اول با هر حرفی که آغاز می‌شود سطر آخر هم با همان حرف شروع می‌شود و سطر وسط هم به‌عنوان مرکز تقارن قرار داده می‌شود.
قرینه نویسی یا تقارن بازتابی در تاریخ کتابت قرآن، دستکم از دوره صفویه در بین خوشنویسان ایران رایج می‌شود و امروزه چندین قرآن خطی از دوران صفویه و قاجاریه در موزه‌ها و کتابخانه‌های کشور موجود است و برخی نیز به‌صورت چاپی درآمده است.
قرینه نویسی آیات قرآن، ضمن اینکه حکایت از مهارت فوق‌العاده و هنرمندی و همت بالای کاتبان را در چینش حروف و کلمات و ایجاد تقارن در خوشنویسیِ متن آیات دارد؛ نشان‌دهنده نوعی اعجاز در الفاظ کلام الهی دارد؛ در واقع خطاط با تلاش فراوان انتظام و انسجام، توازن و تعادل و نظام‌مندی پنهان در کلمات قرآن کریم را کشف کرده و خوشنویسی می‌کند.
بنابراین قرآن‌های قرینه نویسی علاوه بر آشکارکردن زیبایی‌ها و اعجاز قرآن در هندسه کلمات برای همگان، جلوه‌گر هنر اسلامی و حکایتگر توجه خاص مسلمانان به کتاب آسمانی است.
گفتنی است مراسم اهدای این مصحف نفیس با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی‌اشرف عبدی، مدیر کتابخانه، موزه و مرکز اسناد آستان مقدس فاطمی صورت گرفت و با اهدای قطعه فرش متبرک حرم مطهر از اهداکننده تقدیر و تجلیل به عمل آمد.
این قرآن نفیس هم‌زمان با ایام معصومیه در «گنجینه کتابت و قرآن» موزه فاطمی به‌نمایش‌درآمده و بازدید از این اثر می‌تواند فواید زیادی برای جامعه قرآنی اعم از اهالی تلاوت و ختم قرآن، حافظان، قاریان حرفه‌ای، اهل تدبر و اندیشه و روحانیان و پژوهشگران داشته باشد.
انتهای پیام/
نظرات شما